Testrapport FSC Amilo SA3650 Notebook + Amilo Graphic Booster
Niets is onmogelijk!
Een compacte 13.3 inch notebook gecombineert met een high performance grafische kaart van het type ATI Mobility Radeon HD 3870. Onmogelijk denk je? Fout! Met de Graphic Booster brengt FSC als een van de eerste fabrikanten een externe grafische kaart voor notebooks uit, die wanneer het nodig is zelfs een extern beeldscherm aan kan sturen, waardoor je mobiele kantoor in een keer een echte gaming notebook wordt.
Proloog
Het is al weer een tijd geleden dat Asus met zijn XG station voor de eerste keer een externe grafische kaart voor notebooks aankondigde. Het concept klinkt aantrekkelijk, als het XG station een zeer mobiele en compacte notebook van voldoende prestaties voor games kan voorzien wanneer dit gewenst is.
De grote aandacht voor het XG station ging echter al snel weer verloren, want terwijl er beetje bij beetje steeds meer informatie vrij kwam, bleek het XG station slechts zeer beperkt voor extra prestaties te kunnen zorgen. De grootste boosdoener was de verbinding tussen het XG station en de notebook via de PCI-Express x1 poort, waarvan de bandbreedte bijna hetzelfde was als die van de geïntegreerde grafische kaarten. Uiteindelijk was de GeForce 7900GS grafische kaart al weer verouderd en werd hij vervangen door een GeForce 8600 GT van nVidia. Het Asus ROG XG station, zoals het hierna werd genoemd, is echter niet echt verkrijgbaar.
Kijkend naar de grote interesse van de media, kunnen we concluderen dat het falen van het XG station niet kan liggen aan het concept. De reden van de flop lijkt dus te liggen aan de technische problemen die niet op tijd konden worden opgelost.
Fujitsu-Siemens Computers (FSC) doet echter een nieuwe poging en loopt tegen hetzelfde probleem op. Terwijl het concept hetzelfde is gebleven, is er op een belangrijk punt ten opzichte van het XG Station van Asus echter iets veranderd: de techniek.
Door het samensmelten van de processor fabrikant AMD en ATI, expert in het maken van grafische kaarten, is er een interessante samenbundeling van kennis ontstaan van twee eerder gescheiden sectoren, waardoor innovatieve ontwikkelingen mogelijk worden gemaakt. Het eerste resultaat van deze samensmelting is bijvoorbeeld het Puma platform van AMD.
Dit platform biedt onder andere een XGP grafische oplossing (eXternal Graphics Platform), die het mogelijk maakt om een externe grafische kaart te verbinden met een systeem via zijn eigen poort en zo de taken van de geïntegreerde grafische chip over kan nemen. Aangezien externe grafische kaarten hun eigen koeling en stroomtoevoer nodig hebben, gaat er een hele wereld vol interessante mogelijkheden open met hetzelfde principe als "6.0L V8 meets Opel Corsa...". Meer hierover onder het kopje "Prestaties" in het volgende testrapport.
Behuizing
Het technische gedeelte wat betreft de Graphic Booster van FSC biedt natuurlijk al genoeg om over te schrijven in deze test. Maar zonder een geschikte notebook zou dit natuurlijk geen nut hebben. In combinatie met de Booster, of wanneer gewenst zonder, biedt FSC de compacte 13.3 inch multimedia Amilo SA3650 notebook aan met het huidige Amilo design.
Het huidige Amilo design betekent een duidelijk zwart-wit contrast met hoekige vormen en hoeken van 45° en lichtelijke gelijkenis met "controle consoles" en "space stations", zoals we die jaren geleden in sciencefiction films tegenkwamen. Het design is bedacht door het team van Ideo, een bekend ontwerpbureau en zij hebben in ieder geval gezorgd voor een sterke herkenningsfactor, ook al is het natuurlijk mogelijk een discussie te houden over de vraag of deze factor mooi, of juist niet zo mooi is.
Terwijl het compacte uiterlijk van de notebook ook toegeschreven moet worden aan de verantwoordelijke creatievelingen bij Ideo, is hun invloed op het gebruik van materialen iets minder. De planning voor productie en uiteraard financiële aspecten spelen hier namelijk een belangrijke rol in.
Dit is dan ook de enige reden die we kunnen bedenken voor de gedeeltelijk slordige afwerking van de behuizing van de Amilo SA36050 van FSC. Hier komen dan ook de volgende punten van kritiek uit voort.
Er is geen twijfel mogelijk dat de Amilo SA3650 er op het eerste gezicht uitziet als een solide notebook, waarbij er nauwelijks negatieve punten opvallen. Echter kwamen bij intensief mobiel gebruik een aantal zwakke punten naar voren in de test. Vooral het plastic cover rond het toetsenbord lijkt een zwak punt. Zo was het aan de voorkant mogelijk om zonder veel moeite het gedeelte rond het touchpad los te krijgen van de rest van het apparaat. Met iets meer kracht en gebruik makend van een vingernagel, bereikten we een zelfde resultaat aan de achterkant rond de scharnieren.
Veel belangrijker zijn de mogelijk consequenties, aangezien de basis-unit erg slecht tegen kleine hoeveelheden uitgeoefende kracht is opgewassen. De behuizing kan dan ook vooral aan de onderkant rond het gebied van het uitbreidingsslot en de slot-in DVD drive met maar weinig kracht ingedrukt worden.
Wat betreft de gleuf van de slot-in DVD drive, waar DVD's en CD's in moeten worden gedaan, gaat het zelfs zover dat deze samen kan worden gedrukt tot een minimum van slechts een tiende millimeter. Je kunt je dus voorstellen wat er gebeurt met een DVD die erin zit, wanneer iemand dit doet terwijl de DVD aan het draaien is...
Connectiviteit
Dat er vooral in compacte notebooks genoegen wordt genomen met minder poorten heeft blijkbaar niet veel invloed gehad op de makers van de SA3650. Ze hebben in de kleine multimedia-pro drie USB 2.0 poorten, waarvan er een USB en eSATA combineert waarmee een zeer snelle verbinding met een externe harde schijf mogelijk is, een DVI-I poort (incl. HDCP) om een extern beeldscherm met goede beeldkwaliteit aan te kunnen sluiten en natuurlijk de XGP poort voor de Graphic Booster van FSC geplaatst. Een Firewire, LAN en audiopoorten (line-in, microfoon, line-out - S/PDIF) aan de voorkant van de notebook maken het geheel compleet. Over het algemeen kunnen we dus wel stellen dat de SA3650 zeer royaal is uitgerust voor een notebook uit deze categorie.
De plaatsing van de poorten lijkt naar aanleiding van onze tests prima te zijn. Vooral de plaatsing van de drie USB poorten aan de linker-, rechter- en achterkant van de notebook is erg fijn.
De S/PDIF poort aan de voorkant van de notebook is misschien niet optimaal voor permanent gebruik. Zowel rechts- als linkshandigen zouden echter geen problemen moeten ondervinden bij het gebruik van deze notebook, behalve als er gebruik wordt gemaakt van de Graphic Booster die verbonden is met de XGP poort die zich in het midden van de linkerkant bevindt. Echter zal er in dit geval waarschijnlijk toch een extern beeldscherm en een extern toetsenbord worden gebruikt, waardoor ook dit geen probleem meer oplevert voor linkshandigen.
Voor communicatie met de buitenwereld is de FSC SA3650 uitgerust met een Gigabit LAN (10/100/1000) netwerkchip van Realtek en een WLAN module van het type Atheros AR5008X (WLAN b/g/n, tot 300 Mbit/s). Ook een Bluetooth 2.1 module mag tot de basisuitrusting gerekend worden.
De WLAN module moest na iedere herstart opnieuw worden geactiveerd, wat erg eigenaardig is en na een tijd ook vervelend werd.
Nog een feature van de FSC3560 is de ingebouwde webcam (1.3 Megapixels) van Logitech. Deze biedt een resolutie van maximaal 640x480 pixels, waarmee je beelden van zeer hoge kwaliteit krijgt. Als je een hogere resolutie kiest, dan worden de afbeeldingen minder van kwaliteit. Bij slechte belichting loopt de framerate wel iets terug door de algoritmes die de kwaliteit van de afbeeldingen moeten verbeteren (helderder maken, anti-knipperend). De kwaliteit blijft hierbij echter wel verrassend goed.
De 32-bit versie van Windows Vista Home Premium wordt gebruikt als het besturingssysteem. Wanneer je een upgrade van het RAM geheugen overweegt kan dit wel een struikelblok zijn, aangezien het 32-bit besturingssysteem maar maximaal 3 Gigabyte RAM geheugen ondersteunt. Om van meer geheugen gebruik te kunnen maken moet er bijvoorbeeld worden ge-upgrade naar een 64-bit versie.
Wat betreft de garantie biedt FSC 24 maanden "Collect and Return" service aan, wat betekent dat de notebook wanneer dat nodig is thuis wordt opgehaald en weer terug wordt gebracht na de reparaties die nodig zijn.
Invoerapparatuur
Het toetsenbord is op zicht zeer fijn om te gebruiken, maar zit niet erg stevig vast. Een tikgeluid was daarentegen niet te horen bij het typen op het toetsenbord. De indeling van het toetsenbord is ook zeer goed. Het toetsenbord is ook nog eens bestand tegen vocht, wat wil zeggen dat als er beker water over het toetsenbord gaat, dit geen probleem is als het om niet meer dan 50cc gaat. Het is dus niet handig om een geheel glas wijn van ongeveer 250cc over de Amilo te gieten...
Het touchpad is ook groot genoeg en heeft een fijn oppervlak. Een aanvullend, zichtbaar gebied om te scrollen is echter niet aanwezig. We hebben vooral kritiek op de stugge touchpadknoppen die een zeer goedkope indruk achterlaten en niet fijn zijn om te gebruiken. Vooral het feit dat je nogal hard op de knoppen moet duwen zorgt voor deze negatieve impressie, waardoor ook het slepen van bijvoorbeeld iconen met de linker knop erg lastig gaat.
De centrale aan/uit-knop boven het toetsenbord laat dezelfde impressie achter en was dan ook lastig te gebruiken.
Rechts boven het toetsenbord heeft Fujitsu ook drie touchtoetsen geplaatst. Deze kunnen worden gebruikt om bijvoorbeeld de CPU kloksnelheid te verlagen naar 600 MHz, wat ook wel "Silent Mode" wordt genoemd, om de mediaspeler op te starten en om een DVD uit de slot-in DVD drive te werpen. In onze tests werkten deze toetsen best goed. In de "Silent Mode" zijn de prestaties van de notebook te vergelijken met die van netbooks, waardoor de notebook in deze modus ook prima te gebruiken is.
Beeldscherm
Het beeldscherm van de Amilo SA3650 is een 13.3 inch LCD scherm met een resolutie van 1280x800 pixels en het beschikt over BrilliantView technologie, wat betekent dat het een glanzend beeldoppervlak heeft. Door deze resolutie is er geen enorme werkomgeving voor handen, maar voor basis taken is het werkoppervlak groot genoeg.
Uit onze metingen kwam een maximale helderheid van 220 cd/m2 naar voren in het midden van het scherm. In de batterij modus daalde dit naar 204 cd/m2 als maximale helderheid.
Met een zeer grote afname van helderheid in de linker hoeken naar een niveau van 155.4 cd/m2 behaalde de Amilo SA3650 een lichtopbrengst van ongeveer 70.6%.
| |||||||||||||||||||||||||
Helderheidsverdeling: 71 %
Contrast: 128:1 (Zwart: 1.72 cd/m²)
De meting van de helderheid lijkt goed overeen te komen met de door de fabrikant beloofde 200 cd/m2. Onbegrijpelijk is echter het gegeven maximale contrast van 400:1. Met een redelijke hoge gemeten zwartwaarde van 1.72 cd/m2 behaalde het beeldscherm namelijk een maximale ratio van ongeveer 128:1 volgens onze metingen.
Onze eigen bevindingen waren ook niet echt positief. Zo vonden we dat het afgebeelde wit er onzuiver uit zag en het achtergrondlicht kon zelfs bij een zwarte achtergrond worden gezien. Ook een niet helemaal vloeiend grijs kleurverloop en zeer bleke huidskleuren maakten geen goede indruk.
Gebruik buitenshuis blijkt niet erg gemakkelijk. Het beeld is namelijk vooral in heldere omgevingen moeilijk te lezen door het lage contrast, de oneven lichtopbrengst en ook het reflecterende beeldscherm, ondanks dat de maximale helderheid in batterij modus toch ongeveer 200 cd/m2 is.
Als laatste scoort het beeldscherm van de FSC Amilo SA3650 ook niet echt hoge punten op het gebied van kijkhoeken. Afbeeldingen beginnen al snel veranderingen te vertonen wanneer er ongeveer 20% van de ideale verticale kijkhoek wordt afgeweken.
De maximaal aanvaarde afwijking in de horizontale kijkhoeken is echter wat royaler, maar reflecties zorgen er daarnaast wel al snel weer voor dat het scherm moeilijker is af te lezen.
Prestaties
Het Puma platform van AMD vormt de technische basis van de Amilo SA3650 van Fujitsu-Siemens. Deze specifieke chipset is te vergelijken met bijvoorbeeld Intel's "Montevina" of "Santa Rosa" platform. Maar zelfs wanneer AMD gebruik maakt van processors met 2 cores i.c.m het Puma platform zijn er nog een aantal verschillen met de huidige Intel productlijn.
Wat betreft de FSC Graphic Booster moet de ATI XGP (eXternal Graphics Platform) poort als eerste genoemd worden. Deze poort maakt het mogelijk de AMD/ATI chipset in de notebook te verbinden met de externe grafische kaart.
De uitwisseling van data gebeurt via een PCI-Express 2.0 8x poort. Deze is wat betreft de bandbreedte ongeveer even snel als een PCI-E 1.0 16x poort en kan er daardoor voor zorgen dat de high performance grafische kaarten over voldoende bandbreedte kunnen beschikken. In vergelijking, het XG Station van Asus beschikte slechts over een PCI-E 1x verbinding, wat de prestaties natuurlijk behoorlijk beperkte.
Een belangrijk punt van deze externe grafische oplossing moet wel duidelijk zijn: de beelden uit de externe grafische kaart kunnen alleen op een extern beeldscherm worden getoond, die met de FSC Graphic Booster verbonden moet zijn via een DVI-I of HDMI poort. Het beeldscherm van de notebook zelf kan wel nog steeds worden gebruikt, maar de 3D graphics zijn dus alleen te zien op het externe beeldscherm.
Om samen te vatten: Het XPG systeem ondersteunt maximaal 4 beeldschermen (het interne en 3 externe).
Naast het uitbreiden van het mobiele systeem met een high performance grafische kaart is het in theorie ook mogelijk om twee grafische kaarten in Crossfire opstelling met XGP te gebruiken (vergelijkbaar met nVidia's SLI). Deze alternatieve mogelijkheid is zeker interessant met twee high performance systemen die dan uitgebreid kunnen worden met een tweede efficiënte grafische kaart wanneer nodig, om zo de normale prestaties flink op te krikken. Dit is vooral interessant voor gaming systemen, maar het is in het geval van de 13.3 inch notebook niet mogelijk.
Alleen modellen van AMD gebruiken een processor uit de Puma serie, wat als een klein nadeel kan worden gezien, omdat de prestaties van deze processors toch behoorlijk achterliggen op die van Centrino 2 processors met twee cores en dezelfde kloksnelheid. De prestaties van de Puma processors kunnen dan ook het best worden vergeleken met die van Pentium Dual-Core modellen. De verkrijgbare modellen van de AMD X2 processor loopt tot de Turion X2 Ultra CPU met 2.4 GHz en 2048MB L2-cache, waarmee ons testexemplaar ook was uitgerust. De prestaties van deze chip liggen ongeveer rond hetzelfde punt als de T8100 Penryn CPU van Intel. De T8100 is echter het zwakste model in de High End CPU serie van Intel, wat dus wil zeggen dat de Turion X2 Ultra CPU het nooit op zal kunnen nemen tegen de echte High End CPU's van Intel.
De Amilo SA3650 beschikt ook over een ATI Radeon HD 3200 grafische chip als geïntegreerde grafische kaart. Technisch gezien zijn de prestaties van deze chip ongeveer hetzelfde als die van de GeForce 8400M G/GS of een ATI Radeon HD 3450. Met die prestaties kan de chip behoorlijk beter presteren dan een standaard ingebouwde grafische chip van Intel (GMA 4500M HD), maar is hij wel al snel niet krachtig genoeg meer voor complexe 3D berekeningen.
Benchmarks
En hoe presteert de notebook nou eigenlijk in verschillende situaties en wat is het effect van de Graphic Booster wat betreft het spelen van games?
Het mag duidelijk zijn dat we de FSC Amilo SA3650 als eerste aan de standaard test met de bekende 3D en PC Mark benchmarks hebben onderworpen. Hierbij werden de eerste problemen al duidelijk. Zo weigerden de 3DMark 03, 05 en 06 benchmarks te starten met de ingebouwde Radeon HD3200 grafische kaart. De 3D Mark Vantage benchmark stopte helaas ook na een foutmelding.
Met de Amilo Graphic Booster gaf de Amilo SA3650 een zeer goede demonstratie van de zijn kracht in de 3D benchmarks. In de 3DMark 2006 benchmark behaalde de SA3650 met de Graphic Booster een mooie score van 8064 punten waarmee hij in de top van gaming systemen terecht komt. De 13.3 inch notebook ligt met deze score net iets voor op de Toshiba Qosmio X300 gaming notebook met een GeForce 9700 GTS grafische kaart. Het resultaat van de Graphic Booster met de ATI Radion HD3870 grafische kaart kan alleen omver worden gehaald door de twee top grafische kaarten van nVidia, namelijk de GeForce 9800 GT en de 9800 GTX.
Zonder de geactiveerde Graphic Booster behaalde de Amilo SA3650 in de PCMark 2005 benchmark een score van 4251 punten, wat een matig resultaat is. Dit kan iets verbeterd worden wanneer de Graphic Booster wordt geactiveerd, ondanks dat er in de PCMark benchmark niet gekeken wordt naar grafisch vermogen, maar vaak kan de grafische kaart bij simpele kantoortaken de prestaties toch iets verbeteren.
Vooral de Cinebench R10 benchmark laat goed zien hoe goed de CPU nou echt kan presteren. De iets lagere efficiëntie van de AMD X2 ZM 86 CPU wordt dan ook zichtbaar in deze test. In de single en multi CPU rendering test behaalde de AMD processor ongeveer hetzelfde resultaat als een Intel T7300 met 2.0 GHz. De huidige Penryn Core T8100 met 2.1 GHz behaalt echter al betere resultaten.
De 3290 punten in de OpenGL Shading test, die de FSC Amilo SA3650 met Graphic Booster behaalt, zijn te vergelijken met de score van een Quadro FX370M grafische kaart en dus presteert de notebook best goed in deze test. Echter wordt toch een gecertificeerd model van het type FireGL of Quadro FX van nVidia geadviseerd voor professionele 3D visualisaties en CAD taken.
Zoals al eerder vermeld, beschikt de Fujitsu-Siemens over 2 Gigabyte RAM geheugen in de vorm van een 2048 MB module van het type DDR2 PC6400. FSC laat weten dat de maximale hoeveelheid RAM geheugen ligt op 4 Gigabyte, waarbij de Turion X2 alleen DDR2 modules ondersteunt door de geïntegreerde 'memory control'.
Wat betreft de harde schijf biedt FSC twee mogelijkheden aan voor de Amilo SA3650. Aan de ene kant is er een 250 GB harde schijf met 5400 rpm en aan de andere kant een iets groter 320 GB model met dezelfde rotatiesnelheid. De ingebouwde harde schijf met 320 GB capaciteit in ons testexemplaar komt ook van FSC zelf (MHZ2320BH). In de HDTune benchmark liet de harde schijf een acceptabele, gemiddelde doorvoersnelheid van 48.9 MB/sec en een toegangstijd van 17.4 millisecondes zien, wat als acceptabel beschouwd mag worden.
| 3DMark 2001SE Standard | 21439 punten | |
| 3DMark 03 Standard | 28981 punten | |
| 3DMark 05 Standard | 12769 punten | |
| 3DMark 06 Standard Score | 8064 punten | |
| 3DMark Vantage P Result | 3458 punten | |
Help | ||
| PCMark 05 Standard | 4251 punten | |
| PCMark Vantage Result | 3146 punten | |
Help | ||
| Cinebench R10 | |||
| Instellingen | Waarde | ||
| Shading 32Bit | 3290 Points | ||
| Rendering Multiple CPUs 32Bit | 3840 Points | ||
| Rendering Single 32Bit | 1965 Points | ||
Gaming Prestaties / Amilo Graphic Booster
Dat de kans zeer klein is om zeer goede prestatie uit de geïntegreerde ATI Radeon 3200HD te krijgen tijdens het gamen, valt al af te leiden uit de eerder aangehaalde 3DMark benchmark. Op dit punt komt echter de Amilo Graphic Booster om de hoek kijken met de ATI Mobility Radeon 3870HD grafische kaart.
Doom 3, FEAR
De kracht van de externe grafische kaart wordt al duidelijk bij het spelen van de inmiddels al weer oudere games, als Doom 3 en Fear. De Amilo SA3650 behaalde in de Timedemo benchmark, met minimale grafische instellingen ongeveer 70.2 frames per seconde. Met extreme grafische instellingen daalde de framerate naar 31.5 fps, waardoor de game niet meer speelbaar was.
De Graphic Booster had daarentegen absoluut geen probleem met de OpenGL game. Met minimale grafische instellingen was de framerate 125.7 fps en met extreme grafische instellingen daalde de framerate slechts licht naar 117.1 fps.
De prestatiewinst wordt ook helemaal duidelijk in de FEAR prestatietest. Terwijl de Radeon 3200 grafische chip met hoge grafische instellingen slechts 2 frames per seconde haalt, is de game met de Graphic Booster goed speelbaar met 37 tot 38 frames per seconde.
Half-Life 2 - Lost Coast
In de "bonus game" HL2 - Lost Coast, waarin ontwikkelaar Valve voor het eerst HDR (High Dynamic Range) effecten gebruikte, wat betekent dat er complexe licht effecten en dergelijke in zitten, geeft de Amilo SA3650 met de Radeon 3200 grafische chip het al snel op. Met een resolutie van 1024x768 pixels wordt er net een framerate van 25 fps gehaald, waardoor de game nog net speelbaar is.
De Graphic Booster zet echter ook hier weer overtuigende resultaten neer. Met een gemiddelde framerate van 104 fps in de XGA set-up en een iets lagere framerate van 98 fps bij de maximale resolutie van 1920x1200 pixels op het externe beeldscherm, behaalt de Amilo SA3650 met de Graphic Booster een zeer goed resultaat in de ingebouwde benchmark.
Crysis
Representatief voor de huidige games die veel van systemen verlangen met onder andere DirectX 10.0 is uiteraard de shooter Crysis. Niet verrassend is het dan ook dat de Amilo notebook met de geïntegreerde grafische kaart bij deze game de handdoek al in de ring gooit bij de laagst mogelijke resolutie van 800x600 en de laagste grafische instellingen met ongeveer 15 fps in de GPU benchmark.
Voor de Graphic Booster bleken deze instellingen echter geen probleem en er werd een framerate van ongeveer 55 fps behaalt bij deze instellingen. Het verhogen van de grafische instellingen naar "hoog" en het verhogen van de resolutie naar 1024x768 pixels doet de ATI Mobility Radeon 3870 grafische kaart in de Graphic Booster wel zweten. De externe grafische kaart behaalt met deze instellingen maar net een framerate van 26 fps wat absoluut te laag is voor vloeiend gameplezier.
Supreme Commander - Forged Alliance
De strategie game Supreme Commander, die vooral ook populair is door zijn multiplayer mode, snakte ook naar de kracht van de Graphic Booster. De Amilo notebook met de Radeon 3200 grafische chip haalde namelijk in de geïntegreerde prestatietest ongeveer een framerate van 6.56 fps bij een resolutie van 1024x768 en met hoge grafische instellingen. De Graphic Booster wist dit echter te verhogen naar 30.8 fps.
In de praktijktest (1024x768, hoge grafische instellingen) was de game goed speelbaar in een skirmish game op een 20x20 map met 4 computergestuurde tegenstanders. Echter naarmate de game vorderde, verliep de game niet meer zo vloeiend, wat niet opgelost kon worden door de grafische instellingen te verlagen. Waarschijnlijk is de reden hier dan ook voor dat het toenemende aantal units de belasting van de CPU verhoogde, waardoor de ingebouwde Turion X2 CPU aan het limiet van zijn rekenkracht zat.
Over het algemeen heeft de Graphic Booster zijn werk in de test zonder problemen uitgevoerd. Ook het switchen tussen de geïntegreerde grafische chip en de Graphic Booster was geen probleem. Dit werkt snel wanneer iemand zijn eigen profiel maakt met de gewenste grafische kaart. Het switchen is dan met enkele muisklikken mogelijk.
Wel werd duidelijk in de test dat de externe monitor absoluut moet worden gedeactiveerd alvorens de Graphic Booster te ontkoppelen, omdat dit anders problemen kan opleveren met Windows Vista.
Emissies
Geluid
De ingebouwde systeemfan van de notebook blaast permanent warme lucht uit de behuizing, zelfs wanneer de notebook niet wordt belast. Het geluid dat de fan voortbrengt is duidelijk hoorbaar, maar is verder niet storend. Het geluidsniveau op een afstand van 15cm bedraagt 36.2 dB(A), wat niet erg stil is. De snelheid van de fan wordt in de "Silent Mode" wel verlaagd, maar hij blijft toch goed hoorbaar. Daarnaast moet men in deze modus ook de verlaging van de CPU kloksnelheid naar 600 MHz accepteren.
Wanneer de Amilo Graphic Booster niet wordt belast, is hij zeer discreet hoorbaar op de achtergrond en afhankelijk van waar de Booster wordt geplaatst, is hij nauwelijks hoorbaar. Onder volle belasting gaat de fan sneller draaien en stijgt ook het geluidsniveau behoorlijk. De Graphic Booster blijkt uit de test meer geluid voort te brengen dan de notebook zelf, ook al ondervonden we dat zelf niet zo erg. De meting kwam namelijk uit op ongeveer 44 dB(A) onder volle belasting.
Het perfecte idee om de de Graphic Booster simpelweg iets verder van de gebruiker te zetten, gaat echter niet op door de relatief korte PCI-E kabel. Het is echter mogelijk om de Graphic Booster bijvoorbeeld achter de notebook, of achter een ander voorwerp te plaatsen, om er voor te zorgen dat je hem nauwelijks meer hoort.
Geluidsniveau
| Onbelast |
| 36.2 / 36.2 / 0 dB (A) |
| Belasting |
| 43.4 / 44 dB (A) |
 | ||
30 dB stil 40 dB(A) hoorbaar 50 dB(A) luid |
||
min:  , med:  , max:  (15 cm afstand) | ||
Temperatuur
De gemeten temperaturen binnen de notebook stegen tot maximaal 90°C van de CPU, maar bleven het grootste deel van de tijd onder de 80°C. Ondanks deze hoge temperaturen zou de fan groot genoeg moeten zijn, omdat de CPU zijn kloksnelheid, zelfs onder volle belasting, niet verlaagde.
De GPU van de notebook behaalde een maximum temperatuur van 65°C in de test. De temperaturen van de Graphic Booster bleven altijd hangen rond dezelfde temperatuur, zelfs tijdens langere game sessies.
Voor de behuizing van de Amilo SA3650 zelf betekende dit een maximale temperatuur van 36,3 °C links onder het toetsenbord. De onderkant bereikte zelfs een maximale temperatuur van 42,6 °C. Voor mobiel gebruik betekent dit dat men dus rekening moet houden met onplezierige temperaturen op schoot, die zich zelfs voordoen bij lichte belasting van de notebook, zoals bij het internetten via WLAN.
(+) De maximumtemperatuur aan de bovenzijde bedraagt 36.3 °C / 97 F, vergeleken met het gemiddelde van 35.9 °C / 97 F, variërend van 21.4 tot 59 °C voor de klasse Subnotebook.
(±) De bodem warmt op tot een maximum van 42.6 °C / 109 F, vergeleken met een gemiddelde van 39.4 °C / 103 F
(+) De handpalmsteunen en het touchpad bereiken maximaal de huidtemperatuur (35.5 °C / 95.9 F) en zijn dus niet heet.
(-) De gemiddelde temperatuur van de handpalmsteun van soortgelijke toestellen bedroeg 28.3 °C / 82.9 F (-7.2 °C / -13 F).
Luidsprekers
Beide luidsprekers aan de voorkant van de notebook brengen geluidsgolven voort naar beneden, waardoor het geluid een beetje gedempt en indirect klinkt. Echter kan hun geluid, in vergelijking met andere 13" notebooks, toch als zeer goed worden betiteld.
Voor gaming is de notebook uitgerust met een digitale S/PDIF poort en de HDMI poort in de Graphic Booster ondersteunt ook S/PDIF, waardoor het mogelijk is om de Amilo SA3650 met een externe geluidsbron te verbinden voor nog beter geluid.
Batterijduur
Volgens de fabrikant wordt de FSC Amilo SA3650 geleverd met een óf een 6 cells, óf 9 cells batterij. Ons testexemplaar beschikte over een batterij met een capaciteit van 5200 mAh op 11.1 V, en pastte precies in de notebook. Met deze batterij behaalde de notebook een maximale looptijd van 223 minuten in de BatteryEater Readers test (minimale helderheid, energiebesparende modus, WLAN + Bluetooth uit).
De looptijd bedroeg ongeveer 46 minuten onder belasting (maximale helderheid, high performance modus, WLAN + Bluetooth aan). Een looptijd van ongveeer 2.5 uur werd behaald in de praktijktest met WLAN gebruik.
Met deze resultaten behoort de Amilo SA3650 niet echt tot de "langeafstandslopers". Misschien kan het gebruik van de optionele 9 cells batterij de looptijd wel enigszins verbeteren.
In de test merkten we ook op dat het systeem in de batterij modus, zelfs met de hoogste instellingen, niet dezelfde prestaties leverde als bij normaal gebruik. Een lagere kloksnelheid van de CPU konden we echter ook niet zien.
| Uit / Standby | 0 / 0 Watt |
| Inactief | 16.4 / 23.8 / 31.2 Watt |
| Belasting |
67.5 / 81.4 Watt |
   
| |
Key:
min: ,
med: ,
max: | |
Samenvatting
De snelste, huidige verkrijgbare 13.3 inch notebook. Dit is zeker het statement van de voorafgaande test van de FSC Amilo SA3650 notebook. De notebook zelf is echter maar voor een klein deel verantwoordelijk voor de enorme rekenkracht. Deze is namelijk vooral te danken aan de externe Amilo Graphic Booster, die de gemiddelde notebook uitrust met een high performance grafische kaart van het type ATI Mobility Radeon 3870HD.
De resultaten zijn duidelijk. Met de Graphic Booster zet de compacte Amilo SA3650 in de benchmarks resultaten neer, die normaal alleen behaalt worden door de duurste gaming notebooks. De CPU van AMD blijkt echter een bottleneck te zijn, aangezien hij duidelijk minderwaardig is aan zijn huidige concurrenten van Intel. Door het feit dat het systeem op het AMD platform is gebaseerd, is ook alleen het gebruik van AMD Turion X2 processors in de Amilo SA3650 mogelijk.
Zonder de externe grafische kaart presenteert de Amilo SA3650 zich als een mobiele notebook met een aantal zwakke punten. Voorbeelden zijn de afwerking en de stabiliteit van de behuizing, aangezien deze niet echt goed opgewassen was tegen drukkrachten.
Een ander punt van kritiek zijn de touchpadknoppen, die alleen kunnen worden ingedrukt door er veel kracht op uit te oefenen. Het slepen van bijvoorbeeld iconen is daardoor een hele opgave.
Het beeldscherm behoort ook niet echt tot de speerpunten van de Amilo SA3650. Het scherm heeft met 220 cd/m2 een zeer goede maximale helderheid, maar is niet echt overtuigend wat betreft lichtopbrengst en contrast. Ook het reflecterende beeldscherm doet het mobiel gebruik van de notebook niet veel goeds.
De emissies bij belasting blijven binnen de perken. Bij een lage belasting, zoals het uitvoeren van simpele kantoortaken en het gebruik van WLAN is echter wel ook altijd de fan hoorbaar.
De mogelijke batterijduur maakt mobiel gebruik van de Amilo SA3650 mogelijk, alhoewel de looptijd met de batterij toch wel beter zou kunnen voor een compacte 13.3 inch notebook.
Vooral de externe grafische kaart in de vorm van de Amilo Graphic Booster heeft indruk gemaakt. Door dit apparaat kan elke notebook die het ondersteunt, worden omgetoverd in een gaming notebook, waarbij de voordelen van een compacte, mobiele notebook worden gecombineerd met brute kracht. Laten we hopen dat FSC nog meer modellen uit zal brengen met ondersteuning voor de Amilo Graphic Booster of dat zelfs andere fabrikanten ondersteuning zullen bieden.
Een verkoopprijs van ongeveer 1300.00 Euro voor de notebook en de Booster is toch behoorlijk hoog, maar voor dit geld krijg je wel de perfecte combinatie van prestaties en mobiliteit.
Een score geven aan de Amilo SA3650 notebook blijkt nog best moeilijk. Aan de ene kant laat de 13.3 inch notebook enkele zwakke plekken zien, waardoor de score toch iets omlaag wordt gehaald. Aan de andere kant maakt de Graphic Booster prestaties voor gaming mogelijk, die zelfs vergeleken kunnen worden met die van DTR notebooks. Afhankelijk van de classificatie behaalt de SA3650 een score tussen de 80 en 82%. Er is echter wel een extra beloning op zijn plaats voor de Graphic Booster, aangezien FSC toch is geslaagd in iets wat andere fabrikanten niet lukte.
