Testrapport Lenovo ThinkPad X200t Notebook
Uitermate Flexibel
De Thinkspad's van Lenovo hebben altijd al een goede reputaties gehad in zakelijke kringen. Lenovo maakt ook zogenaamde "pen operated laptops" voor gespecialiseerde applicaties. De Thinkpad X200 is zo'n notebook, beter bekend als een "tablet PC" en kost meer dan 2000 euro. We zullen in dit testrapport bekijken of deze notebook zijn geld waard is.
Gebaseerd op de ThinkPad X200s van Lenovo heeft deze tablet versie een draaibaar touchscreen die de handtekening van de gebruiker kan herkennen met speciale software
Er zijn op het moment maar weinig zinvolle applicaties voor de normale consument maar enkele bedrijven gebruiken de schrijffunctie bijvoorbeeld om direct aantekening in powerpoint te zetten, of denk aan een dokter die zijn aantekeningen direct opschrijft in plaats van in te typen. Zelfs het gebruik in scholen in denkbaar, bijvoorbeeld om kinderen te leren schrijven. Hoe dan ook, de inbegrepen pen werkt comfortabel onder Windows Vista via het touchscreen.
De 12.1 inch tablet is uitgerust met een Intel Core 2 Duo processor, een geïntegreerde Intel grafische kaart en 2GB aan RAM. Lenovo vraagt meer dan 2000 Euro voor de X200 op zijn homepage maar je kunt hem al krijgen voor 250 euro minder. Ons prototype heeft modelnummer 745065G wat refereert aan een 320GB harde schijf en een Intel Core 2 Duo SL9600 processor.
Behuizing
Lenovo heeft niets veranderd aan het klassieke en nogal sobere uiterlijk van de ThinkPad. De vele fans houden hier echter van. Het strakke uiterlijk, waar de hoeken nog echt gehoekt zijn en het toetsenbord geen chic design nodig heeft wordt alleen gebroken door de rode trackpoint en de blauwe enter toets. De antenne zit rechtsboven, verscholen achter een stuk plastic en zou voor een goede ontvangst van mobiel internet, WLAN en Bluetooth moeten zorgen.
Zoals gebruikelijk in andere Thinkpads is het strakke ontwerp gelinkt aan een soliede afwerking en moderne materialen. Lenovo combineert magnesium met aluminium voor de behuizing behalve het gebied onder het toetsenbord, dat is van plastic. Alle onderdelen zitten stevig aan elkaar en geven de gebruiker de indruk van een compacte en soliede behuizing.
Zelf het scharnier, midden onder het scherm, is gemaakt van metaal en geeft het scherm zijn grote mogelijkheden. Je kunt het scherm zowel 360 graden draaien als horizontaal naar voor en achter bewegen. Je kunt het scherm dus omdraaien, op het toetsenbord leggen en daar vastzetten zodat je een compact apparaat hebt als je allen de touch functies wilt gebruiken. Het scharnier houdt het scherm stevig vast in elke positie na een klein beetje wankelen. Je gebruikt sowieso het slot als de notebook gesloten is.
De behuizing is 29.3 centimeter breed, 23 centimeter diep en 3.5 centimeter hoog. De grote 8 cell batterij verhoogd de behuizing van achteren met nog eens 3 centimeter. De notebook heeft en gewicht van 1870 gram in onze test configuratie. Als je de adapter ook mee neemt is dit nog eens een extra 350 gram.
Verbindingsmogelijkheden
Zoals gebruikelijk voor een zakelijke laptop zijn bij de Lenovo X200 alle gebruikelijke verbindingen aanwezig, ondanks zijn kleine uiterlijk. De kwantiteit van de verbindingen kan uitgebreid worden met een docking station via de docking poort die onderaan de notebook zit.
De kaartlezer, die SD, SDHC, MultimediaCard en Memory Stick formaten ondersteund, zit aan de voorkant, iets aan de rechterkant.
Aam de linkerkant zitten van voor naar achter: Een card bus slot, waaronder de hardware knop voor draadloze communicatie zit, een USB 2.0 poort, een LAN poort met een overdrachtssnelheid van maximaal 1 Gigabit, een VGA poort, de ventilator, DC-in en tenslotte een Kensington Slot helemaal achteraan.
Aan de rechterkant zitten, wederom van voor naar achter: Nog een USB 2.0 poort, koptelefoon-uit en microfoon-in, een modem verbinding die vast zit met een schroef, een verwisselbare harde schijf, een opening voor de digitale pen en tenslotte een derde USB 2.0 poort.
Een vingerafdruk lezer, die ongeautoriseerde toegang voorkomt, zit onder het scherm. Als laatste zit er nog een webcam boven het scherm.
De X200 tablet kan ook veel draadloze communicatie standaarden aan: 802.11 a/b/g en n WLAN via een Intel WiFi link 5300 kaart, Bluetooth 2.1+ en Enhanced Data Rate (EDR). Ons prototype heeft ook een optionele WWAN met ondersteuning voor HSDPA, UMTS, GPRS en Edge ingebouwd.
Toebehoren
Een snelstart poster, een digitizer pen en enkele vervangingsdopjes voor de trackpoint zaten bij ons ThinkPad model, alsmede een microvezel doekje.
Naast de inbegrepen spullen zijn er ook verschillende accessoires te koop, zoals een harde schijf van 160 GB beveiligd door een numeriek blok (135 Euro) of een van 320 GB (170 Euro). Of bijvoorbeeld een UltraBase Docking station. Deze heeft onder andere een UltraBay voor uitbreidingen zoals een tweede harde schijf of een DVD drive, een oplaad station voor een tweede batterij en vier extra USB poorten.
Naast de verschillende behuizing is er ook een Tablet Sleeve, een speciale houder waar een arm aan zit zodat je de X200 Tablet comfortabel vast kunt houden. Een schouderband voorkomt dat de tablet valt. Deze kost minder dan 53 Euro. Je kunt speciale veiligheidsbandjes kopen om de pen aan je tablet vast te maken. Een vervangende pen kost al gauw 58 Euro.
Software
Naast Windows Vista Business 64 bit is ook Lenovo's ThinkVantage software mee geïnstalleerd wat bestaat uit een hoop handige programma's: System update helpt je om je computer up-to-date te houden, System Migration Assistant helpt je om je oude systeem te verplaatsen naar je nieuwe systeem en Access Connection beheerd al je draadloze verbindingen.
TinkVantage GPS kan de exacte locatie van de notebook bepalen met assistentie van satellieten als er een SIM kaart in wordt gestopt en in het productiviteits center worden alle functies netjes samengevat.
Daarnaast zijn ook de standaard Windows OEM dingetjes zoals probeer-versies van Microsoft, McAfee's Security Security Adobe en Adobe Reader.
Input Apparatuur
Toetsenbord
Het uiterlijk van het toetsenbord is even klassiek als de rest van het ontwerp. Lenovo heeft geen moderne poespas ingebouwd zoals sneltoetsen in de X200T ingebouwd maar houdt het simpel met een klassiek toetsenbord waar de ThinkPad fans van houden. Een numeriek blok paste niet meer in de kleine behuizing maar daarentegen zijn de andere toetsen vrij groot. De "F" toetsen zijn gegroepeerd in groepjes van vier, ook typisch voor Lenovo.
Zelf het typgevoel van het toetsenbord komt overeen met de standaard. Een directe en snelle reactie van de toetsen zijn even positief als de goede integratie van het toetsenbord in de behuizing. We konden geen wiebelen of doorzakken vaststellen. Met twee extra toetsen boven de pijltjestoetsen kun je pagina's omdraaien in documenten of het volgende scherm selecteren in Explorer.
De "FN" toets zal waarschijnlijk nooit gebruikt worden omdat er een aparte toets is voor het volume boven het toetsenbord. Echter, de schermhelderheid en multimedia functies gaan nog wel via de "FN" combinaties. Daarnaast kun je met deze blauwe combinaties ook de slaapmodus aanzetten, muisfuncties openen, de batterijstatus bekijken en in- en uitzoomen.
Uiteraard is er ook nog de ThinkVantage knop, waarmee je de software suite opent waarmee je verschillende systeemmogelijkheden kunt bedienen zoals bijvoorbeeld de BIOS toegang bij het opstarten van het systeem.
Er zit een tweede aan- en uitknop onder het scherm alsmede vier toetsen waarmee je verschillende functies van het flexibele scherm in kunt stellen. Je kunt hiermee direct taakbeheer openen, wat normaal alleen gaat via CTRL-ALT-DEL, de scherminhoud draaien, het menu met instellingen voor het touchscreen openen en de toetsen blokkeren.
De vier knoppen zijn tevens lichtelijk verzonken waardoor je ze makkelijk kunt bedienen met de digitizer pen. De vingerafdruklezer is geïntegreerd in het scherm zodat er geen ongeautoriseerde toegang kan worden verleend.
Trackpoint
Een oude bekende voor de ThinkPad fans is de trackpoint, die tussen de letters B, G, H en N uitsteekt. Met behulp van je wijsvinger en wat gewennig kun je de cursor betrouwbaar en snel over het scherm laten bewegen.
De bijbehorende toetsen zitten onder de spatiebalk en zijn, in tegenstelling tot de meeste andere notebooks, niet plat maar staan schuin naar de gebruiker toe zodat de vinger een geode grip hebben. De middelste toets wordt in combinatie met de trackpoint gebruikt om te scrollen. Lenovo kon vanwege de kleien behuizing geen touchpad meer integreren.
Touchscreen
Het aanraakgevoelige scherm van de X200 is het hart van dit ongebruikelijk concept waarin de zogenoemge digitzir pen, een grote rol speelt. Je kunt hiermee direct op het scherm wijzen, klikken, schrijven en zelfs wissen. Een kleine ster op het scherm laat zien waar het scherm de pen registreert. Met een knop aan de rechtkant van de pen kun je rechts-klikken.
Het gebruik is erg intuïtief en gemakkelijk hoewel de positie van de pen niet altijd goed wordt herkent. Als je de pen te schuin in je hand houdt kan het gebeuren dat de cursor naar links en rechts schuift waardoor je naast een knop klikt. Ook kun je het speciale touchscreen niet bedienen met je vinger.
Als de tablet PC is gesloten en het toetsenbord zit achter de monitor moet je uiteraard ook tekst in kunnen voeren. Lenovo gebruikt ook hiervoor de digitizer pen die nu als een normale pen gebruikt kan worden in een extra scherm. Als je de pen omdraait kun je tekst invoer weer wissen.
De tekstinvoer wordt redelijk betrouwbaar herkent, zelfs al schrijf je niet zo netjes. Daarnaast kan het systeem leren en bereik je na een tijdje dus best goede resultaten. Een ervaren typer zal echter altijd significant sneller zijn dan iemand die met de hand moet schrijven, zeker via een systeem waarbij je constant op moet letten of de woorden wel goed herkent zijn.
Scherm
Naast het gebruik als input apparatuur is de voornamelijkste functie van het scherm om de de visuele inhoud weer te geven. Het 12.1 inch scherm doet dat vrij goed. Het scherm glanst met een maximale helderheid van 414 cd/m2 maar de zwarte waarde van 0.50 cd/m2 zorgt ook voor duidelijke donkere tonen. Dit resulteert in een excellent contrast van 744:1.
Het scherm heeft echter een nogal lage resolutie van 1280x800 pixels en de maximale helderheid is slechts 100 tot 319 cd/m2 als je op de batterij draait. Zelfs de verlichting van 68% is niet helemaal homogeen waardoor een kleur er soms anders uit zien als deze in grote getale aanwezig is. Het scherm heeft een speciale coating die reflecties tegen zou moeten gaan maar het glanzende scherm reflecteert nog steeds waardoor buiten werken bij daglicht er lastig wordt.
|
Helderheidsverdeling: 68 %
Helderheid in Batterij-modus: 319 cd/m²
Contrast: 744:1 (Zwart: 0.5 cd/m²)
De kijkhoeken daarintegen zijn wel perfect: Het scherm blijft stabiel hoe je scherm ook draait en vanuit welke hoek je ook kijkt. Zelfs als je naar het scherm kijkt vanaf een extreem stompzinnige hoek blijft het beeld zichtbaar zonder kleurafwijkingen.
Prestaties
Lenovo heeft een Core 2 Duo SL9600 met 2.13 GHz en twee cores. De letters 'SL' staan voor de lijn met energiezuinige processors van Intel. Het TDP (Thermal Power Design) is 17 watt en is slechts de helft van normale Core 2 Duo's met een 'T' voor het procesnummer.
Een geïntegreerde Intel Graphics Media Accelerator 4500 MHD is gebruikt als grafische kaart. Deze heeft geen 'dedicated' grafisch geheugen maar gebruikt een deel van het systeemgeheugen indien nodig.
De X200 Tablet heeft twee geheugen slots maar er is er slechts één in gebruik, door een DDR3-1006 module van 2048 MB. De notebook kan uitgebreid worden naar maximaal 4 GB aan RAM.
De X200 Tablet behaalde goede prestaties met betrekking tot applicaties: 3095 punten in PCMark Vantage en 2726 punten in Cinebench zijn goede scores. Volgens Cinebench worden taken 1.77x zo snel worden uitgevoerd als beide cores worden gebruikt - we behaalden 4815 punten in de multi-core test.
Zelfs subjectief gezien gaat de Tablet PC snel met input om, start deze snel op en heeft geen problemen met het afspelen van een HD trailer van het internet. Alles loop soepel en synchroom. Als je de energiebesparende opties gebruikt kun je echter wel een paar schokken waarnemen.
Ja zou niet veel moeten verwachten op het gebied van gaming prestaties , vooral vanwege de zwakke grafische kaart. In ieder geval haalde ons prototype 5632 punten in de 3DMark2001 en 2348 punten in diens opvolger, de 3DMark03. 7 jaar oude games zouden dus goed speelbaar moeten zijn en ook huidige, weinig vragende internetgames zouden geen probleem moeten zijn. De 1327 punten uit de 3DMark05 benchmark laat echter zien dat moderne 3D games niet echt een optie zijn.
PCMark Vantage Result | 3095 punten | |
Help |
3DMark 2001SE Standard | 5632 punten | |
3DMark 03 Standard | 2348 punten | |
3DMark 05 Standard | 1327 punten | |
Help |
Er is een Hatichi harde schijf met een capaciteit van 320GB en een draaisnelheid van 7200 revoluties per minuut zorgt voor de opslag van gegevens. Deze harde schijf levert normale waardes in de HDTune benchmark, waaronder een typische vertraging van de data overdrachtsnelheid aan het einde van de harde schijf. De toegangssnelheid van 16.9 milliseconden is ook standaard.
DPC Latencies
Afgezien van de prestaties meten we ook de DPC latencies die laten zien hoe goed de laptop om kan gaan met data streaming van en naar externe apparaten, zoals bijvoorbeeld geluidskaarten en grafische kaarten. De X200 Tablet komt af en toe in het rood dus voordat je externe apparatuur aan gaat sluiten zul je eerst even moeten kijken naar verouderde drivers. Hiermee kunnen vertragingen met betrekking tot de datastroom voorkomen worden.
Emissies
Systeem geluid
De grille van de ventilator zit aan de linkerkant, daar komt de hete lucht dus uit de behuizing. De ventilator is vrij stil en produceert gemiddeld slechts 31.9 dB(A) met en maximum van 37.4 dB(A).
Zelfs de harde schijf doet het goed op het gebied van geluid en is met 31.7 dB(A) nauwelijks hoorbaar. Over het algemeen is de X200 Tablet een prettig apparaat dat geen storende geluiden afgeeft. En ondanks dat de laptop wel hoorbaar is voor gevoelige oren geven we het een zeer goede beoordeling op het gebied van geluid.
Geluidsniveau
Onbelast |
| 31.3 / 31.3 / 31.9 dB (A) |
HDD |
| 31.7 dB (A) |
Belasting |
| 31.9 / 37.4 dB (A) |
| ||
30 dB stil 40 dB(A) hoorbaar 50 dB(A) luid |
||
min: , med: , max: (15 cm afstand) |
Temperatuur
De Lenovo X200 Tablet wordt tot 45.5 graden Celsius in sommige plaatsen onder belasting. Dit zijn geen alarmerende temperaturen maar zeker wel merkbaar. Deze temperatuur komt echter alleen voor aan de onderkant van de notebook, de bovenkant blijft een stuk koeler, zeker onder het toetsenbord.
Als het apparaat slechts lichtelijk belast wordt dan is de maximale temperatuur aan de onderkant 34.3 graden en aan de bovenkant 31.6 graden. De toename in temperatuur is daar nauwelijks merkbaar zonder belasting en het apparaat kan zonder moeite op de schoot gelegd worden. Onder zwaardere belasting kan de laptop echter wel een stuk warmer worden. Over het algemeen beoordeelden we de temperatuur met een 'goed'.
(+) De maximumtemperatuur aan de bovenzijde bedraagt 39.1 °C / 102 F, vergeleken met het gemiddelde van 35.3 °C / 96 F, variërend van 19.6 tot 55.7 °C voor de klasse Convertible.
(-) De bodem warmt op tot een maximum van 45.4 °C / 114 F, vergeleken met een gemiddelde van 36.8 °C / 98 F
(+) Bij onbelast gebruik bedraagt de gemiddelde temperatuur voor de bovenzijde 29.9 °C / 86 F, vergeleken met het apparaatgemiddelde van 30.2 °C / 86 F.
(+) De handpalmsteunen en het touchpad bereiken maximaal de huidtemperatuur (35.2 °C / 95.4 F) en zijn dus niet heet.
(-) De gemiddelde temperatuur van de handpalmsteun van soortgelijke toestellen bedroeg 28.1 °C / 82.6 F (-7.1 °C / -12.8 F).
Luidsprekers
De kleine stereo luidsprekers aan de onderkant van de notebook zijn zelfs zichtbaar achter een vrij brede grille vanaf de buitenkant. De positionering is een beetje ongemakkelijk omdat de luidsprekers naar beneden gericht zijn in plaats van naar de gebruiker en hierdoor het geluid ook nog eens verzwakt wordt door zachte oppervlaktes.
Het geluid is erg dun en hoog, zelfs een verhoging van de bas in de equalizer heeft nauwelijks effect. De luidsprekers zijn goed genoeg voor een normale Windows gebruiker maar multimedia fans zullen al snel een koptelefoon aan willen schaffen aangezien de koptelefoon-out perfect werkt en een helder geluid geeft.
Batterijduur
Sanyo levert een lithium ion batterij van 8 cellen in ons prototype en heeft een vermogen van 72.2 watt uur. De X200 Tablet kan 489 minuten zonder netstroom, iets meer dan acht uur dus. Om dit resultaat te behalen kun je echter niet teveel doen met de laptop en moeten alle energiebesparende opties aan staan. Daartegenover staat dat als de laptop voluit wordt gebruikt deze het slechts 111 minuten volhoud, een uur en 51 minuten dus.
Naast deze extreme waarden hebben we een realistische batterijduur vastgesteld door te surfen via WLAN. Hiervoor hebben we de helderheid van het scherm standaard gelaten en zijn we begonnen met internetten. De X200 Tablet heeft het 219 minuten uitgehouden, oftewel drie uur en 39 minuten.
De notebook heeft over het algemeen een goede tot zeer goede batterijduur, dat wil zeggen, met de 8 cell batterij. Dit is mede te danken aan de lage energiebehoefte van de notebook. Het minimum aan vermogen dat de notebook vraagt is 10.4 watt en dat is als de notebook aan staat maar niets aan het doen is. Het valt op dat de notebook drie keer zoveel verbruikt als de screensaver aan staat.
De notebook kan tot 38.7 watt vragen onder zware belasting in enkele gevallen. Dat is bijna vier keer zoveel als het minimum. Je moet er ook rekening mee houden dat het energieverbruik van de laptop als deze uit staat toch nog 0.4 watt is, zelfs als de batterij niet aan het opladen is. Het slimste is om de stekker eruit te trekken als de batterij niet op hoeft te laden.
Uit / Standby | 0.4 / 0.5 Watt |
Inactief | 10.4 / 13.8 / 16.6 Watt |
Belasting |
26.8 / 38.7 Watt |
Key:
min: ,
med: ,
max: |
Samenvatting
Ook al is Apple net begonnen met het het aanboren van een nieuwe markt met de iPad, de touch technologie is toch nog niet helemaal ontwikkeld. Lenovo's X200 Tablet is in ieder geval af en toe té precies om goed met het notebook te kunnen werken als het aankomt op het herkennen van de pen of een handschrift. Daarnaast zijn ook de oude kritiekpunten op deze technologie van kracht: De schrijf-input is beduidend trager dan met de hand typen en echt denderende applicaties die van de touch functie gebruik maken zijn er nog niet.
De X200 biedt een goed pakker voor een erg specifiek veld van applicaties en voor mensen die zichzelf willen trakteren op een duur cadeau. De oude ThinkPad kwaliteiten zoals de goede afwerking, goede input apparatuur en prima software zijn nog steeds aanwezig. Zelfs de batterijduur is goed en de verschillende veiligheidsinstellingen beschermen de laptop tegen ongeautoriseerde toegang en schade.
Alleen de luidsprekers zouden iets handiger geplaatst kunnen worden en alleen de meest noodzakelijke verbindingen zijn aanwezig. De X200 scoort wel met zijn antenne want de ontvangst van het signaal van draadloze verbindingen is erg goed.
Over het algemeen is de Lenovo ThinkPad X200 Tablet aan te raden aan mensen die het concept prettig vinden. De rest doet er beter aan een laptop te nemen zonder touchscreen functie.