Testrapport Dell Precision M3800 Workstation
Het originele Engelse testrapport vind je hier.
Dunne, chique ultrabooks hebben niet alleen een plekje op het verlanglijstje van normale consumenten veroverd, want ook voor zakelijke gebruikers en professionals worden ze steeds aantrekkelijker. Met name voor representatieve doeleinden zijn deze computers veel meer geschikt dan de typische, vaak lompe, zakelijke modellen. Typische voorbeelden van zulke business-geörienteerde ultrabooks zijn Lenovo's ThinkPad S440 en Dell's Latitude E7440. De Dell Precision M3800 gaat echter nog een stapje verder en gaat de markt van krachtige workstations op. Dat je daarbij genoegen moet nemen met afgeslankte hardware blijkt niet het geval: Dell levert de dunne Precision M3800 namelijk met een quad-core CPU, Nvidia's Quadro K1100M GPU, een high-resolution QHD+ beeldscherm en een aardige selectie poorten. De prijs begint bij €1400, maar deze kan al snel oplopen tot meer dan €2000.
Ons test model komt dicht in de buurt van de best uitgeruste M3800 variant en beschikt over een Intel Core i7-4702HQ, Nvidia Quadro K1100M (Optimus met Intel HD Graphics 4600), 16 GB RAM, een 256 GB SSD plus een 500 GB HDD, het QHD+ beeldscherm en Windows 8.1 Pro 64-bit. Dit model van de Precision M3800 is in Dell's webshop verkrijgbaar voor €1800 (€2140 incl. BTW) en wordt naar verwachting vanaf 3 maart 2014 geleverd.
Behuizing
Het uiterlijk van de notebook profiteert enorm van de extreem dunne behuizing en de premium materialen die zijn gebruikt. Op het eerste gezicht lijkt het onwaarschijnlijk dat zulke krachtige workstation hardware in een behuizing van slechts 20 millimeter hoog is geïnstalleerd en dat het gewicht niet meer dan 2 kg bedraagt. Qua materiaal zien we metaal, glas, plastic en een rubberachtig oppervlak rond het toetsenbord, dat allemaal prima samengaat. De bouwkwaliteit is uitstekend en bevestigt de high-end ambities van de notebook nog meer. Spleten tussen verschillende oppervlakken zijn erg dun en zien er netjes uit. Ook krakende of andere onplezierige geluiden konden we niet forceren. De polssteun en het toetsenbord vertonen geen flex, de scharnieren houden het scherm stevig op zijn plek, en het schermcover is lastig te torderen. Helaas is de maximum openingshoek van het scherm te beperkt en dat kan in sommige gebruiksscenario's een probleem zijn. Warme lucht komt via een opening tussen het scharnier en de behuizing naar buiten; echt fan van dit design zijn we niet, maar het zorgt zelfs tijdens stress tests niet voor problemen.
Connectiviteit
Het aantal poorten in de Dell Precision M3800 is niet te vergelijken met die op een workstation van standaard afmeting, maar in vergelijking met ultrabooks zijn het er best veel. HDMI en een Mini DisplayPort zijn beschikbaar om externe monitoren aan te sluiten, maar helaas zijn deze poorten te dicht op elkaar geplaatst om ze in combinatie met een adapter tegelijk te gebruiken. Dit geldt ook voor de vier USB poorten, die allemaal laadfunctionaliteit bieden en waarvan er drie USB 3.0 zijn. We zijn erg blij met Dell's ontwerpkeuze om de poorten dichtbij de achterzijde van de behuizing te plaatsen, omdat je op deze manier zo min mogelijk last hebt van kabels en uitstekende adapters. Geheugenkaarten steken ongeveer 3 millimeter uit de kaartlezer en dat is niet ideaal wanneer je de notebook overal mee naartoe neemt. De Precision M3800 heeft geen ExpressCard slot of docking poort. Juist omdat de M3800 minder poorten dan andere workstations heeft is dit best wel bezwaarlijk. Universele docking stations kunnen uiteraard wel via USB 3.0 worden aangesloten.
Communicatie
Omdat de Dell Precision M3800 geen reguliere Ethernet poort aan boord heeft, levert Dell een externe USB-naar-Ethernet adapter mee. De Intel Wireless-AC 7260 module ondersteunt zowel 2.4 als 5 GHz Wi-Fi verbindingen (met een theoretische snelheid tot 867 Mbit/s) en zorgt ook voor Bluetooth 4.0 functionaliteit. De signaalsterkte van het Wi-Fi signaal was uitstekend en we hebben geen last gehad van signaalverlies of andere problemen. Afhankelijk van de afstand tot de router (maar zonder obstakels ertussen) meten we in de praktijk een snelheid van 3.1 tot 5.7 MB/s. Dit is uiteraard geen laboratoriumresultaat, want er is invloed van muren, andere draadloze signalen, verstoringen en andere routers in de buurt.
Beveiliging
De M3800 moet het stellen zonder vingerafdrukscanner en Smart card Reader en dat zijn juist twee essentiële features van een conventionele zakelijke notebook. Wel zijn een Trusted Platform Module en de gebruikelijke BIOS en systeemwachtwoorden voorhanden.
Accessoires
Er zijn geen specifieke accessoires voor de Precision M3800 gemaakt, waarbij je kunt denken aan een docking station of een module bay. Het gevolg is dat accessoires van andere Precision notebooks niet compatibel zijn met de M3800. Daarom zul je terug moeten vallen op universele docking stations die via USB 3.0 werken. Qua accessoires worden de USB-naar-Ethernet adapter en een USB-stick met de recovery partitie meegeleverd.
Onderhoud
Het paneel aan de onderzijde van de behuizing zit met tien Torx (T5) schroeven vast. Het kan gemakkelijk worden verwijderd, waarna je toegang hebt tot de twee fans, het RAM geheugen, de massaopslag en andere hardware componenten. Om problemen met de garantie te voorkomen raden we wel aan eerst in de handleiding op te zoeken welke componenten daadwerkelijk bedoeld zijn om zelf te vervangen.
Garantie
Terwijl de meeste concurrenten maar liefst 36 maanden garantie bieden, is Dell op dit gebied minder royaal. De M3800 wordt namelijk geleverd met een niet traditionele en niet premium te noemen garantie van 12 maanden. Dat is dezelfde garantietermijn als voor veel simpele consumenten notebooks geldt. We vinden dit dan ook totaal niet bij de prijs van meer dan €2000 passen. Een verlenging van de garantie naar 3 jaar kost netto €129; dat verdubbelt tot €259 wanneer je voor Pro Support kiest.
Invoerapparatuur
Toetsenbord
Het chiclet toetsenbord is van normaal formaat, maar heeft geen apart numpad. Dit is echter een bewuste keuze, want er is genoeg ruimte links en rechts van het toetsenbord. Het heeft als voordeel dat het touchpad precies in het midden van het toetsenbord en beeldscherm zit (dat werkt comfortabeler en veel gebruikers die vaak met een notebook op schoot werken geven hier de voorkeur aan). Voor gebruikers die veel data in de vorm van getallen moeten invoeren is deze ontwerpkeuze minder prettig. De toetsen hebben een gemiddelde tot korte aanslag, een precies drukpunt en maken weinig geluid. De helder grijze belettering is goed leesbaar en kan oplichten dankzij de achtergrondverlichting. Een handige feature om ook in het donker te kunnen werken. Met uitzondering van de dunne Enter-toets en de te dicht op elkaar geplaatste cursortoetsen hebben alle andere toetsen een prettige afmeting.
Touchpad
Het touchpad is met 104 x 80 mm aardig groot en biedt dus meer dan genoeg ruimte om de cursor te besturen of grote multi-touch gestures te gebruiken. De glij-eigenschappen en reactiesnelheid van het touchpad zijn erg goed, waardoor het prettig in gebruik is. De geïntegreerde touchpad knoppen werken goed, maar ze zijn niet zo comfortabel als dedicated knoppen. Helaas ontbreekt niet alleen het numpad, maar ook een TrackPoint (de meeste grotere Precision notebooks hebben dit wel). Voor liefhebbers van deze invoermethode zal dit een groot gemis zijn.
Touchscreen
Het multi-touch beeldscherm is een best aardig alternatief voor het touchpad. Alhoewel we in eerste instantie sceptisch waren - voornamelijk omdat dit workstation gericht is op professionele gebruikers en het business segment - heeft het zeker potentie. Swipen, scrollen door lange lijsten, in- en uitzoomen en roteren gaan allemaal zo vloeiend dat je al snel aan deze functionaliteit gewend raakt. De standaard schalingsfactor van 150% zorgt ervoor dat je de meeste mappen en desktop symbolen met weinig moeite kunt aantikken, dit ondanks de hoge QHD+ resolutie. Het is duidelijk dat Dell deze technologie goed onder controle heeft en het is een comfortabele toevoeging aan de invoermethodes.
De onderliggende hardware van het touchscreen is dus prima. Het probleem is echter de beperkte beschikbaarheid van touch-geoptimaliseerde software, aangezien de meeste programma's voor Windows zijn ontworpen voor bediening met een muis en toetsenbord. Als daarnaast ook nog eens de schaling niet goed werkt (dit is met Windows 8.1 een minder groot probleem, maar we zijn het nog een aantal keren tegengekomen), waardoor letters, iconen en menuknoppen ontzettend klein worden, is bediening via het touchscreen nauwelijks te doen. Hieronder staan een aantal screenshots van programma's die we ook voor onze tests gebruiken. Daarop zijn typische problemen zichtbaar die zich door de QHD+ resolutie kunnen voordoen.
Beeldscherm
Dell biedt twee opties voor het beeldscherm in de Precision M3800. De goedkopere variant wordt geleverd met een glossy Full HD beeldscherm en een resolutie van 1920 x 1080 pixels, terwijl ons test model een multitouch high-resolution QHD+ paneel met van LG aan boord heeft. Met 3200 x 1800 pixels biedt dit scherm op de standaard resolutie enorm veel werkruimte, maar zelfs met hele scherpe ogen is alles wel erg klein. Een schalingsfactor van, zeg 1.5, zorgt ervoor dat letters, iconen, symbolen en vensters gemakkelijker leesbaar zijn. Gelukkig werkt dit goed in Windows 8 en slechts een aantal eigenwijze programma's zorgt voor problemen. Een voorbeeld daarvan is een klein fullscreen venster in het midden van het beeld. Vooral bij games is dit een groot probleem, aangezien deze met de resoluties die we instelden soms niet juist of zelfs helemaal niet werkten. Met het beperkte aantal tussenstappen vinden we de keuze in termen van resolutie niet groot genoeg. Toch heeft de hoge resolutie naar onze mening inmiddels (met Windows 8.1) meer voor- dan nadelen en de mogelijke schalingsproblemen vinden we niet langer een reden om notebooks met deze feature af te raden.
| |||||||||||||||||||||||||
Helderheidsverdeling: 91 %
Helderheid in Batterij-modus: 400 cd/m²
Contrast: 955:1 (Zwart: 0.42 cd/m²)
ΔE Color 8.19 | 0.5-29.43 Ø4.91
ΔE Greyscale 8.1 | 0.5-98 Ø5.2
73% AdobeRGB 1998 (Argyll 1.6.3 3D)
77.3% AdobeRGB 1998 (Argyll 2.2.0 3D)
99.4% sRGB (Argyll 2.2.0 3D)
75.8% Display P3 (Argyll 2.2.0 3D)
Gamma: 4.23
Alle objectieve testresultaten van het beeldscherm zijn fantastisch. Het maximale helderheidsniveau ligt tussen de 370 cd/m² en 405 cd/m² (gemeten op negen punten). Dat resulteert in een waarde van 91% voor de homogeniteit van de backlight, zodat je zelfs op een effen achtergrond met het blote oog praktisch geen verschillen ziet. Het helderheidsniveau kan in 10 stappen worden verhoogd, startend bij 22 cd/m². Het vierde niveau is 164 cd/m², dat we tevens gebruiken voor onze batterij tests. Elk niveau boven 150 cd/m² moet normaal meer dan voldoende zijn voor gebruik binnenshuis, maar door het behoorlijk reflecterende schermoppervlak moeten we de helderheid een stuk verhogen om reflecties de baas te blijven. Binnenshuis gaat dat prima, maar buitenshuis zul je hierdoor goed na moeten denken waar je met je notebook gaat zitten werken.
We hebben hier te maken met een hoog-contrast beeldscherm dat een contrast ratio van 955:1 heeft en daarmee het gemiddelde notebookscherm behoorlijk overstijgt. Het hoge contrast zorgt voor een natuurgetrouwe, echt donkere, weergave van zwart en kleuren zien er hierdoor levendig uit. 73% van de AdobeRGB en 95% van het sRGB kleurenspectrum (eigenlijk zelfs meer dan 100% qua oppervlakte, maar het ligt niet helemaal op het sRGB kleurenbereik) kunnen worden weergegeven en dat is een erg goed resultaat. Het lijkt erop dat het beeldscherm gekalibreerd is voor de AdobeRGB standaard en dat zorgt voor een ontzettend accurate weergave van kleuren uit dit bereik. Bij vergelijking met het sRGB kleurenbereik zien we dat rode en magenta tinten behoorlijk afwijken van de ideale waarden.
Dell's Premier Color tool kan niet met de Precision M3800 worden gebruikt (deze werd meegeleverd met zowel de Precision M4700 als de M6700, beiden met een kleurrijk RGB led-scherm. Net als met de Mobile Display Assistant van de HP ZBook 17 zou je hiermee met een klik een van de standaard geconfigureerde kleurenbereiken kunnen kiezen. Dat zou ook geholpen kunnen hebben bij de weergave van grijswaarden, alhoewel de DeltaE 2000 waarde van 2.5 behoorlijk netjes is. We zien nauwelijks afwijkingen als we kijken naar de gamma curve en de RGB balans.
Onze conclusie is dat het QHD+ beeldscherm in de Dell Precision M3800 zo een groot kleurenbereik heeft dat het lastig te beheersen is; dat kan tot enige beperkingen wat betreft een accurate kleurenweergave leiden.
De kijkhoeken van het beeldscherm zijn zo ruim dat het in de buurt van perfect komt. Hierdoor is het scherm vanuit elke invalshoek goed afleesbaar. De hoek met het scherm (van opzij of bovenaf) moet erg klein zijn wil dit leiden tot een gelige tint en storende reflecties van objecten en lichtbronnen in de omgeving.
Prestaties
De Dell Precision M3800 levert behoorlijk hoge prestaties, zeker voor zijn slanke behuizing, en daarmee is hij geschikt voor de meeste toepassingen die relevant zijn in een professionele werkomgeving. De meeste op dit moment leverbare configuraties lijken erg op elkaar en hebben allemaal een Intel Core i7-4702HQ CPU en Nvidia's Quadro K1100M dedicated GPU aan boord. Misschien zijn deze componenten niet de beste van de beste, maar ze zijn krachtig genoeg voor een mobiel workstation. De configuraties verschillen van elkaar qua beeldscherm, harde schijf/SSD en hoeveelheid RAM. Ons test model beschikt over het QHD+ beeldscherm, 16 GB RAM, een 256 GB mSATA SSD en een extra 500 GB harde schijf.
Processor
Omdat de behuizing zo dun is wordt de Dell notebook geleverd met een quad-core CPU - Intel's Core i7-4702HQ - met een stuk lagere Thermal Design Power (TDP). Deze uitvoering heeft een TDP van 37 in plaats van 47 Watt en dat is een opluchting voor het koelsysteem. De basis kloksnelheid van 2200 MHz kan met Turbo Boost worden overklokt tot 3200 MHz. Beide frequenties zijn 200 MHz lager dan die van de normale Intel Core i7-4700MQ. Wel zijn dezelfde 6 MB L3-cache en Intel Hyperthreading technologie aan boord, zodat de prestaties niet veel zwakker zijn dan die van de reguliere CPU uitvoering met een TDP van 47 Watt.
Als we naar de benchmarkresultaten kijken, zien we dat ons test model ongeveer 10% lager scoort dan Intel's Core i7-4700MQ (Lenovo ThinkPad T440p). Zo is de score bijvoorbeeld 1.43 in plaats van 1.51 punten in de Cinebench R11.5 64-bit singlethreading test en 5.33 in plaats van 5.86 punten in de multithreading variant. Kort na het starten van de stress test daalt de kloksnelheid naar de basiswaarde van 2.2 GHz en met uitzondering van een aantal korte pieken verandert deze niet. Gelukkig komt de kloksnelheid nooit onder deze grens. In onze praktijktests (converteren van audio- en videobestanden) komt de Intel Core i7-4702HQ op een redelijk lage plaats uit in de lijst van vergelijkbare workstation CPU's, maar de CPU is verre van traag. In het algemeen is dit nog steeds een van de high-end notebook CPU's.
Tijdens werken op de batterij zien we geen daling van de kloksnelheid. Hierdoor zijn de benchmarkresultaten praktisch identiek (bijvoorbeeld 5.34 punten in de Cinebench R11.5 64-bit multithreading test).
Systeemprestaties
De systeemprestaties van ons test model zijn goed gebalanceerd, dus er zijn geen configuratie-afhankelijke zwakheden. Alleen een nog snellere CPU of GPU zou de M3800 nog krachtiger kunnen maken. Door de dunne behuizing moet er zeker rekening worden gehouden met de warmteontwikkeling van de hardware en volgens Dell's datasheet bij de Precision M3800 zijn er op het moment geen krachtigere componenten waarmee dat mogelijk is. We hebben alle beschikbare PC Mark 8 tests uitgevoerd. De resultaten zijn als volgt: 3322 punten (home sequence), 3970 punten (creative sequence), 3641 punten (work test) en 4912 punten (memory test). Samen met de 5650 punten uit de PC Mark 7 en 17649 punten uit de PC Mark Vantage bewijst dit dat de Dell Precision M3800 zeer geschikt is voor een groot aantal toepassingsgebieden.
| PCMark Vantage Result | 17946 punten | |
| PCMark 7 Score | 5650 punten | |
| PCMark 8 Home Score Accelerated | 3322 punten | |
| PCMark 8 Creative Score Accelerated | 3970 punten | |
| PCMark 8 Work Score Accelerated | 3641 punten | |
Help | ||
Massaopslag
Ins ons test model combineert Dell een 256 GB mSATA SSD (met daarop de systeempartitie) met een conventionele 500 GB harde schijf voor data; daarmee heb je meer dan genoeg ruimte om films, foto's en andere bestanden op te slaan, maar heb ook een snelle systeemschijf met lees- en schrijfsnelheden van respectievelijk meer dan 480 MB/s en bijna 400 MB/s (grote bestanden met enkele honderden MB/s overzetten). En alhoewel de mSATA drive van Lite misschien geen high-end model is merk je in de praktijk zeker een prestatiewinst. Het systeem reageert snel, Windows start op in 5 tot 7 seconden en programma's en bestanden worden zonder grote vertraging geladen. Aan dit gemak wen je snel, waardoor het vervolgens lastig is de resterende voordelen van conventionele harde schijven nog een beetje te waarderen.
Grafische kaart
De Dell Precision M3800 heeft zowel de geïntegreerde Intel HD Graphics 4600 GPU als een dedicated Nvidia Quadro K1100M grafische kaart aan boord. Dankzij Nvidia's automatische (en redelijk betrouwbare) Optimus technologie kan het systeem switchen tussen de geïntegreerde GPU, voor minder intensief werk, en de dedicated Nvidia Quadro GPU, voor zware 3D software. Wie de standaard instellingen van Optimus niet helemaal vertrouwt kan er nog altijd voor kiezen om zelf in te stellen welke GPU in welk programma gebruikt moet worden.
Terwijl Intel's HD Graphics 4600 dus het meest geschikt is voor bijvoorbeeld MS Office, internetten en andere simpele taken, komt de Nvidia Quadro K1100M het meest tot zijn recht bij gebruik van professionele CAD programma's. Geoptimaliseerde drivers, een gespecialiseerde BIOS en dedicated CAD ondersteuning zorgen voor een flinke prestatiewinst in alle software suites die bepaalde OpenGL functies ondersteunen. De SPECviewperf.11 benchmark gebruikt een aantal CAD tools om GPU's te vergelijken, omdat - zoals we al eerder zeiden - de prestaties behoorlijk kunnen variëren tussen combinaties van GPU, driver en een programma. De Quadro GPU's benutten hun volledige potentieel in Catia, Pro/Engineer en Tcvis. Voor Lightwave, Maya, Solidworks en Siemens NX is AMD FirePro M4000 van vorig jaar nog de betere keuze. EnSight, daarentegen, is de enige software waarin krachtige consumenten grafische kaarten een kans hebben (zoals de GTX 780M in de Alienware 17, die hier bovenaan de ranglijst staat). Verder zijn consumenten chips alleen echt bruikbaar voor software die gebruik maken van de DirectX interface, zoals AutoCAD 2013 of Autodesk Inventor.
In vergelijking met de Nvidia Quadro K2100M in de Dell Precision M4800 verliest ons test model de strijd. De verschillen liggen tussen de 6 en 40%, geen rekening ermee houdend dat nieuwere drivers het gat not groter kunnen maken. Nog slechter is dat het verschil met het instapmodel Quadro, de Quadro K610M, een stuk kleiner is dan we hadden verwacht. Bij Pro/Engineer en Lightwave moet ons test model zelfs het onderspit delven en dat ondanks de allernieuwste drivers.
Onder volledige CPU en GPU belasting laat de CPUz tool een gereduceerde GPU core kloksnelheid van 567 MHz zien. Tijdens normale, minder extreme, gebruiksscenario's, zoals het converteren van video's via CUDA en het tegelijk converteren van audiobestanden in iTunes, wordt de kloksnelheid niet verlaagd. We zijn tevens blij om te melden dat de Nvidia Quadro K1100M geen throttling vertoont tijdens werken op de batterij. De benchmarkresultaten zijn daarom praktisch hetzelfde als wanneer de notebook op het lichtnet is aangesloten (44.27 tegen 44.30 fps in de Cinebench OpenGL Shading test is een minimaal verschil).
Het onderwerp GPGPU Computing via de open OpenCL interface wordt steeds belangrijker. Hiermee kunnen typische CPU-intensieve taken overgedragen worden aan de GPU, om zo het rekenwerk te verdelen en taken dus sneller te voltooien. OpenCL wordt voornamelijk verbruikt met enkele fotobewerkingsfilters, videobewerkingssoftware of speciale tools als WinZip 17. We testen de prestaties van ons test model met de BasemarkCL benchmark en met testroutines van Sisoft Sandra. Uitgebreide licht- en schaduwberekeningen worden via Raytracing uitgevoerd in de Luxmark benchmark.
Naast OpenCL beschikken Nvidia GPU's ook over de CUDA engine uit eigen huis. De prestaties hiervan testen we met de videoconversie tool MediaEspresso en vergelijken we met die van het zeer efficiënte Quick Sync Video alternatief van Intel.
Ondanks de focus op professionele toepassingen blinkt de Nvidia Quadro K1100M in geen enkele van deze tests echt uit. Zelfs de geïntegreerde Intel GPU presteert een aantal keren beter, soms met een behoorlijk groot verschil. De AMD FirePro M4000 van vorig jaar toont het potentieel van de recentere AMD FirePro GPU's, aangezien hij zelfs de high-end Nvidia Quadro K3100M in de Dell Precision M6800 met een grote marge verslaat.
| LuxMark v2.0 64Bit | |
| Room GPUs-only (sorteer op waarde) | |
| Dell Precision M3800 QHD+ Display | |
| HP EliteBook 8570w LY550EA-ABD | |
| Dell Precision M6800 | |
| Lenovo ThinkPad S440 | |
| Dell XPS 12 Haswell | |
| Sala GPUs-only (sorteer op waarde) | |
| Dell Precision M3800 QHD+ Display | |
| HP EliteBook 8570w LY550EA-ABD | |
| Dell Precision M6800 | |
| Lenovo ThinkPad S440 | |
| Dell XPS 12 Haswell | |
Ondanks dat de drivers zijn geoptimaliseerd voor OpenGL zien we geen prestatieverliezen bij gebruik van DirectX software. De hardware van de Nvidia Quadro K1100M komt eigenlijk erg in de buurt bij die van een Nvidia GeForce GT 730M met een 128-bit geheugen interface en 2 GB of GDDR5 geheugen. Het enige kleine verschil is de (dynamische) kloksnelheid van de Quadro, die oploopt tot 705 MHz. Gevolg is dat beide GPU's ongeveer gelijk scoren: 8992 punten in 3D Mark Vantage, 2035 punten in 3D Mark 11, 7640 punten in 3D Mark Cloud Gate en 17.5 fps in de Unigine Heaven 3.0 DX11 test. In tegenstelling tot met OpenGL software kunnen er in DirectX programma's geen speciale, geoptimaliseerde features uit de drivers worden geladen. In dat geval hangen de prestaties dus volledig af van pure rekenkracht.
| 3DMark 06 Standard Score | 11921 punten | |
| 3DMark Vantage P Result | 8992 punten | |
| 3DMark 11 Performance | 2035 punten | |
| 3DMark Ice Storm Standard Score | 55002 punten | |
| 3DMark Cloud Gate Standard Score | 7640 punten | |
| 3DMark Fire Strike Score | 1301 punten | |
Help | ||
Gaming prestaties
Hoewel een mobiel workstation waarschijnlijk alleen voor serieuze toepassingen en niet voor games wordt gebruikt, vervaagt het verschil tussen een privé en werkcomputer steeds meer. Dat zien we direct terug in het strakke design van de Dell Precision M3800, aangezien Dell aan de vraag naar dunnere en meer premium-uitziende notebooks probeert te voldoen. We benutten deze zeldzame gelegenheid dan ook om de gaming prestaties van de Nvidia Quadro K1100M in kaart te brengen.
De enige echt niet speelbare titel was Company of Heroes 2, waarin we zelfs met minimum instellingen slechts 25 fps haalden. Alle andere geteste games werkten vloeiend, de meeste zelfs met hoge grafische instellingen. Helaas is er echter een beperkende factor: de populaire resolutie van 1366 x 768 pixels is alleen te gebruiken op een extern beeldscherm, dus games dus op 1280 x 720 pixels moeten worden weergegeven. Dit hebben we niet gedaan, omdat al ons vergelijkingsmateriaal gebaseerd is op de frame rate bij een resolutie van 1366 x 768 pixels. Andere problemen treden op door de QHD+ resolutie, tenminste wanneer de schaling niet goed werkt. Dat kan leiden tot extreem kleine vensters, symbolen en letters, of dat de positie van de cursor niet overeenkomt met het beeld.
| lage | gem. | hoge | ultra | |
|---|---|---|---|---|
| World of Warcraft (2005) | 342 | 212 | 54 | 21 |
| Half Life 2 - Lost Coast Benchmark (2005) | 252.4 | |||
| Sims 3 (2009) | 578 | 295 | 187 | |
| StarCraft 2 (2010) | 223 | 71 | 48 | 26 |
| Total War: Shogun 2 (2011) | 184.4 | 39.29 | 15.3 | |
| Deus Ex Human Revolution (2011) | 138 | 62 | 23 | |
| Batman: Arkham City (2011) | 53 | 47 | 35 | 20 |
| Anno 2070 (2011) | 81 | 39 | 26 | 13 |
| Alan Wake (2012) | 47 | 28 | 11 | |
| Diablo III (2012) | 108 | 74 | 78 | 42 |
| Dirt Showdown (2012) | 97 | 78 | 49 | 15 |
| Sleeping Dogs (2012) | 73.7 | 58.5 | 31.4 | 7.5 |
| Torchlight 2 (2012) | 129 | 91 | 80 | |
| F1 2012 (2012) | 136 | 110 | 93 | 41 |
| Borderlands 2 (2012) | 62 | 52 | 36 | |
| World of Tanks v8 (2012) | 112 | 56 | 42 | 17 |
| Hitman: Absolution (2012) | 52.4 | 37.9 | 24.2 | 14.3 |
| Assassin´s Creed III (2012) | 52 | 43 | 12 | |
| Far Cry 3 (2012) | 58 | 42 | 26 | 7 |
| Tomb Raider (2013) | 103 | 56.3 | 39.1 | 13.6 |
| BioShock Infinite (2013) | 87.4 | 44.5 | 42.4 | 15.4 |
| Metro: Last Light (2013) | 44.9 | 33.9 | 24.8 | 12 |
| GRID 2 (2013) | 145.4 | 74.6 | 54.3 | 16.6 |
| Company of Heroes 2 (2013) | 24.5 | 19.1 | 10.1 | 4.1 |
| Saints Row IV (2013) | 75 | 61 | 26 | 15 |
| Total War: Rome II (2013) | 83.8 | 62.5 | 49.1 | 7 |
Emissies
Geluidsproductie
Ondanks de het ultrabook design en de krachtige hardware maakt ons test model redelijk weinig geluid. Aangezien veel van onze lezers klagen over hoogfrequente tonen, vooral met dunne notebooks, hebben we hier in het bijzonder op gelet. We kunnen melden dat we geen storende geluiden, geen gezoem en geen gebrom hebben gehoord - uitsluitend "normaal" geluid dat een fan maakt.
De harde schijf is ook relatief stil en klinkt ongeveer als een langzaam draaiende fan. Ook qua frequentiespectrum is het geluid niet vervelend. Onze meting geeft een geluidsniveau van 29.9 dB(A) aan op een afstand van 15 cm van de basis unit - iets dat nog verlaagd kan worden als alleen een SSD wordt gebruikt. Uiteraard wordt het koelsysteem actiever onder matige belasting (3DMark 06): we meten nu 37.8 dB(A). Dit is niet bepaald storend, behalve voor erg gevoelige gebruikers, maar de 43.2 dB(A) bij zware belasting van het systeem zal na een tijdje toch wel irritant worden. Toch is dit redelijk normaal voor een mobiel workstation en het is een van de nadelen behorend bij dit type systeem.
Geluidsniveau
| Onbelast |
| 29.9 / 29.9 / 29.9 dB (A) |
| HDD |
| 29.9 dB (A) |
| Belasting |
| 37.8 / 43.2 dB (A) |
 | ||
30 dB stil 40 dB(A) hoorbaar 50 dB(A) luid |
||
min:  , med:  , max:  PCE-322A (15 cm afstand) | ||
Temperatuur
De twee luchtuitlaten zorgen niet alleen dat het systeem stil is, maar ook voor een erg efficiënte warmteafvoer. Met net 44.1 graden Celsius onder continue zware belasting (gemeten achteraan het toetsenbord) kunnen we concluderen dat de M3800 altijd comfortabel koel blijft. Zelfs de grote hoeveelheid warme lucht die tussen de basis unit en het beeldscherm uit wordt geblazen heeft niet voor problemen gezorgd - we meten hier een temperatuur van niet meer dan 42.5 graden Celsius.
(±) De maximumtemperatuur aan de bovenzijde bedraagt 44.1 °C / 111 F, vergeleken met het gemiddelde van 38.2 °C / 101 F, variërend van 22.2 tot 69.8 °C voor de klasse Workstation.
(+) De bodem warmt op tot een maximum van 37.7 °C / 100 F, vergeleken met een gemiddelde van 41.3 °C / 106 F
(+) Bij onbelast gebruik bedraagt de gemiddelde temperatuur voor de bovenzijde 30.2 °C / 86 F, vergeleken met het apparaatgemiddelde van 32 °C / 90 F.
(+) De palmsteunen en het touchpad zijn met een maximum van ###max## °C / 83.3 F koeler dan de huidtemperatuur en voelen daarom koel aan.
(±) De gemiddelde temperatuur van de handpalmsteun van soortgelijke toestellen bedroeg 27.8 °C / 82 F (-0.7 °C / -1.3 F).
Luidsprekers
De luidsprekers in de Dell Precision M3800 leveren zorgen niet voor een bepaald aangename geluidservaring: de nadruk ligt op hoge tonen terwijl middentonen en de bas een stuk zwakker zijn. Externe geluidsapparatuur kan via de 3.5 mm audio jack (let op: gecombineerde Line In/Out) of USB worden aangesloten. Daarna kun je van een stuk betere geluidskwaliteit genieten.
Energie
Energieverbruik
Het minimum energieverbruik van 11.3 Watt is best laag, wat waarschijnlijk terug te leiden is naar de Intel HD Graphics 4600 die bij minder zwaar werk wordt ingezet. In dit geval moeten we wel zeggen dat het minimum helderheidsniveau van net 22 cd/m² extreem laag is en alle draadloze modules zijn uitgeschakeld. Tijdens normaal gebruik (MS Office, draadloze modules ingeschakeld, medium helderheidsniveau) kun je 18 tot 20 Watt verwachten. Onder medium systeembelasting (met de Nvidia Quadro GPU actief) kan het verbruik oplopen tot 70 Watt en een maximum van 87.6 Watt wordt bereikt onder zware belasting (82.2 Watt continu bij langdurige belasting).
| Uit / Standby | 0.1 / 0.5 Watt |
| Inactief | 11.3 / 17.6 / 19.1 Watt |
| Belasting |
70 / 87.6 Watt |
   
| |
Key:
min: ,
med: ,
max: Voltcraft VC 940 | |
Batterijduur
De batterij, die met een aantal schroeven in de behuizing vastzit, heeft een capaciteit van 61 Wh. Een redelijk standaard waarde voor 15 inch notebooks. Samen met het nette energieverbruik kan deze voor een bruikbare batterijduur zorgen. Overigens kan de Dell Precision M3800 zelfs geleverd worden met een 91 Wh batterij, maar dat gaat dan wel ten koste van de 2.5 inch harde schijf.
De Battery Eater Reader's test (minimum helderheidsniveau, airplane modus, energiebesparende modus) geeft een batterijduur van 6:25 uur aan. Onze meer realistische Wi-Fi test (energiebesparende modus, WLAN ingeschakeld, helderheidsniveau op 164 cd/m²) resulteert in een tijd van bijna 3 uur met de Nvidia GPU en 3:29 uur met de geïntegreerde Intel GPU. De Ful HD video test, waarin "Big Buck Bunny" continu vanaf de harde schijf wordt afgespeeld, eindigt na 3:38 uur. Zelfs de 0:59 uur in de Battery Eater Classic test (maximum helderheidsniveau, high-performance profiel, Nvidia GPU, WLAN ingeschakeld) is nog een redelijk resultaat. Ondanks zijn dunne behuizing en hoge prestatieniveau biedt de Dell Precision M3800 dus een aardig goede batterijduur. Voor veel gebruikers zal dit een prettige bijkomstigheid zijn.
Samenvatting
De Dell Precision M3800 combineert het beste van twee werelden. De krachtige hardware van een mobiel workstation zijn namelijk gemixt met de dunne behuizing van een ultrabook - een aardige prestatie, waar bovendien weinig nadelen aan vastzitten. De kleine minpuntjes die er zijn zullen we echter wel mee moeten nemen in de beoordeling.
Voor een ultrabook is het aantal poorten behoorlijk groot, maar in vergelijking met andere workstations ontbreken enkele belangrijke features. Denk aan een docking poort, een module bay, verschillende batterijopties en traditionele beveiligingsmogelijkheden. De poorten die er wel zijn, zijn daarentegen goed bereikbaar. De meest belangrijke componenten kunnen vervangen worden en dat is bij de meeste ultrabooks zeker niet het geval.
De doorsnee batterijduur en het niet gebruiken van de krachtigste beschikbare hardware zijn door de dunne behuizing onontkoombaar. Toch is de notebook krachtig genoeg voor de meeste professionele doeleinden en zou hij dus voor de meeste potentiële kopers snel genoeg moeten zijn.
Veel pijnlijker is het dat de Precision M3800 Dell's eerste mobiele workstation in jaren is waarop je 12 in plaats van 36 maanden garantie krijgt. Een simpel policy probleem, maar wel storend en we vinden het niet passen bij een premium computer als deze.
Grote pluspunten zijn het fantastische, maar behoorlijk reflecterende QHD+ beeldscherm met het uitstekende multi-touch paneel, de behoorlijk goede CAD prestaties, een lage geluidsproductie (in de meeste gevallen) en lage temperaturen, mogelijkheden voor een uitgebreidere service en de stevige behuizing.
Uiteindelijk zullen persoonlijke wensen en eisen toch de doorslag geven, maar hoe dan ook, de Dell Precision M3800 heeft een zeer unieke, aantrekkelijke eigenschap: het is het voorbeeld van een succesvolle kruising tussen een workstation en ultrabook.
