Testrapport Toshiba Satellite P855-107 Notebook
De notebooks uit Toshiba's Satellite serie zijn al jaren bestsellers. Niet verrassend, want het zijn "praktische notebooks" met "alles dat je van een notebook verwacht" en dat voor een "opvallend lage prijs", aldus Toshiba. Dit suggereert niet alleen dat de Satellite notebooks echte Manusjes-van-alles zijn, maar meer Meesters-van-alles en dat nog steeds voor een bodemprijs. Misschien klinken deze marketing-praatjes erg overdreven, maar we kunnen het Toshiba niet kwalijk nemen, want alle fabrikanten gebruiken erg fleurige, vaak afgezaagde, slogans om hun producten aan de man te brengen. Het doel van dit testrapport is natuurlijk om te zien wat er van alle aanprijzende slogans daadwerkelijk waar is.
Een breed assortiment notebooks draagt de naam Satellite. Het model dat we in dit testrapport behandelen is de Satellite P855-107, een van de higher-end, beter uitgeruste modellen. Aan deze configuratie hing aanvankelijk een prijskaartje van €1449, maar deze is inmiddels verlaagd naar €1299. Ter vergelijking: de Satellite basismodellen kosten ongeveer €449. Het prijsverschil komt uiteraard door het feit dat de Satellite P855-107 over uitstekende hardware beschikt, met als middelpunt de nieuwste Ivy Bridge Core i7-3610QM quad-core processor. De CPU draait standaard op 2.3 GHz en kan met Turbo Boost een kloksnelheid van 3.3 GHz bereiken. Dat moet voor deze multimedia notebook meer dan genoeg rekenkracht opleveren. Een interessante feature van het 15.6 inch full HD 1920x1080 beeldscherm is de ondersteuning voor Nvidia 3D Vision technologie, waardoor de gebruiker zonder actieve shutterglasses 3D-beelden kan zien.
Deze combinatie klinkt al indrukwekkend, maar in dit testrapport komen we erachter of de notebook echt aan alle behoorlijk enthousiaste claims kan voldoen.
Behuizing
Veel notebooks met een goede prijs/prestatie-verhouding hebben een behuizing die niet netjes is afgewerkt of een matig design heeft. Dat geldt niet voor de Toshiba Satellite P855-107: de full-body aluminium behuizing is uitstekend, randjes en overgangen tussen onderdelen zijn netjes afgewerkt en de behuizing voelt goed aan. Daarnaast geeft de lichte golvende textuur van de oppervlakken de notebook een redelijk professionele uitstraling en trekt het geen stof of vingerafdrukken aan, zoals bij sommige notebooks het geval is. Zelfs de kleur van de behuizing profiteert van de textuur, omdat het hierdoor op titanium lijkt, ondanks dat Toshiba het zelf "silver" noemt.
Aan de achterkant is de behuizing 3.35 centimeter hoog en aan de voorkant lezen we op de meetlat minder dan 3 centimeter af. Met 3.0 kilogram is de notebook redelijk draagbaar, maar de zware adapter van 640 gram weegt al meer dan sommige 10 inch tablets.
Ook op het zeer dunne schermcover hebben we enige kritiek, want het is met gerichte druk zichtbaar in te drukken en kan in opengeklapte toestand enigszins verbogen worden. De twee scharnieren zouden ook iets groter en sterker mogen zijn. Ze houden het scherm namelijk wel goed in positie, maar kunnen niet voorkomen dat het wiebelt.
Al met al is de behuizing van de Toshiba P855-107 dus van goede kwaliteit. Het cover aan de onderzijde en het batterijcompartiment vormen ook geen reden voor kritiek.
Verbindingen
Om een praktische, multifunctionele multimedia notebook te zijn, moet ten eerste de connectiviteit compleet zijn. Als de notebook daarnaast bedoeld is voor gebruik als desktopvervanger, dan bevinden alle belangrijke poorten zich bij voorkeur op een bereikbare plaats die een wirwar van kabels voorkomt. Laten we bekijken wat de notebook allemaal te bieden heeft.
Op de vier USB 3.0 poorten hebben we geen aanmerkingen, want ze zijn geschikt voor praktisch iedere situatie, zeker omdat de USB 3.0 standaard snel genoeg is voor data backups en het aansluiten van externe harde schijven. Zowel aan de linker- als rechterkant bevinden zich twee poorten, wat flexibiliteit biedt. De poorten aan de rechterkant zijn echter dichtbij de voorzijde van de behuizing geplaatst, waardoor een bedrade muis die op een van deze poorten is aangesloten andere kabels in de weg kan zitten. Een USB-stick aangesloten op een poort dichtbij de voorzijde loopt bovendien meer risico om door een ongelukkige beweging van de de gebruiker beschadigd te raken of zelfs af te breken. Monitoren en beamers kunnen via de analoge VGA of digitale HDMI poort aangesloten worden; de HDMI poort ondersteunt uiteraard ook doorvoer van audio. Een Gigabit LAN poort en twee 3.5 mm audiopoorten zijn essentieel en praktisch verplicht voor een notebook van dit formaat en ontbreken dus ook niet. Verder beschikt de Satellite P855-107 over een SD en MMC kaartlezer die de nieuwste SDHC en SDXC type kaarten met een capaciteit tot 64 GB ondersteunt. Aan de achterzijde van de behuizing bevinden zich geen poorten.
Communicatie
De Toshiba Satellite P855-107 biedt uitgebreidere communicatiemogelijkheden dan veel andere notebooks. Ingebouwd is een Realtek Gigabit Ethernet controller om via draad verbinding te maken met een netwerk en de Intel Centrino Wireless-N 2230 voor IEEE 802.11 b/g/n WLAN en Bluetooth 4.0 verbindingen. Deze nieuwste versie van Bluetooth ondersteunt het Bluetooth Low Energy (BLE) profiel, waarmee zeer energiezuinige verbindingen gemaakt kunnen worden, maar heeft ten op zichte van de 3.0 standaard een nog hogere doorvoersnelheid, gebaseerd op WiFi technologie. Er blijft dus weinig te wensen over, misschien afgezien van ondersteuning voor de minder standaard 802.11a 5-GHz frequentieband. Gezien de klasse van deze notebook hadden we sowieso geen ingebouwde 3G/UMTS module (Universal Mobile Telecommunications System) verwacht, dus het ontbreken daarvan is geen teleurstelling.
Accessoires
De Toshiba Satellite P855-107 wordt geleverd in een extreem compacte doos, die maar net genoeg plaats biedt aan de notebook zelf en de enorme adapter. Het is dan ook geen verrassing dat er geen accessoires meegeleverd zijn. Op Toshiba's website is overigens wel een uitgebreide lijst met beschikbare accessoires te vinden. Daaronder vallen onder andere (USB) docking stations, notebook hoezen en adapters. Het optionele 14 inch USB-gevoede externe beeldscherm is een opvallende accessoire, omdat het zowel een videosignaal als stroom via een enkele USB poort krijgt. Deze accessoire kan handig zijn om als mobiele monitor voor presentaties te gebruiken.
Wat betreft freeware is Toshiba zeer royaal. Helaas is freeware niet iets waar we altijd zo blij mee zijn, omdat het software is die je sowieso gratis kunt downloaden en dat dus waarschijnlijk pas doet als je het echt nodig hebt. Een voorbeeld is het standaard geïnstalleerde Skype. McAfee Internet Security en Microsoft Office 2012 Starter zijn mooie schoolvoorbeelden van software die eigenlijk niemand nodig heeft, omdat de eerste een probeer-versie betreft en de tweede beperkte functionaliteit biedt. Daarentegen is de geïnstalleerde Nero burning suite wel bruikbaar om bijvoorbeeld backups te maken of een DVD te branden.
Onderhoud
Aan de onderzijde van de behuizing bevindt zich een cover dat door slechts één schroef op zijn plaats wordt gehouden. Tijdens het verwijderen moet je oppassen, omdat het fragiele plastic cover de neiging heeft om op bepaalde plaatsen te breken. Na het verwijderen heb je gemakkelijk toegang tot het RAM geheugen en de harde schijf, die beide dus gemakkelijk te vervangen zijn. De fan is onbereikbaar en Toshiba heeft de notebook niet ontworpen voor toegang tot andere hardware.
Garantie
Toshiba biedt 24 maanden garantie op de Satellite P855-107. Op de website worden nog extra services aangeboden. De "1 jaar, wat-er-ook-gebeurt" garantie kost voor consumenten €59. "4 jaar, internationale garantie voor notebooks" kost €109, wat volgens ons een redelijke prijs is. De Data Recovery Service start vanaf €12 en kan interessant zijn. Meer informatie over de garantie en andere services vindt je op Toshiba's productpagina van de P855-107.
Invoerapparatuur
Toetsenbord
Vanaf het eerste moment dat we het toetsenbord van de P855-107 bekeken, viel direct het zeer gladde, glossy, zwarte oppervlak van de toetsen op, dat er bij bepaalde lichtinval storend uitziet. Over de afmetingen en de 1.5 mm diepe aanslag hebben we niets te klagen. De spatiebalk heeft een vreemde afmeting, want met 7 centimeter is hij veel minder breed dan dat de toets meestal is. Toshiba heeft hiervoor gekozen om ruimte te creëren voor de cursortoetsen, zodat deze op de standaard locatie geplaatst konden worden. Totdat je aan de minder brede spatiebalk gewend bent, zul je regelmatig in plaats van de spatiebalk een van de twee aanliggende Alt-toetsen raken. Een ander afwijking zijn de twaalf functietoetsen, die kleiner zijn dan de lettertoetsen. Aan de andere kant bestaat het numerieke gedeelte juist weer uit toetsen van normale afmeting. Tijdens het typen maken de toetsen een schel geluid, maar het klinkt niet direct goedkoop. Als we alles bij elkaar optellen, dan scoort het toetsenbord afgezien van een aantal 'bijzonderheden' best goed.
Touchpad
Net als het toetsenbord heeft ook het touchpad last van een aantal afwijkende eigenschappen. Het betreft een Synaptics ClickPad V1.4 touchpad met afmetingen van 10.0 x 6.4 centimeter, wat niet bijzonder groot is, maar je kunt er prima mee uit de voeten (beter gezegd uit de vingers). Het donkergrijze, iets ruwere oppervlak biedt goede feedback. Fysieke muisknoppen ontbreken; in plaats daarvan zijn de knoppen geïntegreerd in de onderste rand van het touchpad, zoals ze ook zijn omlijnd. Een symbool in de linker bovenhoek van het touchpad geeft de huidige status aan. Je kunt het touchpad namelijk deactiveren door er twee keer op te tappen. Over het algemeen werkt het touchpad goed, reageert het betrouwbaar op invoer en biedt het accurate controle over de cursor. Af en toe lijkt het echter of invoer pas na een korte vertraging wordt uitgevoerd. Toen het systeem volledig weg belast tijdens de stress test, konden we de notebook niet meer via het touchpad bedienen. In dit geval kwam de cursor slechts om de paar seconden in beweging. Met een externe USB muis hadden we geen last van dit probleem.
Beeldscherm
De Toshiba P855 is verkrijgbaar in twee smaken. De eerste is het low-end model, de Satellite P855-30H, die €799 kost en een WXGA 1366 x 768 pixels 15.6 inch beeldscherm heeft. De hardware componenten in dit model zijn minder duur. Ons testmodel, de Satellite P855-107, is uitgerust met een 15.6 inch glossy (1920 x 1080) full HD beeldscherm met een eveneens glimmende, zwarte rand er omheen.
De meest interessante feature van dit TN beeldscherm is de 3D functionaliteit waarvoor geen actieve shutterglasses nodig zijn. Om dit mogelijk te maken beschikt de notebook over een Nvidia grafische kaart die 3D Vision technologie ondersteunt, een beeldscherm met een frame rate van 120 Hz en een camera die continu de positie en ogen van de gebruiker analyseert. We hebben de 3D functionaliteit getest met een 3D film en kunnen niet anders zeggen dan dat het 3D beeld er uitermate goed uitziet, als je tenminste recht voor de notebook zit, je niet beweegt en je ogen nergens op focust. Zodra je wegkijkt van het scherm, of je hoofd beweegt, dan duurt het enkele seconden voordat het 3D effect weer terugkomt. Het viel ons ook op dat de 3D beelden enigszins vaag zijn.
Verdere tests wijzen uit dat het beeldscherm van de Satellite P855-107 goed presteert, maar wel een aantal tekortkomingen heeft. Zo zou het maximale helderheidsniveau, dat 282 cd/m2 bedraagt, hoger mogen zijn, net als het gemiddelde van minder dan 260 cd/m2. Dat neemt niet weg dat het scherm helder genoeg is voor gebruik in zeer lichte omgevingen, maar direct zonlicht is een dooddoener. Daarnaast is de helderheid niet bijzonder gelijkmatig verdeeld (80%). Vooral in de rechter bovenhoek zien we dat het beeld hier duidelijk donkerder is in vergelijking met de rest van het scherm. Het gemeten verschil van 40 cd/m2 ten opzichte van het het midden van het beeldscherm is ook met het blote oog zichtbaar. Dit heeft overigens geen enkel negatief effect op normaal, dagelijks gebruik. Hoogstens in een donkere filmscène heb je er last van.
We hebben een goede zwartwaarde van 0.48 cd/m2 gemeten. Dit zorgt voor een bovengemiddelde contrast ratio van 550:1.
| |||||||||||||||||||||||||
Helderheidsverdeling: 80 %
Helderheid in Batterij-modus: 264 cd/m²
Contrast: 550:1 (Zwart: 0.48 cd/m²)55.5% AdobeRGB 1998 (Argyll 2.2.0 3D)
74.2% sRGB (Argyll 2.2.0 3D)
53.7% Display P3 (Argyll 2.2.0 3D)
Het 15.6 inch beeldscherm heeft een nette beeldkwaliteit. Het redelijk verzadigde zwart zorgt ervoor dat donkere beelden er niet grijsachtig, maar ook echt zwart uitzien. Dankzij het hoge contrast is de content bovendien goed zichtbaar. Kleuren zien er redelijk natuurlijk uit, alhoewel ze wel iets levendiger zouden mogen zijn; rode en blauwe tinten zien er namelijk een beetje bleek uit. Verder is het beeld gewoon scherp.
We hebben gemeten dat het kleurenbereik 82% van de sRGB standaard beslaat, waardoor het beeldscherm niet direct geschikt is voor het professioneel bewerken van foto's en video's. Andere multimedia notebooks doen het op dit punt beter. Zo kan het scherm in de Acer TravelMate 5760G-2454G50Mnsk 88% van de sRGB standaard weergeven.
Met een gewicht van net iets minder dan 3 kg kun je de Toshiba Satellite P855-107 gemakkelijk meenemen om hem vervolgens bijvoorbeeld op het terras te gebruiken. Een vereiste is dan wel dat er een paraplu of parasol aanwezig is. De combinatie van het maximale helderheidsniveau en het zeer reflecterende beeldoppervlak zorgt er namelijk voor dat je in direct zonlicht nauwelijks iets op het scherm kan zien. In de schaduw kun je daarentegen wel werken.
Een terugkomend probleem van de meeste TN beeldscherm zijn de beperkte kijkhoeken. Toshiba kan helaas niet toveren, dus ook het scherm in de P855-107 heeft hier last van. Tellen we echter alles bij elkaar op, dan doet de notebook het niet slecht. Kleuren blijven zelfs stabiel bij een significante afwijking van de ideale horizontale kijkhoek en alleen het contrast neemt zichtbaar af: geen slechte prestatie. De verticale kijkhoeken zijn beperkter. Wanneer je van bovenaf op het scherm neerkijkt zie je dat de content extreem snel vervaagd en het voor TN schermen typische inverteren van kleuren treedt op. Toch hoeft gebruik op schoot geen probleem te zijn dankzij de ruime maximale openingshoek van het beeldscherm.
Prestaties
Het instapmodel, de P855-30H, beschikt over een Intel Core i5-2450M dual-core processor met een kloksnelheid van 2.5 GHz (Turbo Boost 3.1 GHz) en 8 GB werkgeheugen. Ons P855-107 model is krachtiger en voorzien van betere hardware, maar dat is ook terug te zien in hogere prijs van €1299. Dus niet alleen heeft ons testmodel een scherm met een hogere resolutie, maar ook krachtigere hardware. Zo beschikt de P855-107 over een high-performance Intel Core i7-3610QM 2.3 GHz quad-core processor. Als de koeling het toelaat, dan kan de CPU met Turbo Boost 2.0 technologie overklokt worden tot maximaal 3.3 GHz (single core). Wanneer alle vier de cores actief zijn, kan Turbo Boost de kloksnelheid van elke core tot 3.1 GHz verhogen. Verder beschikt de processor over een 6 MB L3 cache. De 45 Watt TDP (thermal design power) van de CPU is niet erg energiezuinig te noemen, maar past goed bij een multimedia notebook als de P855-107.
Het RAM geheugen bestaat uit twee DDR3-1600 modules die samen goed zijn voor 8 GB. Het is mogelijk om het geheugen te upgraden tot maximaal 16 GB. Opvallend is dat de goedkopere P855-30H over net zoveel werkgeheugen als zijn high-end broertje beschikt.
Processor
Hoewel de quad-core CPU in de P855-107 tot hoogste klasse van processors, de Core i7 serie, behoort, is hij wel de traagste onder de quad-core processors. Het is dus niet het krachtigste model, maar hij zou over meer dan genoeg rekenkracht moeten beschikken voor situaties waarin een notebook voor alledaags gebruik in terecht kan komen.
We hebben een rits aan tests uitgevoerd om te zien of de Toshiba Satellite P855-107 de rekenkracht van de Intel Core i7-3610QM volledig weet te benutten. Uit de resultaten van zowel de Cinebench R10 als Cinebench R11.5 benchmark blijkt dat het geval te zijn. In beide benchmarks komt de rekenkracht van processor zowel tijdens single- als multi-core tests volledig tot zijn recht. Het eerste dat ons opvalt, is dat Turbo Boost perfect werkt. De core(s) bereikten tijdens de test hun maximale kloksnelheid en deze werd continu behouden. Overigens waren de resultaten identiek tijdens werken op de batterij.
Om precies te zijn scoort de Toshiba Satellite P855-107 4438 punten in de Cinebench R10 32-bit single-core test en 17354 punten in de multi-core variant (4 cores actief). De schalingsfactor van 3.91 is een bewijs van de iets hogere single-core Turbo Boost kloksnelheid. Ter vergelijking: deze scores liggen tussen die van notebooks met dezelfde CPU en notebooks met de snelste processor van de vorige Sandy Bridge generatie, de Intel Core i7-2920XM. In de Cinebench R11.5 64-bit tests scoort de notebook 1.36 punten en 6.2 punten voor respectievelijk single- en multi-core rekenkracht. De schalingsfactor van 4.6 is nog hoger dan in de Cinebench R10.
Algemene prestaties
We gebruiken doorgaans de PCMark 7 en PCMark Vantage benchmarks om de prestaties van het gehele systeem te meten en potentiële bottlenecks op te sporen. Ondanks dat het onmogelijk is om exact uit te vinden welke factor de prestaties precies beperkt, zijn deze benchmarks een goede methode om de prestaties van de notebook met die van vergelijkbare systemen te vergelijken.
In de PCMark Vantage benchmark scoort ons test systeem 8408 punten: een score in het te verwachten bereik, maar een stuk lager dan die van andere notebooks met een Intel Core i7-3610QM. Uit de specificaties van de configuratie kunnen we opmaken dat de 5400 rpm harde schijf de bottleneck vormt. Zo maakt de 7200 rpm harde schijf in de Asus A95VM-YZ030V (K95V) een score van 9829 punten mogelijk. De score van 14757 punten die de Acer Aspire V3-771G behaalt, is een duidelijk bewijs van de positieve invloed die solid state drives op de prestaties van een systeem hebben.
Het resultaat laat zien dat de algemene prestaties van de notebook van goed niveau zijn. De beperkende factor is echter de trage harde schijf, dus de Satellite P855-107 zou absoluut hoger kunnen scoren. Toch kunnen we niet anders zeggen dan dat de notebook zeer snel is tijdens gebruik. Werken met grote bestanden kost in vergelijking met andere notebooks soms echter wat meer geduld.
| PCMark Vantage Result | 8408 punten | |
| PCMark 7 Score | 2484 punten | |
Help | ||
Massaopslag
Zoals we al eerder zeiden, is de harde schijf niet het sterkste punt van de Toshiba Satellite P855-107. Het gaat om een 750 GB 5400 rpm Toshiba MK7575GSX harde schijf.
Uit de resultaten van de benchmarks bleek al dat de harde schijf niet bijzonder snel is. Dit wordt bevestigd door de HD Tune en CrystalDiskMark benchmarks. Met CrystalDiskMark konden we sequentiële lees- en schrijfsnelheden van meer dan 90 MB/s meten, maar met HD Tune lag het gemiddelde op slechts 75 MB/s. Verder is de toegangstijd van 17.2 ms acceptabel. Het gebruik van een caching-SSD had de prestaties van de Toshiba echter zeer positief kunnen beïnvloeden.
Grafische kaart
De Satellite P855-107 heeft twee grafische kaarten aan boord. De eerste is de Intel HD Graphics 4000, die in Ivy Bridge processors is geïntegreerd. De tweede betreft een dedicated Nvidia GeForce GT 640M: dit is een middenklasse grafische kaart, die gebaseerd is op de 28 nm Kepler architectuur. De GT 640M in ons test systeem heeft de beschikking over 2 GB DDR3 VRAM geheugen. Alle GT 640M configuraties hebben een 128-bit geheugenbus, maar in sommige notebooks beschikt de kaart over GDDR5 geheugen. Het prestatieniveau van de grafische kaart liggen tussen die van de GeForce GT 555M en GeForce GTX 460M.
Ondanks dat de GT 640M voor energiebesparing Nvidia Optimus ondersteunt, werkt deze feature niet op de P855-107, omdat de Nvidia 3D Vision technologie het gebruik hiervan onmogelijk blokkeert. Daarom is de dedicated grafische kaart altijd ingeschakeld, wat uiteraard niet ten goede komt aan de batterijduur.
De grafische prestaties van het systeem zijn niet erg verrassend. Het prestatieniveau ligt lager dan dat van notebooks met dezelfde grafische kaart, wat waarschijnlijk te wijten is aan het langzamere DDR3 geheugen. In de 3DMark Vantage benchmark scoort de notebook 7064 punten, waarmee de Satellite P855-107 zich plaatst tussen de Dell Inspiron 15R Special Edition (Intel Core i7-3612QM, AMD Radeon HD 7730M) en HP Envy 17 3D (Intel Core i7-2670QM, AMD Radeon HD 7690M XT), en dus in goed gezelschap verkeert. De resultaten uit de 3DMark06 en 3DMark11 volgen dezelfde trend en vertonen geen opvallende afwijkingen. Resultaten tijdens werken op de batterij zijn identiek.
| 3DMark 06 Standard Score | 10563 punten | |
| 3DMark Vantage P Result | 7064 punten | |
| 3DMark 11 Performance | 1709 punten | |
Help | ||
Gaming prestaties
De Satellite P855-107 is in eerste instantie niet ontworpen om games te spelen, maar de combinatie van deze CPU en GPU geeft ons hoop op aardige gaming prestaties. Om uit te zoeken of onze hoop gerechtvaardigd is, spelen we vier recente games en gebruiken we onze standaard benchmark serie om de gaming prestaties te meten.
We begonnen de serie van tests met de in-game benchmark van F1 2011. Met lage instellingen en een resolutie van 800 x 600 pixels is de game met 60 fps speelbaar, maar eigenlijk is de frame rate lager dan we hadden verwacht. Andere notebooks met dezelfde grafische kaart halen namelijk frame rates tot 80 fps. Deze trend zet zich voort bij hogere resoluties en instellingen, maar uiteindelijk was F1 2011 zelfs met hoge instellingen vloeiend speelbaar. Ook in The Elder Scrolls V: Skyrim deden zich geen opvallende afwijkingen voor. In deze game werden de verwachtte resultaten bereikt en de game was prima speelbaar met zowel lage als medium instellingen. Met hoge grafische instellingen bevond de game zich op het randje van vloeiende gameplay, want we namen in dit geval lichte haperingen waar. Ook in Anno 2070 en Risen 2 werden de verwachte frame rates bereikt. Anno 2070 liep zelfs met hoge grafische instellingen nog vloeiend, maar in Risen 2 waren medium instellingen de bovengrens voor fatsoenlijke gameplay.
Omdat we niet kunnen verklaren waarom de prestaties in F1 2011 zo tegenvielen, hebben we het resultaat niet in onze game database opgenomen. Dit zou de totaalscore namelijk behoorlijk beïnvloeden.
De prestaties van de Nvidia GeForce GT 640M in andere games zijn terug te vinden in ons uitgebreide gaming benchmar overzicht.
3D zonder bril
Om de kwaliteit van de Nvidia 3D Vision technologie te beoordelen hebben we de game Call of Duty: Modern Warfare 3 gespeeld. We kwamen erachter dat 3D Vision alleen ingeschakeld kan worden op de full HD resolutie. Voor onze test hebben we de laagste instellingen gebruikt om een zo hoog mogelijke frame rate te halen. Fraps gaf aan dat de frame rate in 3D modus gehalveerd is ten opzichte van de 2D modus. De reden hiervoor is simpel: de GPU moet simultaan twee beelden berekeningen, een voor elk oog. Het 3D effect vonden we er goed uitzien, maar de algemene gameplay werd wel beïnvloed door de minimale instellingen.
| lage | gem. | hoge | ultra | |
|---|---|---|---|---|
| The Elder Scrolls V: Skyrim (2011) | 54 | 40 | 29 | 16 |
| Anno 2070 (2011) | 103 | 44 | 28 | 13 |
| Risen 2: Dark Waters (2012) | 50 | 29 | 24 | 11 |
Emissies
Geluidsproductie
We vonden de Toshiba Satellite P855-107 absoluut niet storend in termen van geluidsproductie; tenminste zolang hij niet zwaar wordt belast. Tijdens inactiviteit meten we een hoorbaar maar nauwelijks storend geluidsniveau van 31.6 dB(A). Af en toe neemt het geluidsniveau toe tot 33.6 dB, maar dat is voor heel korte duur. Tijdens het kopiëren van grote hoeveelheden data wordt de geluidsproductie van de harde schijf overheersend en stijgt het geluidsniveau tot 33.7 dB. De nog luidruchtigere optische drive verhoogt de geluidsproductie tijdens het kijken van een DVD tot een niveau van 39.5 dB. We denken dat dit toch wel negatieve invloed heeft op het kijkgenot, met name in stille omgevingen.
Wanneer het systeem wordt belast stijgt de geluidsproductie van de fan tot een niveau van 39.1 dB, waarbij de fan op halve snelheid draait. Tijdens volledige belasting, zoals het spelen van een 3D game, produceert de fan een geluidsniveau van 42 dB. Gelukkig is het geluid dat de fan maakt wel redelijk constant.
Geluidsniveau
| Onbelast |
| 31.3 / 31.3 / 33.6 dB (A) |
| HDD |
| 33.7 dB (A) |
| DVD |
| 39.5 / dB (A) |
| Belasting |
| 39.1 / 42 dB (A) |
 | ||
30 dB stil 40 dB(A) hoorbaar 50 dB(A) luid |
||
min:  , med:  , max:  Voltcraft sl-320 (15 cm afstand) | ||
Temperatuur
Bij een high-performance notebook is het voor ontwerpers altijd een uitdaging om de juiste balans te vinden tussen een stil systeem en krachtige, high-performance hardware, die veel warmte produceert. Als de hardware naar beneden geschaald wordt, neemt de rekenkracht af. Aan de andere kant, als er snellere, of meer fans worden ingebouwd, dan stijgt de geluidsproductie, waardoor het mogelijk niet meer fijn is om de notebook te gebruiken. Daarom worden notebookfabrikanten vaak gedwongen om zich op krachtige prestaties óf een stil systeem te focussen, maar niet beide.
Om de Satellite P855-107 te testen, meten we de temperaturen tijdens verschillende scenario's. In het eerste scenario, waarin de notebook inactief is, blijkt dat het koelsysteem in de P855-107 geen probleem heeft om de temperaturen onder controle te houden. We meten een maximum van 33oC aan de rechterzijde van de behuizing. Het toetsenbord en gebied eronder blijven lekker koel en voelen dus goed aan. De onderkant bereikt een maximale temperatuur van 34oC, wat veilig is voor gebruik op schoot.
Tijdens onze stress test, bestaande het simultaan uitvoeren van Furmark en Prime95, wordt de notebook een stuk warmer. We moeten wel vermelden dat dit een onrealistisch scenario is, maar het is perfect om het koelsysteem tot het uiterste te drijven. De stress test blijkt wat teveel van het goede voor de P855-107, want na enkele minuten bereiken de cores al een temperatuur van 104oC, met als gevolg dat de kloksnelheid tot beneden het standaard niveau wordt gebracht om de warmteontwikkeling te verminderen (CPU throttling). We meten op de behuizing in dit geval een maximale temperatuur van 55°C. De kloksnelheid wordt verlaagd tot 1200 MHz. Het lijkt dat de CPU throttling ook invloed heeft op de grafische prestaties, want de score in de 3DMark06 benchmark die we direct na de stress test nogmaals draaiden was 3.5% lager dan die in de eerste test. Dit zou overigens ook aan een meetfout te wijten kunnen zijn. De 25% lagere CPU prestaties zijn echter een duidelijk bewijs van de CPU throttling. Dat is een behoorlijke afname, maar het draaien van de F1 2011 benchmark direct na de stress test vertoonde vreemd genoeg geen teken van prestatieverlies. Toch is onze conclusie dat het koelsysteem verbeterd moet worden.
(-) De maximumtemperatuur aan de bovenzijde bedraagt 54.4 °C / 130 F, vergeleken met het gemiddelde van 36.9 °C / 98 F, variërend van 21.1 tot 71 °C voor de klasse Multimedia.
(-) De bodem warmt op tot een maximum van 52 °C / 126 F, vergeleken met een gemiddelde van 39.2 °C / 103 F
(+) Bij onbelast gebruik bedraagt de gemiddelde temperatuur voor de bovenzijde 29.8 °C / 86 F, vergeleken met het apparaatgemiddelde van 31.3 °C / 88 F.
(-) De palmsteunen en het touchpad kunnen zeer heet aanvoelen met een maximum van ###max## °C / 110.3 F.
(-) De gemiddelde temperatuur van de handpalmsteun van soortgelijke toestellen bedroeg 28.8 °C / 83.8 F (-14.7 °C / -26.5 F).
Luidsprekers
Na het openklappen van de Satellite P855-107 vielen de Harman-Kardon logo's op beide luidsprekers direct op. Het toont in elk geval aan dat Toshiba goed heeft nagedacht over het luidsprekersysteem in deze notebook. De ingebouwde Realtek ALC280Q-GR geluidskaart ondersteunt SRS Premium 3D geluid. Onze eigen bevinding is dat als we niet zouden weten dat het geluid uit de Satellite P855-107 komt, dat we dan best hadden geloofd dat het uit een stereo kwam. Afgezien van de beperkte bass hebben we geen klachten over de luidsprekers. Het geluid is helder en krachtig en het maximale volume is hoog genoeg. De luidsprekers zijn dus zeer geschikt voor games en films en zelfs muziek klinkt behoorlijk goed, zolang het geen klassieke muziek of opera is.
Batterijduur
Energieverbruik
Door de combinatie van een groot beeldscherm, krachtige CPU, een dedicated grafische kaart en niet functionerende Optimus technologie maken we ons toch wel zorgen over het energieverbruik van deze multimedia notebook. Toch blijkt het verbruik tijdens inactiviteit van het systeem acceptabel. In de Eco Mode, door Toshiba ingestelde energiebesparende instellingen, meten we een verbruik dat varieert tussen de 12.4 en 17.9 Watt. Tijdens lichte belasting bedraagt het verbruik 16 Watt.
Wanneer het systeem wordt belast veranderen de zaken en met name wanneer de grafische kaart maximaal belast wordt. In het geval van zwaardere belasting verbruikt de P855-107 66 Watt en net iets minder dan 90 Watt wanneer CPU en GPU maximaal belast worden. Deze verbruikniveau's zijn geen probleem voor de meegeleverde 120 Watt adapter. Ter vergelijking: de Fujitsu Lifebook E781 is energiezuiniger, maar heeft geen dedicated grafische kaart. Gezien dit feit vinden we het energieverbruik van de Toshiba notebook absoluut acceptabel.
| Uit / Standby | 0.2 / 0.6 Watt |
| Inactief | 12.4 / 16.9 / 17.9 Watt |
| Belasting |
66.1 / 88.7 Watt |
   
| |
Key:
min: ,
med: ,
max: Voltcraft VC 940 | |
Batterijduur
Tijdens de energieverbruik tests kwamen we erachter dat de P855-107 een 48 Wh lithium-ion batterij heeft. Onze verwachting na de meting van het energieverbruik is dus dat de relatief lage capaciteit van de batterij in combinatie met het royale verbruik niet erg lang zal zijn.
Onze verwachting wordt helaas bevestigd. Zelfs onder de meest ideale omstandigheden, terwijl Toshiba adverteert met een maximale batterijduur van 5 en een half uur, gemeten met Mobile Mark 2007. We gebruiken de Battery Eater Pro software om de maximale en minimale batterijduur te meten. In de Reader's test, met minimaal helderheidsniveau en draadloze modules uitgeschakeld, meten we een korte batterijduur van 4 uur en 27 minuten. In de energievretende Classic test, om de minimale batterijduur te meten, houdt de Satellite het nog geen uur vol. Omdat deze tests niet echt realistisch zijn, voeren we onze eigen WLAN surfing test uit, waarbij we het helderheidsniveau instellen op 150 cd/m2 en de draadloze modules inschakelen. Deze test simuleert het bezoeken van verschillende websites en de 15.6 inch P855-107 houdt het bijna exact drie uur vol. Vergeet dus het gebruik van de notebook om lang op de bank te internetten of voor een filmavondje zonder stopcontact in de buurt. Het afspelen van een DVD gaat 2 uur goed, maar een Blu-ray film van 90 minuten is al teveel van het goede. Niet echt voorbeeldige resultaten voor een multimedia notebook. De batterijduur is dus hoogstens van gemiddeld niveau.
Samenvatting
Om alles nog eens samen te vatten kunnen we als eerste zeggen dat we vooral positief zijn over de Toshiba Satellite P855-107. Ten eerste zijn we erg tevreden over de kwaliteit van de 15.6 inch multimedia notebook en onder andere de oppervlakken met textuur en materiaalkeuze geven de notebook een high-end uitstraling. Het schermcover zou wel iets steviger mogen zijn.
De hardware past goed bij deze prijsklasse en het gebruik waarvoor de notebook bedoeld is. Een quad-core processor, 8 GB RAM geheugen en een dedicated middenklasse grafische kaart bieden voldoende rekenkracht voor elke praktische toepassing, maar de Satellite P855-107 is geen echte gaming notebook. De prestaties van het systeem zijn typisch voor deze configuratie en zijn zeker best goed, maar de trage harde schijf vormt echt een bottleneck. Een kleine caching-SSD zou in dit geval een zeer goede toevoeging zijn.
De indruk die het toetsenbord en touchpad op ons maken zijn niet helemaal eenduidig. Aan de ene kant kunnen we er snel op typen en bieden de toetsen goede feedback, maar aan de andere kant stoort ons het glossy oppervlak van de zeer kleine toetsen; met name de cursortoetsen, spatiebalk en functietoetsen zijn erg klein. Ook het soms haperende touchpad, dat tijdens zware belasting van het systeem helemaal niet reageert, is een minpunt.
Het beeldscherm heeft eveneens zijn sterke en zwakke punten. Het maximale helderheidsniveau is niet uitstekend, maar de zwartwaarde en contrast ratio zijn goed, wat zorgt voor een nette beeldkwaliteit. Het reflecterende, glazen beeldoppervlak maakt het gebruik buitenshuis lastig en de beperkte kijkhoeken zijn typisch voor TN beeldschermen, maar niet heel storend. De belangrijkste features van het scherm zijn de full HD resolutie en 3D functionaliteit zonder bril. Ondanks dat de technologie niet perfect werkt, is het leuk om de 3D Vision te gebruiken.
Het grootste deel van de tijd is de geluidsproductie plezierig laag. Helaas is de Blu-ray drive behoorlijk luidruchtig, wat ons stoort. Het koelsysteem is ons grootste punt van kritiek op de notebook. Tijdens de stress test trad CPU throttling op, wat je tijdens normaal gebruik misschien wel of niet merkt. In elk geval is het geen goede reclame voor het koelsysteem en het wijst op mogelijke CPU throttling tijdens langdurige, zware belasting, zoals het spelen van zware games.
Gamers zullen ook plezier kunnen beleven aan de P855-107. De notebook levert niet de allerbeste prestaties, maar de meeste recente games draaien vloeiend met medium hoge instellingen.
Tot slot is de beperkte batterijduur ook een minpunt.
Toch kunnen we de Toshiba Satellite P855-107 aanraden. Deze 15.6 inch notebook is een goede keuze voor gebruikers die een krachtig multimedia systeem willen dat tevens als vervanger van een normale thuis-PC dienst kan doen. Er zijn een aantal minpunten, maar uiteindelijk is geen enkele notebook perfect. Met een prijs van €1300 is de Toshiba Satellite P855-107 echter niet bepaald goedkoop.
