Testrapport HP EliteBook 840 G1-H5G28ET Ultrabook

Op het eerste gezicht heeft EliteBook 840 G1 veel overeenkomsten met de 820 G1 en 850 G1. Niet echt een verrassing, want ronde vormen en een zwart-zilver kleurenpalet zijn de basiselementen van het nieuwe design voor de gehele serie. De individuele modellen verschillen dus voornamelijk qua afmeting en gewicht. We meten een gewicht van 1.78 kilogram, wat rond het gemiddelde van de concurrenten is. Toch mag de 2.1 cm dikke 840 G1 de begeerde ultrabook titel dragen en is hij ook zeker mobiel te noemen.

Maar niet alleen mobiliteit was belangrijk tijdens de ontwerpfase. De behuizing, die gemaakt is van aluminium en magnesium, heeft zijn stevigheid namelijk moeten bewijzen in militaire tests en voldoet dus aan de MIL-STD 810G standaard. HP's claim lijkt geloofwaardig, want de basis unit is ontzettend stevig en geeft bij uitgeoefende druk geen krimp.

Het schermcover, dat beschermt wordt door een omliggende rubberen strip, zet die mate van hoge kwaliteit voort. Ondanks de dunne constructie is het beeldscherm nauwelijks te torderen. De scharnieren de het schermcover en de basis unit met elkaar verbinden, houden het scherm uitstekend in een bepaalde hoek, maar zijn wel zo soepel dat de notebook met een hand kan worden opengeklapt.

Afgezien van enkele details hebben we ook geen kritiek op de bouwkwaliteit. De deels metalen oppervlakken, soms met een soft-touch coating, voelen tevens erg goed aan - de concurrentie doet het op dit vlak niet beter.

Communicatie

De Intel Dual-Band Wireless-N 7260 module ondersteunt Bluetooth 4.0 en WLAN 802.11a/b/g/n in 2.4 en 5 GHz netwerken. Helaas niet de nieuwste 802.11ac standaard. Afhankelijk van de router ligt de maximum snelheid daarom op 300 Mbps (2x2 dual-stream). Onze praktijktest (O2 Box 4421, tot 150 Mbps) toont aan dat de signaalkwaliteit goed is en een stabiele verbindingen op een grotere afstand mogelijk zijn. De resultaten hangen uiteraard af van de specifieke combinatie van notebook en router - een optionele WLAN module van Broadcom zorgde voor problemen, zoals is te lezen in het testrapport van de EliteBook 850 G1.

Ons test model is uitgerust met een geïntegreerde UMTS/HSPA+ adapter van Huawei, die snelheden tot 21.6/5.76 Mbps ondersteunt (download/upload). De benodigde antennes en kabels zouden in alle configuraties standaard aanwezig moeten zijn, dus het moet geen probleem zijn om later een WWAN module te installeren.

De webcam en array microfoon in de 840 G1 kennen we al van de andere modellen uit de serie. Het gebruik van een headset is eigenlijk niet nodig, want spraakopnames klinken zeer duidelijk en uitgebalanceerd. Over de 0.9 MP camera zijn we minder te spreken: bij diffuse belichting is de beeldkwaliteit erg matig doordat het beeld niet scherp is en kleuren er dof uitzien. Voor gesprekken via Skype of vergelijkbare software is het goed genoeg, maar voor een zelfportret kun je beter een smartphone gebruiken.

Beveiliging

HP is zelfverzekerd en adverteert ermee dat de EliteBook voorzien is van verschillende belangrijke features voor een sterke beveiliging. De notebook is niet alleen voorzien van een speciaal beveiligde BIOS met ondersteuning voor Intel's Anti-Theft technologie, maar ook van TPM (TCG 1.2) encryptie voor de harde schijf en een SmartCard lezer. Een handige vingerafdrukscanner en Kensington Lock ontbreken uiteraard ook niet. Alle beveiligingsopties worden beheerd in HP's Client Security Suite software.

Accessoires

De standaard geïnstalleerde Windows 7 Professional kun je desgewenst upgraden naar Windows 8 Pro (beide 64-bit). In de doos vind je de benodigde DVD's, maar voor een externe optische drive moet je zelf zorgen. Verder zijn de accessoires beperkt tot een compacte 45 Watt oplader en een aantal brochures.

Afgezien van verschillende systeemtools als de HP Connection Manager en software voor backups lijkt de Windows installatie redelijk schoon. Tools als Power DVD en YouCam kunnen gemakkelijk worden verwijderd, waarmee je weer wat vrije ruimte op de SSD creëert (bij levering nog 115 GB vrij).

Onderhoud

Een gedetailleerde beschrijving van hoe de notebook open kan worden gemaakt staat beschreven in HP's service handleiding. Belangrijk componenten, zoals het geheugen (2 van de 2 slots bezet), de harde schijf (2.5 inch slot bezet, M.2 slot vrij) en de twee draadloze modules, zijn zonder gereedschap bereikbaar via de onderhoudsklep aan de onderzijde. Je hoeft slechts een schuif te verplaatsen om het cover te verwijderen - dit zou een voorbeeld moeten zijn voor andere fabrikanten. Aangezien de batterij niet zit vastgelijmd is het geen enkel probleem om hem te vervangen.

Garantie

HP biedt 3 jaar garantie op de EliteBook en dat is volgens de standaard voor business apparatuur. Tegen een meerprijs kan de garantietermijn worden verlengd en HP noemt de bijbehorende keuzes "Care Packs". Prijzen starten op €130 voor een extra jaar Pick-Up & Return service (U7868E), terwijl een upgrade naar 5 jaar inclusief extra services (UL786E, On-Site service op de volgende werkdag + ongevallendekking) je meer dan €500 kost.

Potentiële kopers van de 840 G1 hebben keuze uit vier verschillende 14 inch schermen: het instapmodel met slechts 1366 x 768 pixels is alleen te kiezen in de goedkopere configuraties en is voor ons gevoel eigenlijk niet geschikt voor een high-end product uit de EliteBook serie. Een niveau hoger staat het WXGAA++ beeldscherm met 1600 x 900 pixels dat in ons test model zit en tevens leverbaar is met een touchscreen. De duurste, maar waarschijnlijk ook beste optie is een high-res full HD scherm - waarschijnlijk is dit hetzelfde IPS paneel als in de ZBook 14. 

Wat ons test model betreft: de medium optie levert een scherp beeld met een pixeldichtheid van 131 ppi. Eigenlijk is dit een redelijk compromis tussen lettergrootte, werkruimte en prijs; zeker gezien de beperkte schalingsmogelijkheden binnen het standaard geïnstalleerde Windows 7.

Met een gemiddeld helderheidsniveau van 280 cd/m² is het WXGA++ paneel bijna net zo helder als dat van de full HD versie (295 cd/m²). Dat betekent dat de helderheid binnenshuis niet op het hoogste niveau hoeft te staan en de backlight in 20 stappen tot 12 cd/m² verlaagd kan worden. Onafhankelijk van het helderheidsniveau hebben we geen backlight bleeding of andere problemen met gelijkmatige verlichting van het scherm waargenomen. Zelf vinden we dat de backlight perfect gelijkmatig verdeeld is.

De matige contrast ratio verraadde het eigenlijk al: HP maakt gebruik van een simpel TN paneel van fabrikant Chi Mei (CMN14A3) - interessant is dat exact hetzelfde model ook in de ProBook 640 G1 zit. De kijkhoeken zijn niet echt een pluspunt van dit scherm, want zelfs kleine afwijkingen van de ideale verticale kijkhoek zorgen voor vervorming van de beeldweergave. De horizontale kijkhoeken zijn iets ruimer, maar het is allemaal niet vergelijkbaar met een IPS of PLS paneel.

Het is daarom een goede optie om de EliteBook op een extern beeldscherm aan te sluiten. Daarvoor kun je de analoge VGA poort gebruiken als het scherm geen digitale invoer ondersteunt. Zelfs het beeld via deze analoge poort is verrassend scherp en op 1920 x 1080 pixels zien we geen flikkering.

HP rust de gehele EliteBook serie uit met zuinige ULV processors van Intel's Haswell generatie. Het gaat voornamelijk om Core i5 en i7 modellen, maar in sommige landen zijn er ook configuraties met een goedkopere Core i3 CPU leverbaar.

Het door ons geteste model heeft de huidige snelste CPU optie aan boord: de Core i7-4600U (TDP van 15 Watt). Deze dual-core processor loopt op 2.1 tot 3.3 GHz en ondersteunt recente instructiesets als AVX2 en Hyper-Threading, zodat tot maximaal threads tegelijk uitgevoerd kunnen worden. Meer informatie lees je in onze CPU database en in een achtergrond artikel over de Haswell architectuur.

Grafische berekeningen worden uitgevoerd door de geïntegreerde Intel HD Graphics 4400, een DirectX 11 instapmodel GPU. De 840 G1 is ook verkrijgbaar met een dedicated AMD Radeon HD 8750M (1 GB GDDR5 geheugen), maar deze configuraties zijn nog lastig te vinden.

In tegenstelling tot de ThinkPad T440s heeft de EliteBook twee geheugen slots, zodat er tot 16 GB RAM kan worden ingebouwd. Onze configuratie heeft slechts 8 GB (2x 4 GB DDR3L-1600) aan boord, maar ze werken in dual-channel modus en verbeteren daarom de (GPU) prestaties. Het besturingssysteem en programma's staan op een 180 GB SSD.

De dagen dat ULV processors nauwelijks meer waren dan een trage optie voor zeer kleine notebooks zijn al lang voorbij: vooral de single-thread prestaties van de huidige modellen zijn indrukwekkend en komen aardig in de buurt bij die van sommige standaard voltage CPU's. De Cinebench R11.5 (64-bit, Single) eindigt met een score van 1.46 punten, wat iets hoger is dan de score van de T440s met een identieke processor. De Core i5-4200U/-4300U in de Latitude E7440 is iets trager, maar Dell levert hem ook met de snellere Core i7.

De lage TDP beperkt de Turbo Boost wanneer beide cores zwaar belast worden. De twee cores van de i7-4600U lopen in theorie op 2.9 GHz, maar in de praktijk daalt de kloksnelheid na zo'n 30 seconden (Cinebench R11.5 Multi) naar 2.6 GHz. Deze korte overschrijding van de 15 Watt limiet staat HP opzettelijk toe, zodat je korte tijd kunt profiteren van krachtigere prestaties. In vergelijking met zijn rivalen weet de EliteBook dan ook het meest uit zijn Turbo Boost potentieel te persen en daarmee heeft hij dus een kleine voorsprong.

Helaas zijn de genoemde benchmarkresultaten alleen mogelijk wanneer de oplader is aangesloten. De Turbo Boost functie wordt gedeactiveerd tijdens werken op batterijvermogen en de kloksnelheid is dan beperkt to 2.1 GHz. Afhankelijk van het programma kan dit tot 20 a 35% lagere prestaties zorgen - in dat geval is de i7-4600U nauwelijks sneller dan een Core i3-4158U. Gelukkig kan dit gedrag in de BIOS worden uitgezet. Zie hiervoor de instelling "Enable Turbo Boost on DC".

De 180 GB Intel SSD Pro 1500 is hetzelfde model als in de EliteBook 820 G1. Deze serie is speciaal ontwikkeld voor business notebooks en heeft een zeer laag energieverbruik tijdens inactiviteit en AES256 encryptie. We weten niet waarom HP juist een 2.5 inch drive en niet een nog zuinigere en kleinere M.2 versie heeft gekozen - dit maakt de ultrabook niet alleen zwaarder, maar het maakt het ook lastig een extra harde schijf in te bouwen.

Niettemin presteert de SSD goed. De SandForce controller SF-2281 haalt met de 20 nm MLC flash modules nette snelheden. 450 MB/s voor data lezen en ongeveer 220 MB/s voor sequentieel schrijven zijn resultaten die erg dicht in de buurt bij die van de Samsung SSD in de ThinkPad T440s. De resultaten voor de 4K en kopieer tests zijn ook prima, maar niet goed genoeg voor een toppositie (zoals bijv. de Samsung SSD 840 Pro). 

De lancering van de Haswell architectuur was al bijna een jaar geleden. De eerder nog indrukwekkende prestaties van de geïntegreerde HD Graphics 4400 (GT2, 20 EUs) zijn inmiddels dan alweer redelijk mager te noemen. De relatief hoge kloksnelheid van 200 tot 1100 MHz in het geval van de i7-4600U verbetert de situatie ook niet echt, vooral omdat de maximale Turbo Boost nauwelijks wordt gebruikt. De dual-channel geheugen configuratie zorgt tenminste nog voor een 15 tot 40% hogere frame rate. We raden gebruikers met 4 GB configuratie met één module dan ook aan om een tweede RAM module te plaatsen.

De prestaties van de HD 4400 zijn qua niveau vergelijkbaar met die van de AMD Radeon HD 7570M in de EliteBook 8470p van vorig jaar, maar van de optionele Radeon HD 8750M met GDDR5 geheugen kun behoorlijk betere prestaties verwachten. Deze GPU moet iets sneller zijn dan de GeForce GT 740M en daarmee is hij grofweg twee keer sneller dan de Intel GPU.

De HD Graphics 4400 is dan misschien niet de snelste GPU, maar hij heeft wel een aantal zeer bruikbare features en is erg zuinig. Het afspelen van een 4K trailer (H.264) gaat vloeiend terwijl de CPU belasting minder dan 10% is. Net zo indrukwekkend is de verbeterde Quick Sync transcoder van de Haswell generatie: deze kan het converteren van video met een factor 5 tot 10 versnellen.

Een EliteBook is ontworpen voor professionele gebruikers, dus gamen behoort niet direct tot de gebruiksscenario's. Wil je in de pauze even een spelletje spelen, houd er dan rekening mee dat de kwaliteitsinstellingen flink omlaag geschroefd moeten worden: resoluties boven 1024 x 768 met lage detail instellingen zijn in de meeste zwaardere games helaas te hoog gegrepen voor de HD 4400. Alleen oudere en minder zware games, zoals de FIFA serie, kunnen met hogere instellingen worden gespeeld.

Dankzij het zuinige Haswell platform wordt de notebook zelfs onder maximale belasting niet erg warm. De meeste oppervlakken hebben een maximale temperatuur van 35 °C en alleen rond de CPU meten we hogere waarden. Zolang je de luchtuitlaat aan de onderkant niet afdekt kun je de notebook dan ook zonder problemen op schoot gebruiken.

De temperaturen in de behuizing zijn ook van ongevaarlijk niveau. Na een stress test van een uur met Prime95 en FurMark bereikt de Core i7 een maximale temperatuur van 80 °C: dat is ver van het toegestane maximum dat Intel opgeeft (100 °C). Toch zien we CPU throttling, want de kloksnelheid daalt naar 1.0 tot 1.1 GHz - anders zou door de simultane belasting van CPU en GPU de gespecificeerde TDP worden overschreden. De GPU heeft blijkbaar een hogere prioriteit, want deze loopt op 750 MHz in plaats van de 200 MHz basis kloksnelheid.

Het is niet altijd gemakkelijk om de perfecte compromis tussen traditie en modernisering te vinden - toch is HP daar met de EliteBook 840 G1 in geslaagd. Zijn voorganger was een log, zwaar werkpaard, maar de nieuwe versie gaat er qua mobiliteit enorm op vooruit. Dat heeft gelukkig geen invloed op de kwaliteit: de behuizing is nog altijd van hoge kwaliteit en erg stevig; hetzelfde geldt voor de uitstekende invoerapparatuur.

Het ontbreken van een optische drive en een aantal oudere poorten zal voor een kleine groep gebruikers een probleem zijn, net als de iets minder krachtige processor. Het is voor fabrikanten echter alleen met een ULV processor mogelijk om een dun design te combineren met lage emissies en een lange batterijduur.

Je zult goed moeten zoeken om serieuze nadelen te vinden. Een minpunt is zeker het TN paneel met zijn zeer beperkte kijkhoeken, maar tegen meerprijs kan deze vervangen worden door een IPS paneel met full HD resolutie. Hetzelfde geldt voor de geïntegreerde HD 4400 GPU: als deze voor het beoogde gebruik niet krachtig genoeg is, dan kun je gewoon een configuratie kiezen met de krachtigere, dedicated Radeon HD 8750M.

HP biedt met de 840 G1 een aantrekkelijk totaalpakket aan dat niet onderdoet voor zijn directe concurrenten, de Lenovo ThinkPad T440s en Dell Latitude E7440. Alle drie de notebooks hebben hun eigen voordelen, dus uiteindelijk ligt de keuze helemaal bij jezelf.