Testrapport Samsung Q330 Suri subnotebook
We zien altijd graag 13.3 inch notebooks in onze testen. Deze handige toestellen met een gewicht van ongeveer twee kilogram worden algemeen beschouwd als een goed compromis tussen draagbaarheid en prestaties. Samsung's QX serie (in tegenstelling tot de Q serie!) is in december begonnen met de QX310-S02DE. Met een compleet andere behuizing en een Core i5-460M, is de QX ontworpen om goede prestaties neer te zetten en er tegelijkertijd elegant uit te zien. De exorbitante prijs van 999 euro komt overeen met deze doelstellingen.
De goedkopere Q serie, met iets mindere prestaties, kan gezien worden als de kleine mainstream broer van de QX. Hoogwaardig plastic in plaats van aluminium, een Core i3 in plaats van een i5, een minder stevige behuizing en een standaard touch pad. Daartegenover staat dat de prijs van de Q serie begint bij 735 euro ("silver"). Ontdek in dit testrapport of de kwaliteit van de subnotebook nog up to date zijn.
Behuizing
De matte, maar zilver glanzende oppervlakken (binnenkant) geven een indruk geschikt voor op het werk te zijn. De 13,3 incher heeft een vingerafdruk-werende zone meegekregen. De schermbehuizing lijkt van op afstand en op de meeste afbeeldingen een gewone hoogglanzende aluminium afwerking te hebben. Het is echter een geborstelde afwerking met aluminium patroon. De dunne horizontale strepen zitten vanboven en geven een goede grip. We vermoeden dat het oppervlak niet zo gevoelig is voor krassen en, belangrijker, voor vingerafdrukken. Logisch: als er standaard krassen in de lengterichting aanwezig zijn, zullen een paar extra krassen niet echt opvallen.
De 13,3 incher weegt, samen met de 247 gram van de adapter, 2019 gram. Dat is bijna 500 gram meer dan de Dell's Vostro V130, die volledig van aluminium gemaakt is. De twee kilogram is toch nog aanvaardbaar omdat er een krachtige 5900 mAh batterij aanwezig is. Zelfs al heeft hij een gelijkaardige naam als de QX310, zijn de twee barebones toch volledig verschillend van elkaar. Plaatsing van de poorten, ontwerp, oppervlak, en de inwerking van de batterij (QX310) zijn duidelijk anders.
De scharnieren houden het scherm stevig vast en vertonen geen speling. De maximale openingshoek van ongeveer 135 graden is voldoende voor gebruik op schoot. Het scherm veert een beetje bij de maximale openingshoek en we merken op dat het een beetje sponzig aan de basis zit.
We kunnen de basis eenheid een beetje buigen met twee handen aan de zijkanten. De plastic basisplaat kraakt hierbij niet. De onderste oppervlakken buigen door bij de optische drive en de onderhouds opening (midden) als er druk wordt aangebracht. De 2,5-inch harde schijf en de DDR3 RAM module (twee latjes, 2x2GB) zijn onder de cover terug te vinden.
De polssteun en touchpad blijken stevig te zijn. Zelfs bij grotere druk doet ze niet meegeven. De handen steunen zonder slippen op het oppervlak en laten geen vingerafdrukken na.
Aansluitingen
Aansluitingen behoren niet tot de sterke punten van de Q330 Suri. Muis of USB harde schijven moeten genoegen nemen met de drie USB 2.0 poorten. eSATA, ExpressCard34/54, USB 3.0, of zelfs een docking poort zijn niet voorzien. Externe schermen kunnen aangesloten worden met HDMI of VGA.
De plaatsing dringt de kabelrommel op het bureau tot op zekere hoogte terug. De DVD drive is aan de rechterkant vooraan geplaatst. Twee USB kabels kunnen langs achter gestuurd worden. De onhandige HDMI, VGA en Ethernet kabels zitten helaas aan de linkerkant van voor, waar ze mogelijk conflict kunnen geven met de muis voor linkshandigen. De Q330 heeft geen docking poort, de enige optie is dus gebruik te maken van USB poort uitbreidingen.
Communicatie
De enige draadloze technologie in de Q330 is WLAN draft-N (Atheros AR9285) (geen Bluetooth). De Marvell Yukon 88E8040 Fast Ethernet controller kan geen data doorsturen met snelst mogelijke Gigabit snelheid in het thuisnetwerk, maar doet zijn werk op 100 Mbit. Het ontbreken van een HSPA module voor mobiele internet toegang is dus niet verbazingwekkend met deze economische configuratie.
Meegeleverd
Er zijn geen recovery DVD's voor Windows 7 Home Premium (64-bit) meegeleverd. Kopers doen er dus goed aan DVDs te branden met Samsung's Recovery Solution 5. Samsung biedt zoals altijd een selectie goed gekozen notebook applicaties. Onder andere ChargeableUSB (laad je GSM op via USB), Easy File Share (delen van bestanden met andere PCs), Easy Network Manager (WLAN locaties opzetten) or Samsung's Update Plus (driver updates). Battery Life Extender, een programma dat de batterijbelasting beperkt tot 80% klinkt logisch om de batterij levensduur te verlengen. Easy Speed Up Manager (FN+F8) maakt om de zoveel tijd de registry databank schoon.
Garantie
Een fabrieksgarantie van 24 maanden is inbegrepen (incl. onsite). Samsung noemt zijn standaard garantieuitbreiding Guarantee Plus. Die is beschikbaar voor ongeveer 50 euro, inclusief een 3 jaar onsite pickup&return service (begint op de koopdatum).
Invoerapparatuur
Toetsenbord
De chiclet toetsen zitten vast (zonder plaatje) in het zilveren werkoppervlak, dat uit een stuk bestaat. Ingedrukte toetsen komen op hetzelfde niveau als het oppervlak wat schoonmaken vergemakkelijkt.
De layout kan zo genereus zijn omdat er geen numeriek keypad is. Het is mogelijk om zonder aanpassingsperiode nauwkeurig te typen op het toetsenbord. De toetsval is medium-kort over de gehele breedte, en de aanslag is stevig. Dit had in het QX310 zustermodel al een mindere indruk gemaakt. Helaas vertoont ook dit toetsenbord een ietwat onnauwkeurig drukpunt. Dit heeft echter maar een marginale impact op de tikkwaliteit.
Touchpad
Het touchpad (Synaptic Touchpad V7.4) kan de goede indruk van het toetsenbord niet zetten. De cursor beweegt nauwkeurig over de desktop als we over het gladde oppervlak glijden. Een nauwe rand scheid het gevoelige oppervlak van de polssteun, maar er is onvoldoende verschil om met gesloten ogen het verschil in oppervlak te voelen. De korte toetsval laat geen goede feedback toe als er snel geklikt word. Hoewel het geluid niet luid is, geeft het toch een lage kwaliteitsindruk.
Het is een multi-touch pad dat gebruik van twee vingers herkent (gebaren met twee vingers, zoals in- en uitzoomen en scrollen). Er zijn verticale en horizontale scrollbalken, zelfs al zijn die niet zichtbaar gemarkeerd. Het gevoelige oppervlak is noch erg groot, nog gevoelig voor aanrakingen aan de randen en hoeken. De gebruiker kan het veld vergroten door de scrollbalken uit te schakelen.
Beeldscherm
Het weerkaatsende LED-scherm (model: SAMSUNG LTN133AT17000) heeft een resolutie van 1366x768 pixels (16:9). De WXGA resolutie is standaard voor 13,3-inch toestellen. De gemeten zwartwaarde van 1.96 cd/m² zorgt voor een zwak contrast van 146:1. Hierdoor is het zwart geen diep zwart. Kleuren zien er niet zo schitterend en fris uit als zou kunnen. Het reflectieve uiterlijk compenseert dit nadeel een beetje door het visueel mooier te maken.
Het scherm is onaanvaardbaar voor professionals omwille van de lage resolutie en de weerkaatsing. Het kleurenspectrum is erg beperkt. Het zit ver onder dat van Adobe RGB 1998 (t). Hetzelfde geldt voor sRGB (t). We zetten er een erg goed scherm van de MacBook Pro 13 2010-04 (t) naast ter vergelijking.
|
Helderheidsverdeling: 95 %
Helderheid in Batterij-modus: 287 cd/m²
Contrast: 146:1 (Zwart: 1.96 cd/m²)40.69% AdobeRGB 1998 (Argyll 2.2.0 3D)
58.6% sRGB (Argyll 2.2.0 3D)
39.28% Display P3 (Argyll 2.2.0 3D)
We meten een uitstekende gemiddelde helderheid van 281cd/m². Onze lichtmeter registreert een maximum van 287cd/m² in het midden. Deze helderheid is perfect, zeker met het oog op het mobiele doel van de Q330. Nauwelijks 5% (schatting) van onze geteste laptops (uit alle categoriëen) hebben zo'n helder scherm. De helderheid vermindert niet in batterij modus.
Het 13,3-inch TFT-scherm is ondanks zijn grote helderheid maar redelijk bruikbaar voor gebruik in zonlicht. De desktop is goed zichtbaar, maar de reflecties leggen vervelende beperkingen op op het gebied van leesbaarheid. De foto's zijn gemaakt tijdens de winter bij lichte bewolking.
De Q330 blijkt nauwe kijkhoeken te hebben. 'Ghosting' ontstaat vanaf 20 graden als de ogen verticaal van boven naar beneden glijden. We kunnen ongeveer 45 graden naar links of rechts afwijken vanaf het midden (horizontaal). De kleuren keren daarna duidelijk om.
Prestaties
De Core i3-350M (2x 2.26 GHz) behoort tot de zwakste Intel Core i-CPU's en wordt gebruikt in kantoorlaptops of budget subnotebooks. Op gebied van prestaties is de 35 watt CPU (TDP) sterker dan de Pentium (P6000/P6100). In tegenstelling tot deze laatste heeft de i3-350M het voordeel van Hyper-Threading (HT). HT voorziet elke fysieke kern van een virtuele kern. De Core i3 dual core kan dus vier threads tegelijkertijd afhandelen.
De grafische kaart (Intel Graphics Media Accelerator HD) zit, net als de geheugen controller, ingebouwd in de CPU. Dit laat een link met de dedicated Nvidia 310M in de vorm van de Nvidia Optimus toe. Deze feature maakt het mogelijk automatisch te wisselen tussen de Intel HD en de 310M. Het voordeel zou een langere batterijlevensduur zijn. Er treed geen vertraging of zwarte, flikkerende schermen op tijdens de naadloze overgang.
De Core i3-350M wordt ondersteund door vier gigabyte DDR3-SDRAM. Dit zit in 2 modules en kan gemakkelijk geupgrade worden langs de toegankelijke RAM slots. 4GB zijn standaard voor Windows 7 systemen (64-bit in dit geval).
De Core i3-350M (2.26 GHz) is zwakker dan zijn broers, i5-520M of i5-430M. De processor test Cinebench R11.5 (64 bit), geeft 520M laptops ongeveer 2.2 punten en 430M CPUs 2.0 punten. De i3-350M krijgt een lagere score van 1.88 punten. Het verschil is ondanks de lagere kloksnelheid niet groter dankzij Hyper Threading.
De i3-350M's 2.26 GHz zijn inferieur ten opzichte van de identiek geklokte i5-430M in single core berekningen omdat ze geen Turbo Boost hebben. De laatste haalt tot 3362 punten (Cinebench R10 Single Core 64 bit, Sony Vaio VPC-EB1S1E/BJ). De 350M in de Q330 behaalt 3183 punten.
PCMark 05 Standard | 5198 punten | |
PCMark Vantage Result | 4504 punten | |
Help |
Maar hoe zit het met de systeemprestaties als de CPU niet de enige actieve (maar toch de belangrijkste) component is? Het i3-350M systeem haalt 4362 punten in PCMark Vantage. i5-430M laptops zijn enkel minderwaardig als ze een enkele Intel HD graphics hebben. i5 systemen zijn in elk geval sneller als ze een dedicated GPU hebben: 4900 tot 5800 punten (gemiddeld ongever 5100 punten).
De Nvidia 310M grafische kaart helpt ons systeem een paar punten te pakken. Applicaties die hun voordeel doen met de harware ondersteuning van de 310M (CUDA, DirectX Compute, OpenCL, H.264) werken iets sneller, wat PCMark Vantage ook bevestigt.
3DMark 03 Standard | 9442 punten | |
3DMark 05 Standard | 6706 punten | |
3DMark 06 Standard Score | 3195 punten | |
3DMark Vantage P Result | 1148 punten | |
Help |
PCMark Vantage beloont een snelle harde schijf enorm. De HDD subscore ligt rond de 3000 punten. Dit is een gemiddelde score voor een HDD van 5400 rpm. Snelle 7200 rpm harde schijven kunnen tot 3500 punten halen. De harde schijf (500GB) van Samsung leest met een snelheid van 66.4MB/s bij sequentieel lezen. De burstrate (lezen van HDD cache) van 97.4MB/s is vrij hoog.
De HDD is slechts hoorbaar in gebruik als de ventillator uit staat. Dan kunnen we een stil gezoem horen. De lees- en schrijfkoppen zijn slechts hoorbaar bij activiteit als je je oor op de laptop legt.
Emissies
Systeem geluid
Samsung laptops zijn beroemd om hun uitstekende ergonomie. Dit geldt ook voor de Q330 Suri. Als je rustig naar muziek luistert terwijl je video's aan het decoderen bent voor je smartphone, zal je niet gestoord worden door een luide ventillator. We meten amper 33.4dB(A) tijdens de test met 3DMark2006 (GPU belasting). Samsung's Stille Modus was hiervoor zelfs niet ingeschakeld.
We dachten een aantal keer dat de active ventillator volledig stilgevallen was in rusttoestand. Hij blijft echter draaien aan de laagste snelheid en maakt een net meetbaar geluid van 31.7 dB(A). Als Samsung's Stille Modus ingeschakeld is (FN+F8), schakelt de active ventillator zelfs volledig uit. Dan blijft enkel het zachte zoemen van de HDD over.
De Q330 doorstaat zelfs de stress test, waarbij zowel de CPU als GPU volledig belast worden, met glans: een maximum van 38 dB(A). De ventillator veranderd niet van snelheid. Na wegnemen van de belasting verstomt de ventillator snel tot 32.4 dB(A).
Geluidsniveau
Onbelast |
| 31.1 / 31.7 / 32.4 dB (A) |
HDD |
| 31.1 dB (A) |
DVD |
| 34.7 / dB (A) |
Belasting |
| 33.4 / 38.1 dB (A) |
| ||
30 dB stil 40 dB(A) hoorbaar 50 dB(A) luid |
||
min: , med: , max: Voltcraft sl-320 (15 cm afstand) |
Temperatuur
We kunnen de Q330 enkel prijzen op het gebied van warmteverlies. De oppervlakken worden slechts 5 graden warmer onder maximale belasting (bovenkant/onderkant). De bovenkant van de behuizing haalde een maximum van 34 graden na een twee uur durende stress test met Furmark en Prime95. De basiseenheid kan nog altijd gebruikt worden op schoot, we maten immers een maximum van 42 graden, maar dit was maar in 2 van de 9 punten. Het gewogen gemiddelde is een gemakkelijke 30 graden (onderkant).
De boven- en onderkant worden bij normaal gebruik niet warmer dan 30 graden. We kozen de standaard modus voor de grafiek over de temperatuur in rust (voortdurend draaiende ventillator). De behuizing wordt warmer in de, over het algemeen geruisloze, Stille Modus (CPU beperkt tot 930 MHz) ten gevolge van warmte accumulatie. Dit is niet gevaarlijk omdat de ventillator (tijdelijk) actief wordt bij een bepaalde temperatuur, ondanks de Stille Modus.
(+) De maximumtemperatuur aan de bovenzijde bedraagt 33.7 °C / 93 F, vergeleken met het gemiddelde van 36.1 °C / 97 F, variërend van 21.4 tot 281 °C voor de klasse Subnotebook.
(±) De bodem warmt op tot een maximum van 42 °C / 108 F, vergeleken met een gemiddelde van 39.4 °C / 103 F
(+) Bij onbelast gebruik bedraagt de gemiddelde temperatuur voor de bovenzijde 23.4 °C / 74 F, vergeleken met het apparaatgemiddelde van 30.8 °C / 87 F.
(+) De palmsteunen en het touchpad zijn met een maximum van ###max## °C / 76.1 F koeler dan de huidtemperatuur en voelen daarom koel aan.
(+) De gemiddelde temperatuur van de handpalmsteun van soortgelijke toestellen bedroeg 28.3 °C / 82.9 F (+3.8 °C / 6.8 F).
Luidsprekers
Er zitten twee stereo luidsprekers boven het toetsenbord. Het geluid is gericht op het middenbereik en negeert het hoge en lage bereik. Er is geen bas. Gelukkig kan het volume tenminste zonder kraken open gedraaid worden. De SRS geluidsverbetering laat men best ingeschakeld, anders wordt het geluid snel blikachtig.
Externe luidsprekers kunnen enkel aangesloten worden in de analoge 3,5mm audio uit (hoofdtelefoon). Onze luidsprekers (YST-M20SDP) krijgen een ruisvrij, gemiddeld luid, geluidsniveau (gehoortest, geen metingen).
Batterijlevensduur
De fabrikant belooft dat de 6-cel batterij een levensduur tot 7 uur haalt. Wij haalden zelfs 7:53 uur (473 minuten) met de Q330. Dit is wel een voor de praktijk minder relevant getal omdat het gaat om de levensduur in idle (BatteryEater Reader's test). De laptop was continu zonder CPU/GPU belasting, met minimale helderheid en WLAN uitgeschakeld (Intel HD ingeschakeld).
De 13,3 incher houdt het vier uur (240 minuten) vol tijdens draadloos surfen. De 60 watt adapter heeft 2:51 uur nodig om op te laden. Films kunnen onderweg gespeeld worden met de optische drive. De DVD test duurde meer dan vier uur (258 minuten).
De Q330 voldoet dus aan onze verwachtingen met betrekking tot een goede batterijlevensduur. De 5900 mAh (66Wh, 6 cellen) batterij is een van de redenen hiervoor. Een andere is dat Nvidia Optimus de dedicated Nvidia 310M uitschakelt als die niet nodig is.
De lage energiemetingen bevestigen de hoge batterij levensduur in idle. De Q330 scoort met een stroomverbruik in rust van 11.1 Watt. Als je de High Performance modus permanent aan laat staan (CPU schakelt de kloksnelheid niet terug, draadloze adapter aan, maximale helderheid), moet je 20.3 Watt in rust rekenen. Dit is zo hoog omdat de bovengemiddelde helderheid meer energie vergt in vergelijking met de QX330 (14.8 Watt in rust).
Als Nvidia's 310M belast wordt met 3DMark2006, stijgt het stroomverbruik tot 49 Watt. Het maximale stroomverbruik in de stress test (Prime95 en Furmark) is 65 Watt. De multimeter geeft een stroomverbruik van 55 Watt aan als de CPU belast word. De toegeweide GPU heeft dus een minimum van 16 Watt nodig. De 60 Watt adapter is ietwat overbelast bij het maximale verbruik. Dit is geen probleem omdat ons stresstest scenario niet overeenkomt met een real-life toestand. Daarnaast kan de adapter de extra vijf Watt aan stroom gemakkelijk aan.
Uit / Standby | 0.1 / 0.9 Watt |
Inactief | 11.1 / 15 / 20.3 Watt |
Belasting |
48.8 / 64.9 Watt |
Key:
min: ,
med: ,
max: Voltcraft VC 960 |
Samenvatting
De Samsung Q330 Aura i3-350M Suri bleek tijdens onze tests een eenvoudig ontworpen kantoor subnotebook te zijn met (beperkte) mobiele voordelen. De batterijlevensduur van vier uur, de goede feedback van het toetsenbord, het stille gebruik en de zeldzaam hoge helderheid (281 cd/m²) zijn beslissende voordelen.
Jammer genoeg verpest de fabrikant deze bonus met een glanzend type scherm dat nauwelijks bruikbaar is in zonlicht. De mini GPU van instapniveau, Nvidia Geforce 310M (512MB) kan uitgeschakeld worden via Nvidia's Optimus. De grafische kaart is wel niet bedoeld als aankoopfactor. Hedendaagse games zullen het niet goed doen (zie gaming test op de Geforce 310M's data pagina). Uiteindelijk kunnen het slanke silhouet en het geborstelde aluminium uiterlijk aanschaf factoren zijn. De afwerking is niet beter dan gemiddeld, gelet op de behuizing die in bepaalde plaatsen meegeevd, en de niet volledig vast gezette scharnieren.
De Samsung Q330-JS03DE Suri (ongeveer 770 euro) is geschikt voor kantoorpersoneel die geschikte prestaties zoeken in een handig formaat. In het bijzonder diegenen die waarde hechten aan een aangenaam geluid bij het typen en een goede toets feedback, zullen in de Suri een geschikte partner vinden. Wat betreft de prijs is er een gamma goedkopere alternatieven beschikbaar. Kijk rechts bij "De Concurrentie".