Review Dell Latitude XT Convertible / Tablet PC
Ondersteboven
Hoewel converteerbare laptops zoals de Dell Latitude XT, welke gemaakt zijn om zowel als Tablet-PC als reguliere laptop te werken erg zeldzaam zijn, krijgen ze steeds een groter aandeel in de markt. Onder andere nieuwere technologieën creeëren nieuwe mogelijkheden in deze laptop-wereld. De Dell Latitude XT laat zien hoe een goede convertible PC zou moeten zijn.
Behuizing
De XT behoort tot de Latitude notebooks, deze serie is de zakelijke-productielijn. Men mag hierbij goed vakmanschap verwachten, een duurzame en robuuste behuizing, en een omvangrijk business-ondersteuning van Dell. Dit brengt wel met zich mee dat de prijs van business-notebooks betrekkelijk hoger is dan die van reguliere laptops.
De prijs van de geteste laptop is zelfs boven de 2500,- Euro, wat natuurlijk erg hoog is, zelf voor een converteerbare laptop. Dus, onze verwachtingen van de Dell XT zijn hoog. Dell gebruikt materialen zoals alluminium en magnesium om een stevige maar toch lichte behuizing te creëren. De verharde alluminium delen werken mee aan een erg stabiele behuizing, en ziet er daarbij uit als eerste klasse materiaal, en voelt prettig aan.
Hoewel, de 'look' van de laptop blijft toch zakelijk gericht. Behuizing en toetsenbord zijn zwart, behalve de twee zilvere bevestigingen van het scherm. Verder is er een gemis aan een andere kleur accent. Het uiterlijk wordt bepaald door de gebruikte materialen en het compacte design en 'zachte' rondingen van de laptop, wat zelfs het werken in de Tablet-mode erg gebruiksvriendelijk maakt. Kleine kleur accenten zijn het blauw rondom de aan/uit knop en het blauwe aanwijs punt in het midden van het toetsenbord.
Natuurlijk is een stabiele behuizing een cruciaal voor een heel draagbare converteerbare laptop. Dit is omdat de XT gebouwd is om met één hand te vervoeren, voornamelijk wanneer de laptop dicht is. Wanneer men de 1.6 kg zware notebook met éen hand aan de voorzijde oppakt, is er geen gekraak hoorbaar of zichtbaar.
Wanneer men hard gaat drukken op bepaalde delen is er te ondervinden dat het deel boven de batterij lichtelijk ingedrukt kan worden, dit deel is echter niet persé nodig in de praktijk. Het basis-unit en scherm, welke beide ook verterkt zijn met aluminium, zijn niet buigzaam. Het druk-weerstand van het scherm is ook goed, de uitgeoefende druk viel ruim binnen de normen die we stellen.
Typisch voor een converteerbare notebook is de basis van de XT gevestigd aan een centraal punt, wat kan roteren, en dat weer gevestigd aan een scherm. Dit zorgt ervoor dat het scherm van de XT 180° draaibaar is, en dus weer 'ondersteboven' bevestigd kan worden aan het toetsenbord. Men kan van een reguliere notebook, binnen twee seconden van schermmode veranderen, dus naar een Tablet PC.
Hoewel dit gecompliceerde scharnier niet heel stabiel schijnt te zijn, en een boel getouwtrek om het scherm in een goede positie na de transformatie te krijgen, ondersteunt het mechanisme een gemakkelijke en vlugge transformatie van regelmatige notebook tot tablet PC
Echter, is er noch een vervoerhaak gebruik om als tablet PC te vervoeren noch voor gebruik als regelmatige laptop. Hoewel plastic knoppen helpen de notebook dicht te houden, een ongewilde beweging zou ook de notebook deksel kunnen openen
Aansluitingsmogelijkheden
Omdat een 'convertable notebook' twee modi ondersteund, namelijk reguliere laptop en 'opgevouwen' als Tablet PC, is het moeilijk om aansluitingen op de laptop te plaatsen. Een toets onder het scherm zorgt voor het kanten van het scherm in stappen van 90°, deze functie is gemakkelijk omdat zo in elke positie gewerkt kan worden. Zo kan men het scherm draaien zodat bijvoorbeeld alle geluids- en USB-poorten aan de 'voorzijde' van de laptop zitten. Zo heeft men toegang bij alle aansluitingen aan elke zijde van het scherm.
Wanneer de XT in 'normale' modus gebruikt wordt, zijn er de volgende aansluitingen beschikbaar: Aan de voorzijde zitten geen aansluitingen, aan de linkerzijde onder andere een sleuf voor de stylus, Firewire- en USB-poort, en een ruimte voor de warme lucht die vervoert moet worden uit de notebook.
Aan de achterzijde is een is er onder andere een stroom aansluiting, een analoge VGA poort (maakt aansluiting met een extern scherm of beamer mogelijk), een LAN poort, en een krachtigere USB( ontworpen als standaard USB, maar dan met extra kracht om bijvoorbeeld optische schijven van stroom te voorzien)
Er is een WLAN schakelaar, evenals een sneltoets genaamd : ' WiFi-Catcher', wat zoeken naar draadlozen netwerken erg gemakelijk maakt. Een extra USB-poort, een Expresscard sleuf, een SD Kaartlezer, microfoon- en hoofdtelefoonpoort.
Kortom, de aansluitingsmogelijkheden van de Latitude XT zijn goed voor een typisch 12 inch sub-laptop.Wanneer de XT omgedraaid wordt, kan men een aantal gaten voor een docking station vinden. Dit desbetreffende station heeft MediaBase van Dell, wat de gehele onderzijde uitbreidt. Er worden een VGA, DVI-poort, een seriele poort en een ingebouwde DVD +/- RW schijflezer toegevoegd op deze wijze. Het MediaBase station is voor 250,- euro verkrijgbaar bij de webshop van Dell.
Wanneer we spreken over data-communicatie heeft de Dell Latitube XT Convertible een aantal mogelijkheden. Zoals een Gigabit netwerk adapter van Broadcom en een WLAN module van Dell, welke zowel 802.11a/g of 802.11a/g/n ondersteund. De geteste laptop ondersteunde ook WLAN via Intel Wireless WiFi 4965 AGN module. Helaas had het geteste exemplaar geen Bluetooth module, welke wél verkrijgbaar is bij Dell. Het model wat wij hadden had ook geen standaard 56k modem.
Men kan ook kiezen voor een ingebouwde 3G/HSDPA card welke toelaat om op elke gewenste plek verbinding te maken met het Internet, waar men dat toelaat. Als we bronnen geloven, is dit alleen mogelijk wanneer men een speciaal contract heeft met Vodafone. Hoewel dit wel te verhelpen, om een verschillende provider te gebruiken met behulp van een ander stuurprogramma te instaleren.
Een vingerfafdruk-lezer zit bevestigd aan de rechterkant, aan de rand van het beeldscherm en kan ook gebruikt worden tijdens de opgevouwde modus, de Tablet Mode. Tevens is er een integreerde TPM 1.2 (Trusted Platform Module) om data veilig te stellen.
Er zijn echter niet veel accessoires meegeleverd met ons test exemplaar. Uitgezonderd van de laptop zelf, zat er onder andere een erg dunne 45W stroom adapter bij. De stroomkabel heeft een standaard Dell plug, wat op z'n minst de uitstraling zou kunnen verbeteren.Ook een herstel-DVD was meegeleverd.
Invoermogelijkheden
Het meest belangrijke invoerapparaat van een Tablet-laptop is natuurlijk het scherm, wat gebruiksvriendelijk moet zijn zelfs zonder toetsenbord. Maar een transformeerbare laptop zoals de Latitude is ook uitgerust met een standaard toetsenbord, waar we ons op richten bij de volgende paragrafen.
Het toetsenbord neemt van elke mm gebruik die de laptop van 12 inch aanbied. Het toetsenbord heeft toetsen van 17mm x 18mm, wat erg confortabel aanvoeld. De Enter toets neemt zelfs twee rijden in beslag, en ook de Shirt, ALT, en CTRL toetsen zijn ietjes groter dan de rest. De F-toetsen in de bovenste rij knoppen zijn daarentegen ietsjes kleiner, namelijk 15mm x 12mm.
Er is voor een standaard layout voor het toetsenbord gekozen zodat men niet eerst hoeft te wennen aan het toetsenbord. De toets-terugslag is prima, en het geluid waarmee getypt wordt is stil.
Het aanraakapparaat en traceer punt zijn beschikbare muis vervangingen. Hetaanwijsapparaat is ongeveer op dezelfde hoogte als de omliggendebehuizing geplaatst, en over het algemeen voelt het glijden erg comfortabel. Ook over de reactietijd en preciesie zijn we te spreken. Daarbij heefthetaanraakvlaktetweeknoppen, die ook een erg lage geluids-emissie hebben.
Het traceerpunt is als een blauwe plastic stickje in het midden van het toetsenbord geplaatst. Deze is niet zo precies als bijvoorbeld die van Lenovo Thinkpads. Deze is ook redelijk scherp afgewerkt zodat hij niet fijn in gebruik is. Het grootste nadeel is, dat de toetsen tamelijk diep in de behuizing liggen, met als gevolg dat met met bijvoorbeeld zijn of haar duim per ongeluk het aanraakoppervlakte aanraakt, en zo de toetsen niet meer reageren.
Laten we kijken naar het primaire invoerapparaat van de Latitude XT, namelijk zijn scherm. Deze komt met een N-trig paneel, welke onder andere de stylus en vinger invoer accepteerd. Omdat de stylus geen batterijen vereist, is het dingetje extra licht en klein. Verder heeft de stylus een tweetal knoppen, welke de linker- en rechtermuisknop vervangen. Helaas zijn deze knoppen niet op een ideale plek bevestigd, wat gebruik een beetje klungelig kan doen overkomen. Er zou misschien tijd nodig zijn om te wennen hieraan.
Ook een handige feature van het aanraakscherm is het 'palm-rejection' , wat ervoor zorgt dat ongewenste invoer, met bijvoorbeeld het deel van de hand wat rust op de laptop, blokt. Het scherm reageert dan ook alleen op de bovenkant van de stylus, wanneer bijvoorbeeld beide handen rusten op het scherm. Dit is natuurlijk een pluspunt bij gebruiksvriendelijkheid, en vooral bij dingen zoals tekenen.
Dit paneel zou ons totaal kunnen overtuigen wanneer we kijken naar gebruiksvriendelijkheid. De stylus laat onder andere een erg snelle en precieze invoer toe. De top van de stylus was overal op het scherm bijna absoluut precies. Maar er zijn kleine problemen met bepaalde marges, met name wanneer de stylus in een bepaalde hoek op het scherm wordt gehouden. Over het algemeen zou de marge van aanraken, en daadwerklijk aangewezen punt zo'n 1mm kunnen bevatten.
We genoten ervan dat het mogelijk was de Latitude XT te besturen met de ' blote vinger', wat ook erg snel en gebruiksvriendelijk bleek te zijn. Zelfs standaard applicaties zoals op het Internet surfen kan zonder problemen gebruikt worden in tablet modus.
De Windows Vista Business Tablet PC invoer veld heeft ons totaal overtuigt. Dit keine venster, welke geminimaliseerd staat aan de linker kant van het scherm,wordt een aanraak-toetsenbord wanneer het geactiveerd wordt dooraanraking van een vinger. Er wordt een text invoer scherm t getoont wanneerer d.m.v een stylus geactiveerd wordt.Dit maakt het intoetsen vaneksten zelfs gemakkelijk zonder een standaard toetsenbord. Zelfs ergpersoonlijke handschriften zijn in een keer te herkennen. Wanneer menharder drukt met de stylus, krijgt men ook een verschillende lijndikte.
Een aantal nummers aan de rand van het scherm leveren ook een bijdrage aan het invoeren in tablet mode. De 'vorige' -toets blijkt ook erg handig te zijn wanneer er gesurft wordt op het internet. Wanneer men op een toets drukt met de configuratie icoon, kan men niet alleen tablet-specefieke instellingen veranderen, maar ook een aantal andere settings, zoals invoermethode(Stylus, vinger, of beide.)
Display
De geteste Dell Latitude XT is uitgerust met een 12.1 inch LED versie van het scherm. Dell biedt ook een standaard LCD met een maximale helderheid van 400 cd/m² (according to Dell) aan, en een lager energie verbruik. Vooral buitenshuis, wanneer de omgeving erg 'fel' is zou het standaard LCD een betere optie zijn vanwege het betere contrast wat het biedt.
De helderheid van het LED WXGA display met een resolutie van 1280x800 pixels blijkt ook goed uit onze test te komen. De maximale helderheid van 244 cd/m² is prima. Kortom, de helderheid is goed te noemen, met een gemiddelde helderheid van 230 cd/m² en de zichtbaarheid van 89.8% is goed.
| |||||||||||||||||||||||||
Helderheidsverdeling: 87 %
Contrast: 562:1 (Zwart: 0.39 cd/m²)
De zwarte weergave van 0.39 cd/m² geeft samen met de maximale helderheid een contrast ratio van 562:1, wat ook goed is. Echter, niet alleen de metingen overtuigen ons maar ook de subjectieve weergave van getoonde afbeeldingen. De weergave van onderandere afbeeldingen vallen ruim onder de norm die wij stellen en foto's zien er echt goed uit. Men zou in eerste instantie niet zeggen dat dit een aanraakscherm is, vanwege de goede weergave/kwaliteit.
Hoewel de LCD versie van het scherm als scherm voor buiten wordt aangeprijst,is (het getestte) LED paneel ook prima zichtbaar is buitenlicht. Echter zou hetdisplay iets helderder mogen zijn wanneer er erg veel licht in de omgeving is (de test is o.a. gedaan met sneeuw en zonneschijn). Jammer genoeg,rekeninghoudend dat het een mat scherm is, was het niet mogelijk om enige reflectie te vermijden.
Er zijn echter wel een paar punten om te verbeteren in onze opinie. Zo zijn de kijkhoeken met verticale verplaatsing erg mager. Het beeld wordt al,( integenstelling tot horizontaal, wat erg goed is) erg snel donkerder. Dit is blijkbaar alleen wanneer men van boven naar beneden kijkt, en verrassend genoeg was dit visa-versa niet zo.
eIn Tablet mode zal men dus constant de kijkhoek moeten wijzigen, wil met meten goed zicht werken.
Video of Display's Viewing Angles
Prestaties
Wanneer we kijken naar de hardware uitrusting van de laptop, wordt ons al snel duidelijk waar de focus lag van Dell, namelijk op het maximalizeren van de batterij duur. De centrale verwerkings-eenheid is een INTEL Core 2 Duo U7600 CPU met 1.2 GHz, deze CVE is een van de ULV processors welke bekent staan om lager stroom verbruik met als gevolg een langere batterij duur.
Hierbij is de Latitude XT ook uitgerust met een ATI Radeon XPress 1250 grafische chip, wiens prestaties ongeveer gelijk zijn met de GMA X3100 video n Intel, maar is uitgerust met een dedicated video geheugenen kan respectivelijk meer geheugen gebruiken (if 1GB respectively 2GB RAM total RAM capacity is available).
De 3DMark en PCMark benchmark zijn zoals alle verwachtingen slechter dan notebooks met een krachtigere processor en met een betere grafische kaart. Maar de scores die uit de testen komen, blijken beduidend beter te zijn dan laptops met een soort gelijke ULV CPU en een Intel GMA 950 grafische card.
Verder is de Latitude XT uitgerust met standaard 1GB RAM geheugen en biedtruimte voor één vrij RAM slot. Dus ondersteund het apparaat in totaal zo'n 3GB aan RAM.Furthermore, the Latitude XT is equipped with 1GB fixed RAM and provides one free RAM slot. De door ons geteste versie bedroeg al 2048MB DDR2 PC5300 RAM, twee keer een slot al in gebruik dus. (2x 1024MB)
De harde schijf is een 1.8 inch PATA 120GB van Samsung (HS122JC) met een roteersnelheid van 5400RPM. Andere opties waren oa. een 40GB of een 64GB SSD schijf. De gemeette transfer-snelheid van de 120GB schijf warenlichtelijk onder het gemiddelde en de toegangstijd van 21.4milliseconden is langzamer dan de standaard 2.5 inch 5400RPM laptop-schijven.
In praktijk geeft dit met de geteste bundel passende prestaties voor een Tablet-Notebook. Werken met Office en dingen zoals Internet applicaties gaat zelfs met Windows Vista en Aero uiterlijk heel soepel. Echter, de gelimiteerde prestaties van de ULV processor worden ons al snel duidelijk wanneer prestatie-verlangende programma's gestart worden, zoals compressie- en decompressieprogramma's. De CVE is duidelijk de 'bottleneck' wanneer het om prestaties gaat.
| 3DMark 2001SE Standard | 5447 punten | |
| 3DMark 03 Standard | 2571 punten | |
| 3DMark 05 Standard | 1167 punten | |
| 3DMark 06 Standard Score | 445 punten | |
Help | ||
| PCMark 05 Standard | 2606 punten | |
Help | ||
| Cinebench R10 | |||
| Instellingen | Waarde | ||
| Shading 32Bit | 2361 Points | ||
| Rendering Multiple CPUs 32Bit | 4837 Points | ||
| Rendering Single 32Bit | 2620 Points | ||
Geluidemissie
In praktijk bleef de ventilator uitgeschakeld wanneer de laptop niet actief was. Maar alleen wanneer het 'energie-besparend' profiel was ingeschakeld. Hierbij was alleen het geluid van de harde schijf hoorbaar, wat zo'n 30.5 dB(A) bedroeg. Helaas verteld dit getal ons niets over de praktijk, want wanneer er de eenvoudigste dingen gedaan moeten worden, zoals tekst invoeren of op het Internet surfen) gaat de ventilator wel draaien en wordt het niveau opgevoerd naar 34.8 dB(A) wat weldegelijk hoorbaar is. Dit geluid is echter niet persé storend
Wanneer de laptop met volledige prestaties moet opereren hebben we 37.0 dB(A) kunnen meten, wat redelijk is.
Geluidsniveau
| Onbelast |
| 30.5 / 34.8 / 34.8 dB (A) |
| HDD |
| 32.4 dB (A) |
| Belasting |
| 37 / 37 dB (A) |
 | ||
30 dB stil 40 dB(A) hoorbaar 50 dB(A) luid |
||
min:  , med:  , max:  (15 cm afstand) | ||
Temperatuur
De oppervlakte temperatuur van de Dell XT is ook redelijk wanneer er geenbelasting is. We konden hierbij een maximale temperatuur meten van 34.2°C aande bovenkant en 38.2 °C aan de onderkant. Beide waardes zijn redelijk tot goed en werken blijft immer comfortabel.
(+) De maximumtemperatuur aan de bovenzijde bedraagt 34.2 °C / 94 F, vergeleken met het gemiddelde van 35.4 °C / 96 F, variërend van 19.6 tot 60 °C voor de klasse Convertible.
(+) De bodem warmt op tot een maximum van 38.2 °C / 101 F, vergeleken met een gemiddelde van 36.8 °C / 98 F
(+) De palmsteunen en het touchpad zijn met een maximum van ###max## °C / 86.5 F koeler dan de huidtemperatuur en voelen daarom koel aan.
(-) De gemiddelde temperatuur van de handpalmsteun van soortgelijke toestellen bedroeg 28 °C / 82.4 F (-2.3 °C / -4.1 F).
Speakers
De Dell XT heeft een geintergreerde speaker aan de linkerkant van de behuizing. Hoewelhetgeluideenbeetje dof klinkt, blijft het geluid toch helder, ongeacht het volume, dus zonder enige ruis o.i.d.
De geluid uitgang via de 3.5mm stereo poort was ook goed. Tot onze verbazingkonden we erg heldere bas-klanken horen in combinatie met eenSennheiser PC131 koptelefoon.
Battery Runtime
De geteste Dell Latitude XT was uitgerust met een 6 cellige 42 Wh (3780 Ah) lithium ions batterij , welke bevestigd is aan de onderkant van de laptop. Er isook een 4 cells batterij verkrijgbaar. De 1.8 inch hardeschijf zit in het gecentreerde deel van de batterij. De maximale batterijduur, gemeten doorhet programma BatteryEater Readers was 225 minuten gemeten Hierbij was het energie besparende profiel ingeschakeld en WLAN uitgeschakeld en een gedimde helderheid. Onder druk was hield de laptop het slechts 75 minuten uit.
In praktijk leverde dit in combinatie met energiebesparend profiel, WLAN ingeschakeld in windows een gemiddelde duur op van 195 minuten.
Wanneer men veel eisen stelt aan mobiliteit , en zelfstandig, dus zondergekoppeld te zitten aan de AC/DC stroom, is er een aanvullingsbatterij Hbeschikbaar via Dell, welke gedokt moet worden aan de onderkant van de laptop. Hierbij wordt de gehele onderkant bedekt, de hoogte vergroot met 8.5mmen het totale gewicht met 590 gram.(volgens Dell). De capiciteit van 45 Wh zou de batterijduur moeten verdubbelen, vergeleken met de standaard geleverde batterij. Dell geeft een duur van 9.5 uur, maar dit is onwaarschijnlijk in de praktijk. Deze unit kost op het moment van schrijven 218,- Euro. Zelf hadden wij geen beschikking over de aanvullingsbatterij.
| Uit / Standby | 0 / 0 Watt |
| Inactief | 23 / 28 / 30 Watt |
| Belasting |
39 / 44 Watt |
   
| |
Key:
min: ,
med: ,
max: | |
Conclusie
Hoewel het aantal aan Tablet PC's of converteerbare laptops wat we getest hebben nog erg gering is (Lenovo Thinkpad X61T, Toshiba Portégé R400, M400, Asus R1F), de Dell Latitude XT heeft ons over het algemeen overtuigd, en heeft veel potentie om de Tablet computers interessant te maken voor meerdere notebook gebruikers. Het aanraakscherm laat invoer via de 'blote' vinger en via de stylus toe.
Na enige oefening is het mogelijk om erg snel standaard applicaties te besturen, zonder muis. Daarbij is de laptop erg licht en kan men genieten van een erg hoge mobiliteit. Snel invoer met handschrift herkenning en tekeningen zijn ook mogelijk via het touchscreen.
Het hoogtepunt van de Dell Latitude XT is zondermeer zijn LED aanraakscherm met goede gevoeligheid, helderheid en weergave. Het laat zelf buitengebruik toe en de laptop is ook bruikbaar als regulieren laptop heeft een erg goede afbeeldingenweergave. Het is wel zo dat de kijkhoeken wat beter konden, anders zou het scherm in ieder geval nagenoeg perfect zijn.
De prestaties richten zich op kantoorapplicaties zoals tekstverwerking en Internet, waarbij een laag energie verbruik gerelateerd mee is. Over het algemeen is zijn de prestaties genoeg om Windows Vista soepel te kunnen draaien. Echter is ULV CPU van Intel met 1.2 GHz de bottleneck in dit aspect.
Wanneer het geluid tijdens gebruik bijna stil zou zijn zou dit perfect zijn, alleenis dit niet het geval. De ventilator begint met draaien wanneer er belast wordt. Wel blijft het geluid op prima niveau, wat niet stoorbaar blijkt te zijn. En hierbij komt kijken dat de oppervlakte op redelijke temperatuur blijft.
De batterijduur van de hoofdbatterij blijkt goed te zijn, en men zou eventueel een extra aanvulligbatterij toegevoegd kunnen worden aan de onderkant van de laptop.
Verder bedanken wij Planet Notebook, wie ons toeliet om de laptop te testen. . Hier kan men deze laptop configureren en kopen.
