Testrapport: Lenovo Thinkpad X300 Notebook
Thinkpad Air.
Lenovo laat zijn nieuwste creatie zien, het dunste en lichtste model in de Thinkpad serie. De oorspronkelijke hype rondom de compactere notebook werd alleen maar verder verhoogd door de komst van de MacBook Air. In tegenstelling tot Apple blijft Lenovo bij het business gebruik met de Thinkpad X300, vooral vanwege de uitgebreide communicatieve mogelijkheden.
Volgestopt met snufjes, waarvan velen stammen uit de goede tijd van de IBM machines, gepaard met nieuwe ontwikkelingen en technologieën, plaatst de Thinkpad X300 zichzelf als de mobiele kantoor notebook voor de elite. Het model is vooral bedoeld voor de mensen met geld in de business sector die zich hechten aan traditionele Thinkpad waardes, zoals uitstekende invoerapparatuur, goede uitgebreide communicatieve mogelijkheden en dit alles in een robuuste en duurzame behuizing. Dit alles kost wat natuurlijk, de prijs van de Thinkpad X300 ligt goed boven de 2000 Euro.
Behuizing
De Lenovo X300 presenteert zichzelf in klassiek Thinkpad zwart - een ander kleurenschema zou voor een Thinkpad niet gepast zijn. Een typisch herkenbare eigenschap die blijft is de rode trackpoint in het midden van het toetsenbord, het verwijst naar de rode punt op de "i' van het nieuwe Thinkpad logo.
De behuizing is ontworpen om het nieuwe grotere kindje in de Thinkpad familie te lijken. De vorm en grootte van de behuizing is daarentegen vooral bepaald door functionele aspecten, zoals de afgeschuinde rand bij het toetsenbord voor de handpalmen en het clamshell ontwerp van het beeldscherm.
Als uitleg voor de Thinkpad nieuwkomers: Als de notebook gesloten is, valt de vorm van de basiseenheid (onderste gedeelte) precies in de vorm van het beeldscherm, hierdoor ontstaat de vorm van een zeeschelp (vandaar de naam "clamshell"). Op deze manier grijpen beide gedeeltes in elkaar bij het sluiten. Dit geeft bijna niets de kans om zich tussen het toetsenbord en het beeldscherm in te wringen bij het sluiten. Dit principe vermindert ook de krachten die op het scharnier komen te staan als de laptop gesloten is en dus de levensduur vergroot.
Ook zorgt de wat dikkere constructie rondom het beeldscherm voor meer stevigheid.
Over stevigheid gesproken, notebooks in de Thinkpad serie krijgen veel aandacht als het om dit onderwerp gaat, zowel van de makers als van de potentiële gebruiker. De ingenieuze constructie van de behuizing, zorgt het voor een degelijke structurele functie. Met behulp van hoge kwaliteits materialen, zoals de nieuwste composieten en lichte metalen, heeft de Thinkpad een uitstekende structurele stabiliteit.
Bij de Thinkpad X300 is dit in een opmerkelijke manier echt goed zichtbaar. Hoewel de basiseenheid uitstekende omgang met drukkrachten toont en ook nog eens erg buigvast is, is het beeldscherm dat zeker ook.
Voorheen was het oppakken van de notebook aan de voorste rand voor veel apparaten een lastige opgave, het ging ook vaak samen met luid gekraak. De Thinkpad doet dit zonder moeite, zelfs bij het beeldscherm: De X300 vastpakken aan een van de hoeken van het beeldscherm en hem dan van de tafel optillen veroorzaakt... helemaal niets ernstigs.
Behalve een minimale vervorming, is er geen verandering van het beeld te zien, of zelfs een zacht kraakgeluid hoorbaar. De X300 heerst in deze oefening, dit nadoen met een andere notebook is absoluut niet aan te raden.
De Thinkpad X300 heeft ook een goed sluitingsmechanisme voor het beeldscherm. Lenovo doet niet mee aan de trend van zelfsluitende scharnieren, maar gebruikt zoals altijd twee klassieke sluithaken. Vanwege hun decentrale positie zorgen ze dat het beeldscherm stevig vast zit, zelfs in de hoeken. Helaas kan het beeldscherm wel een beetje wiebelen als de notebook gesloten is.
De scharnieren zelf zien er niet te klein uit, maar ze houden het beeldscherm goed in positie. Het aanpassen van de hoek van het scherm voelt iets te makkelijk. Hoewel de notebook nooit meewipt bij het aanpassen van de hoek, was een beetje meer weerstand wat fijner geweest, al was maar voor het gevoel.
Aansluitingen
Bij het vergelijken van de Apple Macbook Air met Lenovo's Thinkpad X300 (zover dit mogelijk is), is de beperking in aansluitmogelijkheden van de Air steeds weer een voordeel voor de Lenovo X300.
De X300 is inderdaad duidelijk overladen met poorten, maar naar onze mening blijft de gebruiker zitten zonder een paar belangrijke poorten. Later meer daarover.
De voorste rand van de X300 is wat afgeschuind en daardoor kan die geen ruimte bieden voor poorten. Alleen het makkelijk te gebruiken openeningmechanisme met dubbele haak zit erin.
Aan de linkerkant van de behuizing, voor de ventilator zitten twee USB 2.0 poorten, vlakbij het klepje voor de interne massa opslag (SSD). Helemaal vooraan aan de linkerkant van de behuizing zitten de 3.5mm koptelefoon en microfoon aansluiting.
Aan de achterkant van de compacte 13 inch notebook zit een VGA poort, LAN aansluiting en nog een USB-poort . Aan de achterkant zitten dus poorten die meestal constant aangesloten zijn. De knop voor WLan functies is hier dan ook (naar onze mening) misplaatst, hiermee kunnen WLan functies worden uitgeschakeld om stroom te besparen.
Aan de rechterkant zit een erg dunne optische drive - nog iets waar de MacBook Air gebruikers zonder mee moeten doen. Het Kensington slot aan de achterkant zit standaard in de Lenovo Thinkpad X300.
Uitgebreide communicatie mogelijkheden worden ook vaak gezien als een sterk punt van de Thinkpad serie, de Thinkpad X300 is hier geen uitzondering op. De notebook heeft een Gigabit Ethernet connectie (Intel 82566MM Gigabit) en ook een WLan adapter die de a/g/n standaard ondersteunt (Intel Wireless 4965 AGN Module) en Bluetooth. Alsof dat nog niet genoeg is, is het ook mogelijk om een doorgaande internet verbinding te maken met behulp van de ingebouwde UMTS/HSDPA adapter.
Het slot voor de SIM kaart kan gevonden worden bij de accu aan de onderkant van de notebook (dit is nodig voor UMTS/HSDPA). Met het juiste netwerk contract kun je moeiteloos waar je ook bent verbinding maken waar je ook bent - en zonder onpraktische externe UMTS modems. Dit in combinatie met de ingebouwde webcam, maakt videovergaderingen ook mogelijk.
Data beveiliging speelt ook een belangrijke rol voor de X300. Om dit doel te bereiken heeft de X300 een geïntegreerde vingerafdruk lezer, een TPM Chip 1.2 bovenop de uitgebreide beveiligingsopties die door de ThinkVantage system administration softwar wordt verzorgt.
Andere opmerkelijke functies zijn een spatvrij toetsenbord, voor degenen die in de vroege ochtend nog niet helemaal wakker zijn en hun kop koffie over het toetsenbord heengooien. Belangrijk werk kan als veilig worden beschouwd op de geïntegreerde solid state drive (SSD) die voor de massa opslag zorgt, aangezien die drives vrijwel ongevoelig zijn voor stoten en andere schokken.
Over het algemeen is de X300 zeer uitgebreid qua aansluitmogelijkheden, vooral in verbindingsmogelijkheden. Helaas missen we wel een heel erg belangrijk deel: een docking aansluiting.
Zo'n aansluiting zou niet alleen goed zijn om de notebook meer aansluitingen te geven, zoals een digitale video uitgang om een extern groot scherm aan te sluiten, maar het zou ook het gebruiksgemak een stuk verhogen. Het bespaart de gebruiker om eindeloos stekkers los te koppelen en weer aan te sluiten bij het wisselen tussen mobiel en stationair gebruik.
Invoerapparatuur
Een eigenschap waardoor veel mensen voor een Thinkpad hebben gekozen is de kwaliteit van de invoerapparatuur, als eerste het toetsenbord. Natuurlijk is de ruimte voor verschillende invoerapparatuur een stuk krapper met een 13 inch notebook dan met een 15.4 inch; desondanks heeft Lenovo de X300 een soortgelijk toetsenbord gegeven als de grotere modellen hebben, met een standaard toetsgrootte van 18 x 18 millimeter. Een iets vergrote Shift, Tab en Ctrl toets maken het typen nog comfortabeler.
Zoals gewend bij het Thinkpad model is de toetsenbord layout van de X300 goed geordend op functionaliteit. Het is niet uniek aan dit model maar nieuwkomers van de Thinkpad serie zullen wel even moeten wennen aan deplaatsing van de Fn en Ctrl toetsen. Voor al een flinke tijd hebben de Thinkpads de Fn toets linksonder geplaatst, waar normaal de Control toets zit.
Het toetsenbord van de X300 is kwalitatief ook goed als het gaat om typecomfort. De toetsen hebben een uitgebalanceerde indrukdiepte, weerstand en indrukpunt. Zelfs het geluid dat het toetsenbord produceert voldoet met zijn zachte geklik aan de eisen van een compacte en mobiele notebook. Hoewel we niet echt konden wennen aan het geluid van de spatiebalk. In ons testexemplaar, raakte het de hele tijd de onderkant van de toetsenbordeenheid, daardoor werd een iets agressiever en onplezieriger geluid geproduceerd.
Behalve het toetsenbord heeft de Thinkpad X300 ook de welbekende Trackpoint/Touchpad combinatie. Het anders zo foutloze touchpad moet nu wel bekritiseerd worden door zijn kleine formaat. Desalniettemin heeft het touchpad wel een horizontaal en verticaal scrollgebied.
Het trackpoint, voor degene die er onbekend mee zijn, is iets waar je even aan moet wennen. Maar is voor de lange duur een betere muisvervanging. Met een licht duwtje tegen de elastische knop, kan de muis in de gewenste richting worden bewogen zonder de wijsvinger maar een millimeter te bewegen. Met de duim kunnen zowel de "muis" als de drie corresponderende typevingers tegelijk gebruikt worden. Hierdoor is het niet nodig om de hele hand over een lange afstand te gebruiken zoals bij een touchpad. Als het comfort en de snelheid van een externe muis niet beschikbaar is, is voor mobiel gebruik de trackpoint de eerste keus.
Als het over aanvullende toetsen gaat, is de ongebruikelijke plek van de WLan schakelaar al aangekaart. Boven het toetsenbord zijn ook een paar knoppen geplaatst die gaan over het aanpassen van het volume en de ThinkVantage toets die Het ThinkVantage Productivity Centre opent.
Beeldscherm
Lenovo heeft de Thinkpad X300 laten beschikken over een 13.3 inch LED beeldscherm met een maximale resolutie van 1440x900 pixels. Voor kantoorgebruik zorgt dit voor genoeg ruimte ondanks de compacte grootte, zelfs met meerdere vensters geopend. Voor een betere ergonomiek heeft Lenovo voor een mat beeldscherm gekozen.
De gemeten helderheid van het scherm is ook goed. In het gebied van de onderste hoeken behaalt het scherm een maximale helderheid van 243 cd/m². Met een extreem goede verlichting van bijna 90% en een gemiddelde helderheid van 226.7 cd/m² spreken de resultaten voor zich.
| |||||||||||||||||||||||||
Helderheidsverdeling: 90 %
Contrast: 122:1 (Zwart: 1.85 cd/m²)
Het beeldscherm doet het daarentegen een stuk slechter als het om maximaal toonbaar contrast gaat. Met een zwartwaarde van 1.85 cd/m², is de contrastverhouding met een maximum van maar 131:1 ondergemiddeld. Onze mening als het gaat om kleurweergave is ook niet echt positief. Vooral huidskleuren worden verkeerd weergeen door de slechte kleurenbalans, waardoor die een groenige tint krijgen.
Vanwege de goede helderheid van het beeldscherm en het non-reflecterende beeldscherm oppervlak, zou er in principe niets moeten zijn wat buiten gebruik van de Thinkpad X300 belemmert. Echter, bij de eerste poging waren we wat teleurgesteld door de magere helderheid die werd gegeven als de notebook alleen op de accu liep, maar 71.8 cd/m². Dit kwam echter door de energiebespraar functie die gemakkelijk kon worden gedeactiveerd in de BIOS (F1 bij opstarten, Config, Display, Brightness: Normal -> High). Hierdoor kon de helderheid maximaal worden weergegeven, zelfs als je alleen de accu gebruikt. Met deze instellingen, was het gebruik van de notebook buiten wel mogelijk, zolang het scherm niet in direct zonlicht stond.
Nog een zwak punt van het scherm is de gelimiteerde kijkhoek. Zelfs de kleinste afwijking van de ideale verticale kijkhoek zorgt voor een verandering in het beeld,in de vorm van donkerder of lichter beeld.
Horizontale afwijkingen van de ideale kijkhoek zijn een stukvergevingsgezinder.
Video van de kijkhoeken van het beeldscherm
Prestaties
De hardware is duidelijk uitgekozen voor een laag energieverbruik en kantoorgebruik. De notebook heeft een L7100 processor van Intel, de L staat voor Low Voltage, de processor heeft een laag verbruik. Samen met een Intel GMA X3100 ingebouwde grafische chip, heeft de X300 genoeg kracht voor hedendaags kantoorgebruik.
De laptop is zwaar gelimiteerd als het om reken- en grafische kracht gaat, hierdoor houdt het snel op voor de machine bij zware berekeningen en rendering. Dit is zelfs te zien in de Cinebench R10 benchmark test, de X300 loopt hier ver achter op notebooks met krachtigere hardware die bijvoorbeeld gebruik maken van een Penryn of Merom CPU. Zelfs de MacBook Air doet het in dat opzicht beter. De goede prestaties van de MacBook bij de Cinebench Shading Test is wellicht het meest verrassend. Met 1143 punten, is hij duidelijk beter dan andere notebooks in deze catagorie. Dit komt waarschijnlijk door de goede OpenGL prestaties bij het MacOS.
De PCMark 2005 Benchmark Test zorgt voor een ander beeld. In deze test presteert de Thinkpad X300 danzij de snelle SSD een stuk beter dan de MacBook Air (die geen SSD heeft) een ook andere notebooks met krachtigere processoren doen het minder goed.
In de 3D Mark 2006 Benchmark Test, zijn de prestaties van de Thinkpad X300 zoals verwacht ongeveer hetzelfde als vergelijkbare notebooks. De resultaten die hier zijn verkregen zijn praktisch identiek aan die van de MacBook Air.
De goede prestaties bij kantoorgebruik van de Lenovo Thinkpad X300 zijn duidelijk te wijden aan het optimale gebruik van de individuele hardwarecomponenten en de keuze voor voor aanvullende componenten zoals geheugen en opslag.
De X300 heeft in totaal twee gigabyte aan RAM (DDR2, PC5300, 667 MHz) verdeeld over twee geheugenslots. Het geheugen kan tot 4GB uitgebreid worden, maar dan moeten de huidige geheugenmodules wel vervangen worden door twee 2048MB modules.
Lenovo gebruikt ook componenten van hoge kwaliteit voor de massa-opslag van de notebook. Ons testexemplaar bevatte een SSD (solid state drive) van Samsung. Met een capaciteit van 64GB is er genoeg ruimte om probleemloos meerdere kantoorapplicaties te installeren.
De hoge prijs maar voor lief nemend, heeft de SSD meerdere voordelen ten opzichte van normale harde schijven: hij is stiller en beschermt de data beter door de schokbestendigheid. En dan zijn er ook nog de uitstekende prestaties, een toegangstijd van maar 0.4 milliseconde (tegenover de 18ms van een normale 5400rpm harde schijf) en snelle overdrachtssnelheid.
| 3DMark 2001SE Standard | 3336 punten | |
| 3DMark 03 Standard | 1442 punten | |
| 3DMark 05 Standard | 609 punten | |
| 3DMark 06 1280x800 Score | 539 punten | |
Help | ||
| PCMark 05 Standard | 3871 punten | |
Help | ||
| Cinebench R10 | |||
| Instellingen | Waarde | ||
| Shading 32Bit | 508 Points | ||
| Rendering Multiple CPUs 32Bit | 2294 Points | ||
| Rendering Single 32Bit | 1290 Points | ||
Emissies
Geluidsproductie
De configuratie van de Lenovo Thinkpad X300 zou voor extreem stil werken zorgen - dit wordt in het lab snel duidlijk. Bij matige kantoorbelasting (typen in Word, surfen op het web of simpele berekeningen maken met een spreadsheet), is de X300 met 27.8dB(A) nauwelijks hoorbaar. In deze situaties wanneer de ventilator uit staat, is de SSD alleen maar een groter voordeel.
Afhankelijk van het gebruik van de notebook kunnen er regelmatig korte intervallen zijn van 15-20 seconden dat de ventilator draait . Hoewel het geluidsniveau van 31.4 dB(A) nog steeds erg laag is, lijkt het vrij luid in vergelijking met de vorige stille situatie.
Bij volle belasting bereikt de X300 een maximaal volume van 32.8dB(A), echter moet de computer constant zware berekeningen uitvoeren om hieraan te komen, zoals bij rendering of andere complexe berekeningen.
Geluidsniveau
| Onbelast |
| 27.8 / 27.8 / 31.4 dB (A) |
| DVD |
| 35.2 / dB (A) |
| Belasting |
| 32.8 / 32.8 dB (A) |
 | ||
30 dB stil 40 dB(A) hoorbaar 50 dB(A) luid |
||
min:  , med:  , max:  (15 cm afstand) | ||
Temperatuur
Zelfs bij zomertemperaturen van boven de 23°, blijft de behuizing van de X300 binnen de groene temperatuurszone. Bij een uur van zwaar gebruik meten we een maximum van 38.3°C aan de onderkant en 34.5°C bovenkant. Zelfs mobiel gebruik op verschillende oppervlakken staat de notebook niet in de weg. Aangezien de ventilator aan de achterkant is geplaatst kan er altijd verse lucht worden aangevoerd, ongeacht het oppervlak waar de laptop op staat.
(+) De maximumtemperatuur aan de bovenzijde bedraagt 34.6 °C / 94 F, vergeleken met het gemiddelde van 35.9 °C / 97 F, variërend van 21.4 tot 59 °C voor de klasse Subnotebook.
(+) De bodem warmt op tot een maximum van 24.3 °C / 76 F, vergeleken met een gemiddelde van 39.4 °C / 103 F
(+) De palmsteunen en het touchpad zijn met een maximum van ###max## °C / 87.6 F koeler dan de huidtemperatuur en voelen daarom koel aan.
(-) De gemiddelde temperatuur van de handpalmsteun van soortgelijke toestellen bedroeg 28.3 °C / 82.9 F (-2.6 °C / -4.7 F).
Luidsprekers
De twee ingebouwde luidsprekers leveren 2W RMS (volgens Lenovo), de X300 voldoet aan de minimale eisen en gaat verder dan dat.
Als het om geluidskwaliteit gaat, zijn de twee miniatuur speakers vrij verrassend. Zelfs bij maximaal volume was het geluid nog goed aan te horen, iets waar menig notebook jaloers op zou zijn. Het geluid is duidelijk verbeterd door de plaatsing van de speakers naar de buitenste randen van de handpalmsteunen, hoewel dit ook betekent dat bepaalde handposities bij het typen de speakers iets kunnen afdekken.
Misschien nog wel belangrijker is de kwaliteit van de audio-uitgang, die waarschijnlijk belangrijker zijn voor onderweg dan de speakers zelf. In een test met de AKG K314P koptelefoon kon geen kwaliteitsverlies worden waargenomen.
Accuduur
In ons testexemplaar van de Lenovo X300 zit een 10.8V 43.2 Wh (4000 mAh) Lithium-Ion accu. De maximaal haalbare accuduur (maximale energiebespaar functies, minimale helderheid van het scherm, draadloze verbindingen uit) werd gemeten met de BatteryEater Readers Test. Uit deze test bleek dat de maximale accuduur 308 minuten was.
Onder belasting bij de BatteryEater Classic Test daalde de accuduur tot 100 minuten. Dit kan worden gezien als de minimaal verwachte accuduur.
In de praktijk test met WLan aan en een praktisch helderheidsniveau (13/15) met energiebespaar functies aan behaalde de Lenovo Thinkpad X300 een zeer acceptabele accuduur van 240 minuten.
Bij het afspelen van DVD's heeft de notebook een accuduur van ongeveer 145 minuten.
Aangezien een mobiel apparaat zoals de X300 nooit genoeg accukracht bij de hand kan hebben is er ook nog een mogelijkheid om een extra accu aan te sluiten op de plek van de optische drive. Helaas moet je om te wisselen tussen beiden gebruik maken van een schroevendraaier, wat snel wisselen lastig maakt.
| Uit / Standby | 0 / 0 Watt |
| Inactief | 18 / 25 / 28 Watt |
| Belasting |
37 / 42 Watt |
   
| |
Key:
min: ,
med: ,
max: | |
Eindoordeel
Lenovo's X300 leeft de Thinkpad standaard helemaal na. Een extreem robuuste behuizing gemaakt van hoge kwaliteits materialen zorgt niet alleen voor een fijn gevoel, maar ook voor een lange levensduur.
Qua aansluitingen is de X300 maar standaard, hoewel de poorten wel gebruiksvriendelijk zijn geordend. Helaas heeft de X300 geen docking poort, waardoor hij puur van de VGA-uitgang afhangt bij het aansluiten van een extern beeldscherm.
Ook typisch voor de Thinkpads zijn de ingebouwde communicatie technologieën. Gigabit LAN, Wireless LAN die de a/g/n standaarden ondersteunt, Bluetooth en een geïntegreerd UMTS/HSDPA modem zorgen ervoor dat de X300 een communicatieve pro is.
Als het om invoerapparatuur gaat, heeft Lenovo in eerste instantie een klassiek Thinkpad toetsenbord geïntegreerd met de gebruikelijke kwaliteit. Ondanks het goede typecomfort zullen nieuwkomers in de serie wel moeten wennen aan de soms vreemde layout.
Dit geldt ook voor de trackpoint / touchpad combinatie, die na wat training een erg goede muisvervanger blijkt te zijn voor onderweg.
Het beeldscherm heeft een erg goede helderheid en erg goede verlichting van bijna 90% , dit zijn positieve resultaten. Minder zijn de kijkhoeken. Vooral bij verticale bewegingen verliest het beeldscherm snel zijn kleuren. Dit zorgt ervoor dat de hoek van het beeldscherm onderweg vaak veranderd moet worden.
De prestaties van de notebook zijn duidelijk afgestemd op uithoudingsvermogen en kantoorwerk. In dit aspect biedt de Intel Core 2 Duo L7100 processor in combinatie met de geïntegreerde X3100 Grafische Module goede prestaties. De interne 64GB SSD, die ook punten scoort door de stille werking, zorgt ook voor de eerste klas resultaten van de notebook.
Al deze componenten samen zorgen voor een bijna stille omgeving in rustmodus, die afhankelijk van het gebruik nu en dan wordt verbroken door korte intervallen van de ventilator. De oppervlakte temperaturen blijven daarentegen altijd binnen de marges.
Ook heeft de Lenovo Thinkpad X300 een goede accuduur en dankzij de multifunctionele drive bay, kan de optische drive ook nog worden vervangen door een een extra accu.
Na onze test zijn we over het algemeen positief over de X300. Het apparaat zou aantrekkelijk kunnen zijn voor klanten die altijd al een Thinkpad gebruikt hebben. Geld moet daarentegen geen rol spelen bij de aanschaf aangezien de notebook ongeveer 2300 Euro kost, afhankelijk van de configuratie. De meeste kopers zullen daarom Thinkpad veteranen zijn in de business top. Tegelijkertijd zou de ontbrekende docking poort het er niet makkelijker op maken om de beslissing te maken...
