Testrapport Toshiba Tecra M10-1D7 Notebook
Mobiliteit, veiligheid en prestaties voor zakelijke klanten
Met de Tecra familie bundelt Toshiba zijn zakelijke apparaten aan elkaar, wat interessant is voor mobiele, zakelijke gebruikers vanwege zijn veiligheid en prestaties. Voor onze test hebben we model M10-1D7 gebruikt, die op het moment het vlaggenschip is van de serie met een Intel Core 2 Duo T9600 processor en een Nvidia Quadro NVS 150M grafische kaart.
Notitie: Er zijn op het moment verschillende modellen van de Tecra M10 serie in omloop in Europa die nogal van elkaar kunnen verschillen op het gebied van hardware. Alle modellen zijn uitgerust met een Intel Core 2 Duo CPU maar de goedkopere modellen hebben slechts een geïntegreerde GMA 4500M HD grafische chip. Vooral in de VS is het mogelijk om de Tecra M10 tot op een zekere hoogte te personaliseren. Het geteste model is op het moment de best presterende notebook in de M10 serie. De delen van dit rapport die gaan over specifieke hardware zijn dus maar deels van toepassing op andere modellen.
Behuizing
Het lijkt alsof de behuizing van de Toshiba Tecra M10 niet veel verschilt van die van de Tecra M9, die we in Januari 2008 beoordeelden. De behuizing is nog steeds een soliede constructie van bijna vier centimeter hoog gebleven, in contrast met de trend. Voor een 14.1 inch notebook is hij ook vrij zwaar met een gewicht van meer dan 2.5 kilo (inclusief de batterij), waarbij je een extra halve kilo in acht moet nemen voor de adapter als je op reis gaat. Ook het kleurenschema is niet veranderd sinds de Tecra M9: Een mat zilver metallic scherm met een hoogglans Toshiba logo in het midden, een zwart toetsenbord met een blauwe trackpoint omringt door zilver en de rest van de componenten zijn zwart.
Met de materiaalkeuze houdt Toshiba het wederom bij simpel plastic. Het is dus geen wonder dan de stabiliteit van de laptop niet verbeterd is sinds de M9. Zwakke plekken zijn ook nu weer de gebieden boven en en onder de optische drive, de plekken waar je je handen rust en ook de stukken boven het toetsenbord die in kunnen deuken onder middelmatige druk. De draaistevigheid van de laptop is echter wel naar wens.
Het scherm kwam iets beter uit onze test. Als je deze optilt bij de hoeken dan vervormt het vrijwel niet en het kan ook goed tegen middelmatige druk. Het brede frame van het scherm zou echter iets zou iets beter tegen druk moeten kunnen - maar dit geeft niet aangezien er toch geen verandering is te zien op het scherm als de laptop aanstaat.
Het functionele ontwerp is wel iets veranderd, zo zit de vingerafdruklezer op een andere plek en is de plaatsing van de interfaces ook anders - meer hierover vind je verderop in het rapport. Verder is de transportriem verwijderd bij de M10. Aangezien de klemkracht van de scharnieren niet genoeg is om het scherm dicht te houden raden we aan dat je voorzorgsmaatregelen neemt als je gaat reizen om te voorkomen dat er scherpe objecten tussen het scherm en het toetsenbord komen.
Verbindingsmogelijkheden
Onder de interface bevind zich, hoe kan het ook anders bij een zakelijke notebook, een docking poort onder de laptop - deze is volgens de fabrikant echter wel optioneel. Hierdoor kan de Express Poort Replicator II, model nr. PA3680E-1PRP verbonden worden, die ook gebruikt wordt bij de volgende Toshiba series: Portégé M750, Tecra A10, Tecra M9 serie, Tecra R10, Tecra S10.
Naast de 6 aanwezige USB 2.0 poorten (4x achter, 2x zijkant), seriële en parallelle poorten, audio interfaces, Gigabit LAN en VGA kan via het docking station ook gebruikt worden gemaakt van een DVI-D digitale scherm interface.
Op de laptop zelf zit een serial interface om te kunnen verbinden met oudere machines en apparaten. Bij elkaar zijn er 3 USB 2.0 poorten (allemaal aan de rechterkant) en een gecombineerde e-SATA/USB-poort aanwezig. Met het PC card slot voor type II kaarten, kunnen de functies van de laptop worden uitgebreid. De geïntegreerde 5-in-1 kaartlezer ondersteunt SD kaarten tot 16GB, geheugensticks tot 256MB, professionele geheugensticks tot 4GB, MultiMedia kaarten tot 2GB en xD-Picture kaarten tot 2GB.
De audio interfaces aan de voorkant zijn goed gepositioneerd voor het verbinden van een koptelefoon. voor een permanente verbinding van audio interfaces is het echter beter om gebruik te maken van de Express Port Replicator II. Afhankelijk van het gebruik is de inrichting van de interfaces goed genoeg. Verbinding die waarschijnlijk een permanenter karakter hebben zoals LAN en VGA zijn aan de achterkant te vinden, iets specifieker langs de zijkanten. Alleen de e-SATA poort (gecombineerd met USB) in het midden aan de linkerkant en de opening van de ventilator die ook links zit zijn misschien niet zo handig voor linkshandigen.
Door middel van een kabel zijn Ethernet netwerkverbindingen mogelijk met de geïntegreerde Intel(R) 82567LM Gigabit Network Verbinding (10/100/1000MBit). De Intel Wireless WiFi Link 5100 (abgn) module zorgt voor de draadloze WLAN verbindingen. Bluetooth is ook aanwezig. UMTS kan toegevoegd worden via een USB-modem (met limitaties door de lay-out van de poorten) of nog beter, via een pc kaart. Daarnaast heeft de Tecra M10-1D7 ook nog een RJ-11 modem poort, wat je zou moeten voorbereiden op communicatie in gebieden met een slechte infrastructuur.
Met de Firewire interface (IEEE 1394) genaamd i.Link van Toshiba zelf is het niet alleen mogelijk om snelle verbindingen tot stand te brengen tussen computers en multimedia-apparaten maar het biedt ook een alternatief voor het gebruik van Ethernet (IP over FireWire).
Windows Vista Business 32-bit is voorgeïnstalleerd als operating system. Door de technische limitaties is slechts drie van de vier gigabyte aan fysiek RAM geheugen beschikbaar voor applicatie gegevens. Een recovery DVD zit helaas niet bij de accessoires. De gebruiker zou er zelf zo snel mogelijk een moeten maken met behulp van het voorgeïnstalleerde Toshiba-Recovery-Disc-Creator om ervoor te zorgen dat de gebruiker het systeem kan herstellen als de harde schijf het begeeft. Daarnaast is het mogelijk om Windows Repair te selecteren als je op F8 drukt tijdens het opstarten en dan simpelweg de originele staat vanuit een verborgen partitie terug te krijgen.
Toshiba biedt 2 jaar internationale fabrieksgarantie inclusief ophaal service en Duitsland en Oostenrijk, als je de reparatie registreert op de Toshiba Notebook hotline voor de Tecra M10.
Veiligheidsfuncties
De veiligheidsfuncties zijn hetzelfde als die van de Tecra M9, waar deze zichzelf al bewezen hebben. Voor een zakelijke notebook mag dit ook verwacht worden aangezien gevoelige data beschermt moet worden bij diefstal.
Op de Tecra M10 is wederom de Toshiba Security-Assistant aanwezig die dient als het centrale commandocentrum voor de veiligheidsfuncties. Hiermee is het mogelijk verschillende veiligheidsniveaus binnen enkele seconden te activeren. Het Windows Login scherm kan bijvoorbeeld beveiligd worden door een vingerafdruk, de harde schijf onbruikbaar gemaakt worden in andere computer met behulp van en wachtwoord en met de hulp van een geïntegreerde TPM veiligheids chip verzegelde mappen voor zeer gevoelige data worden gemaakt. Zeker een vermelding waard is de uitstekende gebruikershandleiding. Van elke opties worden de voor- en nadelen beschreven en er wordt ook een stapsgewijze set-up gegeven. Risico's worden ook belicht, zodat de gebruiker niet ineens buiten het systeem gesloten wordt. Zo kunnen ook onervaren computer gebruikers hun notebook beveiligen en beschermen tegen vreemden. Briljant!
Om er voor te zorgen dat het geen eeuwigheid duurt voordat je voorbij alle veiligheidsinstellingen bent bij het Windows Login scherm kun je een interessante functie inschakelen als je alle veiligheidsinstellingen succesvol heb geconfigureerd: Wireless Key Logon. Het speciale hieraan is dat de sleutel tot de notebook de mobiele telefoon van de gebruiker is. Zodra alles correct is geconfigureerd en er door middel van Bluetooth een verbinding is gemaakt wordt er niet langer naar het BIOS wachtwoord en andere veiligheidsmaatregelen gevraagd. In plaats daarvan kan de gebruiker kiezen of hij direct naar Windows wil gaan, of eerst een vingerafdruk of wachtwoord in wil voeren. Als de gebruiker te ver wegloopt van de notebook terwijl zijn telefoon aanstaat dan zet de notebook zichzelf op slot, tot dat de gebruiker terugkomt.
Het is echter wel een vereiste dat de Bluetooth functie op de mobile telefoon en de notebook permanent aan staat Dit kan nogal veel batterij vragen van de telefoon waardoor deze snel leeg is, iets wat Toshiba een aantal keer aanstipt in de handleiding. Als de telefoon uitvalt, of buiten bereik van de laptop is dan zijn de andere veiligheidsmaatregelen zoals de vingerafdruklezer en het BIOS wachtwoord automatisch weer actief en moet de gebruiker zich identificeren.
Input Apparatuur
De input apparatuur kennen we grotendeels al van de Tecra M9. Het centrale input apparaat is een sterk, mat zwart toetsenbord dat goed scoort met een klassieke toetsenbord lay-out en 87 toetsen. De toetsen zijn duidelijk ingedeeld in verschillende functionele groepen en zijn allemaal terug te vinden op de bekende plekken. De Engelse labels op de toetsen kunnen even wennen zijn als je werkt met een ander taal. Haptisch maakt het toetsenbord duidelijk een goede indruk. De individuele toetsen zitten goed op hun plaats maar buigen wel een klein beetje door als je enthousiast typt. Het stopgevoel is prettig langzaam en het drukpunt is goed gekozen. Alles bij elkaar is het mogelijk om vanaf het begin af aan vloeiend met tien vingers te typen.
De blauwe trackpoint en touchpad zijn ook oude bekende van de Tecra M9. De trackpoint levert gemakkelijke en precieze controle over de muiscursor. Daarnaast is de trackpoint ergonomisch geplaatst tussen de B,G en H toetsen. De twee knoppen onder de trackpoint werken betrouwbaar en hun drukpunt en geluid zijn ook prima.
Op het touchpad heeft Toshiba duidelijk wat aanpassingen gemaakt ten opzichte van de Tecra M9, waardoor de bruikbaarheid duidelijk verbeterd is. Het is nu mogelijk om de cursor precies te sturen met deze muisvervanger. De bijbehorende knoppen zijn stil en makkelijk te gebruiken maar hun drukpunt zou iets duidelijker mogen zijn.
Scherm
Toshiba heeft een 14.1 inch TFT scherm met een 16:10 format en WXGA+ resolutie (1440x900 pixels) in de Tecra M10 geplaatst. Om wat specifieker te zijn: een intern Toshiba TOS508B paneel. Omdat dit een zakelijke laptop is is er gekozen voor een mat oppervlak.
Met een maximale helderheid van 174.1 cd/m², gemeten in het middelste deel van het scherm, presteert het beter dan de helderheid van de M9, maar is desondanks niet een van de helderste schermen. Voor een TFT scherm is de helderheid echter prima. Gemiddeld is de helderheid echter slechts 151.1 cd/m². De verlichting is ook prima met een score van 79%. Voor gebruik buitenshuis zou meer helderheid echter geen overbodige luxe zijn.
De maximale helderheid in het midden van het scherm geeft een combinatie met de zwarte waarde van 1.13 cd/m² een berekende contrast ratio van 154:1. Subjectief gezien zouden de kleuren iets beter mogen zijn voor multimedia applicaties maar voor kantoorapplicaties moet het voldoende zijn.
| |||||||||||||||||||||||||
Helderheidsverdeling: 79 %
Contrast: 154:1 (Zwart: 1.13 cd/m²)
Wat betreft de kijkhoekstabiliteit levert de Toshiba Tecra M10 gemiddelde prestaties vergeleken met de concurrentie. Horizontaal is het werkgebied voldoende groot. Verticale verschuivingen leiden echter al snel tot veranderingen in het beeld, zo wordt het beeld bijvoorbeeld donkerder en fletser als je van boven of beneden af aan kijkt.
Prestaties
Onafhankelijk van het gekozen model is de M10 altijd uitgerust met een moderne Core 2 Duo processor van Intel. Echter alleen de duurste modellen, zoals ons testmodel, gebruiken de Centrino 2 met vPro Technologie. De M10-1D7, wat op het moment de best uitgeruste en daarom ook het duurste model is, gebruikt de PM45 Express chipset en biedt degelijke processorkracht met een Core 2 Duo T9600 CPU. Dit een een twee-core processor met 6 MB L2 cache, 2.8 GHz kloksnelheid en 1066 MHz FSB, wat gefabriceerd is door middel van het 45 nanometer lithografie proces onder de codenaam: 'Penryn'. Met 35 Watt Thermal Design Power (TDP) is het verbruik van de Core 2 Duo Txxx een stuk hoger dan dat van de Core 2 Duo Pxxx processors met een identieke kloksnelheid, ondanks vergelijkbare prestaties. Gedetailleerde informatie over de processor kan van de website van de fabrikant gehaald worden. Voor een prestatie vergelijking kun je kijken op onze benchmark lijst.
Een nVidia Quadro NVS 150M is verantwoordelijk voor de pixelberekeningen. Deze is gebaseerd op de chip van de GeForce 9200M GS maar de BIOS en drivers zijn geoptimaliseerd voor applicaties en stabiliteit. Een voordeel van deze onafhankelijke grafische oplossing is dat er PureVideo HD is geïntegreerd voor het decoderen van (HD) video's waardoor de CPU van deze taak is ontlast. De Quadro NVS 150M is slechts uitgerust met DDR2 grafisch geheugen wat de grafische prestaties ten nadele komt. Als de Quadro NVS 150M GDDR3 geheugen zou hebben dan zouden de grafische prestaties ongeveer 20% beter zijn.
Enkele goedkopere varianten van de Tecra M10 moeten het doen met een geïntegreerde Intel GMA 4500M HD grafische chip. Aangezien computer games niet in het typische spectrum van applicaties voor een zakelijke notebook zitten, en omdat beide grafische mogelijkheden niet zijn ontworpen voor 3D intensieve applicaties verwijzen we de lezer door naar ons artikel: 'Computer Games on Laptop Graphic Cards' voor gedetailleerde grafische prestaties voor bepaalde games en ook een benchmark lijst voor mobiele grafische kaarten.
Qua Random Access Memory (RAM) is onze testkandidaat net als enkele ander modellen uitgerust met twee 2 Gigabyte DDR2 Ram modules. Dit zorgt voor een totale RAM capaciteit van 4096 Megabyte. Andere M10 modellen zijn slechts uitgerust met 2 Gigabyte of 3 Gigabyte aan RAM. Technisch gezien kunnen alle Tecra M10 modellen maximaal 8 Gigabyte ondersteunen. Hoewel het zelf voor een onervaren iemand makkelijk zou zijn om het RAM te vergroten via een makkelijke toegankelijk onderhoudsklepje kan het voorgeïnstalleerde Windows Vista Business 32-bit operating system niet meer dan 4 Gigabyte gebruiken. Zelfs met 4 Gigabyte aan RAM zou een 64-bit operating system een efficiënter gebruik van geheugen opleveren. Een 32-bit operating system kan slechts 3 Gigabyte van het beschikbare Ram geheugen gebruiken voor applicaties door de architectuur van de processor. Als je de upgrade naar een 64-bit besturingssysteem uitvoert is het belangrijk dit in de gaten te houden in verband met de compatibiliteit van drivers voor bepaalde apparaten.
Het meegeleverde apparaat voor massaopslag is het laatste stuk hardware dat de prestaties van de Tecra M10 levert. De potentiële koper heeft een keuze in modellen tussen 160 Gigabyte en 320 Gigabyte harde schijven. In de VS worden 128 Gigabyte SSD schijven ook aangeleverd als mogelijkheid. Ons testmodel had wederom de beste configuratie met een 320 Gigabyte harde schijf van Hitachi, namelijk de HTS723232L9A360. Met een snelheid van 7200 RPM is dit vrij goed en leverde in de HDTune test dus ook goede overdrachtssnelheden op en een lage access tijd.
De Tecra M10 heeft ook een optische drive, specifiek gezien de DV-W28S-RT van Teac.
Met behulp van de DPC Latency Checker tool hebben we ook de maximale latencies in Windows kunnen meten. Als de latencies te hoog zijn kan dit leiden tot problemen met de synchronisatie van externe apparaten zoals krakende geluiden bij geluidskaarten. Op dit gebiedt presteert de Tecra M10 goed. De latencies raakte nooit in het rode gebied.
| PCMark 05 Standard | 5911 punten | |
| PCMark Vantage Result | 3642 punten | |
Help | ||
| 3DMark 2001SE Standard | 13215 punten | |
| 3DMark 03 Standard | 5042 punten | |
| 3DMark 05 Standard | 3092 punten | |
| 3DMark 06 Standard Score | 1561 punten | |
Help | ||
Emissies
Systeemgeluid
Zelfs onder lage belasting draait de ventilator permanent en produceert deze 35.5 dB(A) aan geluid, wat verder niet storend is door de consistentie van het geluid. Aan de andere kant is het geluid van de permanent draaiende ventilator genoeg om het geluid van de harde schijf te overstemmen.
Onder zware belasting produceert de laptop gemiddeld 38.2 dB(A) waarbij het koelingssysteem af en toe iets harder werkt tot een maximum van 42.9 dB(A).
Geluidsniveau
| Onbelast |
| 35.5 / 35.5 / 35.5 dB (A) |
| DVD |
| 38.9 / dB (A) |
| Belasting |
| 38.2 / 42.9 dB (A) |
 | ||
30 dB stil 40 dB(A) hoorbaar 50 dB(A) luid |
||
min:  , med:  , max:  (15 cm afstand) | ||
Temperatuur
Ter compensatie blijft de Tecra M10 wel relatief koel ondanks de sterke presterende hardware. Onder zware belasting wordt aan de bovenkant een maximum bereikt van 42.1 graden links van het midden. Aan de onderkant wordt de temperatuur niet hoger dan 43.9 graden links achter. Over het algemeen worden de hoogste temperaturen gemeten in het gebied waar de ventilator zich bevind.
Aangezien het apparaat niet is ontworpen voor langdurige zware belasting, zoals bij het gebruik van de grafische kaart bij intensieve 3D applicaties, zijn de karakteristieken van de temperatuur onder lage belasting een stuk interessanter. Onder deze omstandigheden blijft het apparaat redelijk koel aan de boven- en onderkant zodat er niets in de weg staat op de laptop op je schoot te leggen bij normaal gebruik.
(±) De maximumtemperatuur aan de bovenzijde bedraagt 42.1 °C / 108 F, vergeleken met het gemiddelde van 34.3 °C / 94 F, variërend van 21.2 tot 62.5 °C voor de klasse Office.
(±) De bodem warmt op tot een maximum van 43.9 °C / 111 F, vergeleken met een gemiddelde van 36.8 °C / 98 F
(+) Bij onbelast gebruik bedraagt de gemiddelde temperatuur voor de bovenzijde 28.5 °C / 83 F, vergeleken met het apparaatgemiddelde van 29.5 °C / 85 F.
(+) De handpalmsteunen en het touchpad bereiken maximaal de huidtemperatuur (34.9 °C / 94.8 F) en zijn dus niet heet.
(-) De gemiddelde temperatuur van de handpalmsteun van soortgelijke toestellen bedroeg 27.6 °C / 81.7 F (-7.3 °C / -13.1 F).
Luidsprekers
De twee luidsprekers zitten links en recht boven het toetsenbord en springen nogal in het oog. De geluidskwaliteit is zeker goed genoeg voor het luisteren naar achtergrondmuziek of films. Je kunt echter geen geweldig geluid uit de notebook krijgen zonder subwoofer: het geluid is ietwat dun, met weinig bas en te veel hoge tonen, het maximale volume is echter prima. Voor een zakelijke laptop als deze speelt geluidskwaliteit echter toch niet zo'n grote rol als bijvoorbeeld voor een multimedia laptop.
Het geluid kan verbeterd worden door een koptelefoon in de 3.5mm jack te doen. Maar ook deze test leverde geen uit het oog springende resultaten op.
Batterijduur
De ingebouwde batterij levert 56 Wh aan vermogen. Als je de hoge prestaties van de hardware in acht neemt levert dit in ieder geval bruikbare batterijduur op. Een minimale batterijduur van een uur en 10 minuten (70 minuten) werd bereikt met de BatteryEater Classic test, met een hoog prestatie profiel, maximale helderheid en draadloze mogelijkheden. Met de Reader's Test (ook de BatteryEater tool) op een energiebesparend profiel, op minimale helderheid en zonder WiFi mogelijkheden werd een maximale batterijduur bereikt van vier uur en 22 minuten (262 minuten). De echte praktische tijd dat je de laptop kunt gebruiken zal ergens tussen deze twee tijden in liggen
In de praktisch WLAN test op een energiebesparend profiel en met een helderheid van niveau 6 of 8 behaalde we ongeveer twee uur en 46 minuten (152 minuten) zonder onderbrekingen van de de batterij. De batterij presteert iets slechter afspelen van een DVD met gebruik van een gebalanceerd energieprofiel en maximale helderheid. Met iets over twee uur (123 minuten) is dit echter wel lang genoeg om de gemiddelde Hollywood film van 90 minuten af te kunnen kijken.
Om energie te besparen is het potentieel mogelijk om een model met een Core 2 Duo Pxxx CPU van de Penryn serie te kiezen. Intel Core 2 Duo Pxxx CPU's met dezelfde kloksnelheid bieden dezelfde prestaties maar hebben slechts 25 Watt nodig en dus minder energie. Hierdoor zou een langere batterijduur zeker mogelijk moeten zijn.
| Uit / Standby | 0 / 0.7 Watt |
| Inactief | 12 / 17.5 / 21.1 Watt |
| Belasting |
42.3 / 72.8 Watt |
   
| |
Key:
min: ,
med: ,
max: | |
Samenvatting
Toshiba neemt duidelijk niet deel aan de wedstrijd voor de dunste notebook met de Tecra M10. Desalniettemin staat deze notebook zijn mannetje. Ondanks het feit dan de drukstabiliteit van de laptop niet geheel naar behoren is wordt die indruk toch wel gewekt door de diepte van de constructie.
Het toetsenbord, touchpad en trackpoint, en het matte schermoppervlak nodigen de gebruiker uit om de hele dag door te werken, hoewel het scherm niet geheel overtuigend over kwam door de lage helderheid en het contrast. Reflecties zijn echter geen probleem als je buiten werkt maar in direct zonlicht zou meer helderheid handig geweest zijn.
Met betrekking tot de prestatie en het energieverbruik is de Tecra M10-1D7 goed uitgebalanceerd. Voor kantoor applicaties biedt de Core 2 Duo T9600 meer dan genoeg kracht. De grafische kaart, een nVidia Quadro NVS 150M is ook geoptimaliseerd voor professioneel gebruik en dus voor stabiliteit. Voor veeleisende 3D applicaties en 3D computer games, waar de Tecra M10 niet voor is ontworpen, zijn er betere oplossingen. Dankzij de batterijduur is de tijd dat je de laptop mobiel kunt gebruiken afhankelijk van de configuratie en het gebruik.
Alles bij elkaar is de Toshiba Tecra M10-1D7 bruikbaar voor zijn aangewezen vakgebied, als een mobiel apparaat voor de professionele gebruiker zonder al te hoge eisen wat betreft 3D prestaties, zeker wat betreft zijn uitgebreide veiligheidsmogelijkenheden.
