Testrapport Samsung Series 7 700Z3A-S03DE Notebook

We kunnen niet ontkennen dat de 700Z3A iets wegheeft van een aantal van de eerder door ons geteste ultrabooks, zoals de Lenovo IdeaPad U300s. Ondanks dat hoogte van bijna 2.4 cm en een gewicht van 1.95 kg iets groter zijn, ziet de notebook er extreem dun uit. Ook de net 7 millimeter brede rand rond het beeldscherm fascineert ons. De behuizing, bijna geheel van aluminium gemaakt, heeft een mat zilveren afwerking wat nog eens de high-quality uitstraling benadrukt. 

Als we de behuizing nader bekijken wordt onze eerste indruk alleen maar meer bevestigd. De behuizing is zeer stevig en weerstaat zelfs hoge druk gemakkelijk; uitzondering daarop vormt lichte vervorming van de behuizing rond het toetsenbord. Aan de onderkant heeft Samsung een plastic cover geplaatst. De kleur hiervan komt overeen met die van de aluminium onderdelen en het voelt net als de rest van de behuizing zeer goed aan. Het schermcover is ook al indrukwekkend: ondanks dat het zeer dun is, is het extreem stevig en dankzij de redelijk soepele scharnieren kan het scherm met een hand worden opengeklapt. Trillingen laten het scherm slechts een moment heen en weer bewegen.

De bouwkwaliteit is van een zeer hoog niveau, maar kan niet tippen aan die van de  MacBook Pro met zijn perfecte unibody behuizing. Lichte randjes zijn voelbaar bij overgangen van het ene naar het andere materiaal, maar de ruimte ertussen is enorm klein. Aan de hand hiervan kunnen we absoluut concluderen dat de bouwkwaliteit van extreem hoog niveau is.

Naast de eerder genoemde 13 inch MacBook Pro doet ook de HP EliteBook 8460p het op gebied van de behuizing iets beter dan Samsung's kandidaat. Zowel de Dell Inspiron 14z als de LG P420 doen het op dit gebied echter minder goed.

Helaas heeft Samsung niet alleen het design gebaseerd op dat van ultrabooks, maar lijkt het of ze ook de connectiviteit hebben willen evenaren. Er zijn dan ook slechts twee USB poorten beschikbaar, waarvan een USB 3.0. Een Thunderbolt poort, waar de nieuwere MacBooks over beschikken, is niet aanwezig. Via de HDMI poort en analoge poort kun je de notebook aan een extern scherm koppelen. De analoge poort kan met een meegeleverde adapter omgevormd worden tot VGA poort. Deze oplossing is gekozen om de behuizing zo dun mogelijk te kunnen maken. Hetzelfde geldt voor de uitklapbare Gigabit LAN poort.

Verder zijn er alleen een Kensington Lock, gecombineerde hoofdtelefoon/microfoon aansluiting en 4-in-1 kaartlezer (SD, SDHC, SDXC, MMC) aanwezig. Naar onze mening zou er ondanks de slot-in DVD drive echter nog genoeg ruimte zijn geweest om meer poorten te plaatsen.

Vooral de dicht op elkaar geplaatste USB poorten kunnen een probleem vormen wanneer je erg brede USB sticks gebruikt. Bovendien kun je het beste rechtshandig zijn, omdat de poorten allemaal aan de linkerkant van de behuizing zitten. Dell doet het met de Dell Inspiron 14z op dit punt beter door de poorten over beide zijden van de behuizing te verdelen.

De 700Z3A buitenshuis gebruiken is geen probleem. Dankzij de zeer hoge helderheid en de matte coating is het beeld zelfs in direct zonlicht gewoon leesbaar. Andere modellen, zoals de EliteBook 8460p of Inspiron 14z, kun je het beste in de schaduw gebruiken. Vaak is het zelfs mogelijk om een iets lagere helderheid te kiezen om zo het energieverbruik te verlagen de batterijduur te verlengen.

De stabiliteit van kijkhoeken blijft een minpunt van ieder TN scherm. De beeldkwaliteit is best goed als je recht voor het scherm zit, maar dat verandert snel als je je hoofd beweegt. Zoals op onze foto's te zien is, zorgen afwijkingen naar beneden vooral voor duidelijk verlies van contrast en gedeeltelijk geïnverteerde kleuren. Opnieuw doet het zeer goede scherm in de MacBook Pro 13 het een stuk beter, ondanks dat dit ook een TN paneel is. Nog ruimere kijkhoeken zin mogelijk mogelijk met IPS of PVM/MVA schermen.

Van de twee videopoorten kunnen we alleen de digitale HDMI poort aanraden. Het beeld via de VGA poort heeft last van ruis en is onscherp.

De recente middenklasse dual core  Intel Core i5-2430M is geïnstalleerd in ons systeem. Zoals alle Core modellen, beginnend bij de i3, maakt ook dit model gebruik van de SMT technologie die het simultaan afhandelen van 4 threads mogelijk maakt. Dankzij Turbo Boost 2.0 kan de standaard kloksnelheid van 2.4 GHz verhoogd worden tot 2.8 GHz. Bij belasting van één core kan de snelheid zelfs tot 3.0 GHz toenemen. Deze processor is lid van de Sandy Bridge generatie, die begin 2011 werd geïntroduceerd en een TDP van 35 Watt heeft.

Naast de Intel HD Graphics 3000, die geïntegreerd is in de processor, is er ook een dedicated AMD grafische kaart ingebouwd. Het gaat om een Radeon HD 6490M met een kloksnelheid van 750 MHz en 1024 MB videogeheugen. Samsung heeft gekozen voor high-end GDDR5 (900 MHz) geheugen in plaats van een langzamere DDR3 uitvoering. Ondanks de lagere 64-bit bandbreedte is de chip voorzien van 160 shaders (WLIW5) en daarmee zou hij een duidelijke voorsprong op Intel GPU's moeten hebben. Met de hulp van de Switchable Graphics technologie, AMD's antwoord op Optimus, is het mogelijk om te schakelen tussen beide grafische kaarten.

Aangezien Samsung zelf fabrikant is van RAM geheugen en harde schijven is de 700Z3A rijkelijk uitgerust. De ingebouwde harde schijf heeft een capaciteit van 1000 GB en het RAM geheugen, bestaande uit twee 4 GB DDR3-1333 modules, moet zelfs toereikend zijn voor het zwaardere werk. Gebruikers die van plan zijn om later een upgrade uit te voeren lopen wel tegen een probleem op: zonder de notebook helemaal uit elkaar te halen zijn alleen de geheugen slots toegankelijk via een klein cover aan de onderkant van de behuizing. Aangezien beide slots bezet zijn, moet het standaard ingebouwde geheugen verwijderd en vervangen worden door nog steeds erg dure 8 GB modules.

Massaopslag

Alhoewel het van buiten niet zichtbaar is, beschikt de kleine notebook over twee harde schijven. Ten eerste een grote Samsung Spinpoint M8 met een capaciteit van 1000 Gigabytes. Deze draait met 5400 tpm en heeft een 8 MB cache. Dankzij de hoge dichtheid van data haalt hij goede snelheden van 79.2 MB/s in de HDtune benchmark. De toegangstijd van 19.3 milliseconde is ook erg goed.

Ten tweede heeft Samsung de 700Z3A voorzien van een kleine 8 Gigabyte SanDisk iSSD P4. Deze doet dienst als een snelle cache en haalt een doorvoersnelheid van 100 MB/s. De toegangstijg van slechts 0.5 ms is echter nog belangrijker. Vooral het laden van kleine bestanden gaat hierdoor een stuk sneller. Deze techniek, die Samsung ExpressCache noemt, werkt volautomatisch en verkort de opstarttijd van het standaard geïnstalleerde Windows 7 Professional 64-bit tot 25 seconden.

Als een van de weinige games ondersteunt de rally simulatie game Dirt 3 DirextX 11, waardoor de weergave van water, sneeuw en andere effecten beter zou zijn. We hebben frame rate van een goede 37.3 fps gemeten gedurende het draaien van de ingebouwde benchmark met medium instellingen (1024x768 pixels, medium preset). Een maximale resolutie van 1366x768 pixels en gematigde grafische instellingen zijn aan te raden voor onbeperkt raceplezier.

De populaire strategie game serie Anno heeft een sprong in de toekomst gemaakt met het nieuwe deel, genaamd Anno 2070. Door de detailrijke omgevingen wordt er een flink beroep gedaan op de grafische rekenkracht. Met de laagste presets (1024x768 pixels, low preset) haalden we 54.4 fps, maar hogere resoluties en grafische instellingen worden de 700Z3A al snel teveel. Beperk de resolutie tot 1024x768 pixels en lage tot medium instellingen voor een vloeiende gameplay.

Het nieuwste deel in EA's voetbalserie, Fifa 12, vormt een minder groot probleem. Het systeem wordt nauwelijks belast met lage grafische instellingen. Zelfs met de hoogste instellingen (1366x768 pixels, high preset, 2x AA) bedraagt de frame rate een goede 57.2 fps. Er is zelfs voldoende rekenkracht over om de game zonder beperkingen op de standaard resolutie van 1600x900 pixels te spelen.

Alle geteste games profiteren van de dedicated grafische kaart en in vergelijking met de HD Graphics 3000 zijn de prestaties in sommige gevallen 100% beter. Anno 2070 bewijst daarnaast dat zelfs games met flinke systeemeisen geen probleem vormen voor de 700Z3A, als er tenminste genoegen wordt genomen met een lagere resolutie en minder details. Een aantal features die de beeldkwaliteit verhogen, zoals anti aliasing, kunnen in oudere games zelfs gedeeltelijk worden ingeschakeld.

Temperatuur

De 700Z3A blijft redelijk koel tijdens inactiviteit en bereikt slechts op een aantal plekken aan de boven- en onderkant een temperatuur hoger dan 30 graden Celsius. Dit beeld verandert compleet tijdens zware belasting. Vooral het gebied boven het toetsenbord wordt erg warm en bereikt een temperatuur van meer dan 40 graden. Er is zelfs een klein risico om je bovenbenen te verbranden als je de notebook op schoot gebruikt.

De temperaturen zijn echter een stuk lager tijdens het spelen van een game of gebruiken van dagelijkse programma's. Bovendien komen de hoge temperaturen alleen op een aantal plekken voor. Je kunt dus in normale gevallen zonder problemen met de notebook op schoot werken.

In de behuizing bereikt de Core i5-2430M een relatief hoge temperatuur van 50 graden Celsius. Een maximum van 95 graden hebben we gemeten tijdens de stress test. In dat geval trad er ook lichte CPU throttling op, waardoor de kloksnelheid afnam tot zo'n 2200 MHz. Tijdens de benchmarks hebben we dit gedrag niet waargenomen, afgezien van de beperkingen van de Turbo mode. We moeten wel toegeven dat je beperkingen als deze kunt verwachten in een omgeving met zomerse temperaturen.

Omdat de 700Z3A weigerde om de Radeon HD 6490M te activeren toen we FurMark opstartten, hebben de 3DMark 11 benchmark constant laten uitvoeren om de grafische kaart te belasten. De temperatuur bedroeg in dit geval 65 graden, wat volkomen onschuldig is.

Luidsprekers

De stereo luidsprekers zijn verborgen in een opening van de scharnieren waarmee het scherm aan de behuizing is gekoppeld. We waren niet erg onder de indruk van het maximale volume dat de kleine luidsprekers ten gehore brengen.

Ondanks dat je geen goede bas hoeft te verwachten, zijn de heldere hoge tonen en gebalanceerde middentonen zeer indrukwekkend. Een equalizer met verschillende vooraf geconfigureerde profielen is beschikbaar om de geluidsweergave helemaal naar eigen wens in te stellen. In ieder geval kunnen we zeggen dat geluidskwaliteit van de 700Z3A beter is dan die van veel concurrenten.

Toch blijft ons advies om externe luidsprekers aan te sluiten als je films gaan kijken, games gaat spelen of muziek wilt luisteren. Dit is mogelijk via de digitale HDMI poort, als je tenminste een moderne AV receiver tot je beschikking hebt. Uiteraard is er ook een conventionele 3.5 mm audiopoort aanwezig.

Met de Series 7 700Z3A komt  Samsung met een interessant alternatief voor mobiele, maar ook minder krachtige, ultrabooks. Er zitten slechts een klein aantal minpunten aan deze elegante 14 inch notebook.

De stevige aluminium behuizing is van zeer hoge kwaliteit en geeft de notebook een elegante uitstraling. Het toetsenbord is bijna perfect en doet niet onder business modellen, zoals de Lenovo ThinkPad T420s. Het heldere beeldscherm geeft niet veel reden tot klagen, afgezien van het lage contrast en de beperkte kijkhoeken. Door de hoge helderheid is kun je ook buitenshuis prima met de notebook aan de slag.

Helaas is de connectiviteit redelijk beperkt. Wij vinden twee USB poorten simpelweg te weinig. Verder geven de hoge temperatuur die de processor bereikt en de beperkt werkende Turbo mode ook reden tot bezorgdheid. Foutjes als deze mogen gewoon niet voorkomen in een notebook met een prijskaartje van meer dan €1000.

De betaalbare LG P420 is een alternatief voor mensen die wat minder geld willen spenderen; de batterijduur van deze notebook is echter een stuk korter. Iets kleiner, maar met veel andere kwaliteiten, is de Apple MacBook Pro 13, die iedereen overtuigt met zijn perfecte unibody behuizing en de voordelen van Mac OS X. De EliteBook 8460p van HP is vooral gericht op zakelijke gebruiker. Al met al: er is genoeg keuze.