Testrapport Dell Latitude E4300 Notebook
Professionele Reiziger.
Ze zijn in de mode, hoewel ze bijna niets te maken hebben met de huidige populaire Netbooks - de ultra mobiele kantoor laptops. Deze laptops bieden een combinatie van een laag gewicht, compacte afmetingen, een goede batterijduur en uitgebreide communicatiemogelijkheden. Modellen van Dell, bijvoorbeeld de Latitude E4300 met een scherm van 13,3 inch en een totaal gewicht van 1850 gram.
Dell heeft een handje vol laptops in zijn mobiele zakelijke reeks. De notebooks uit de Latitude reeks zijn: de E6400 met een 14" scherm, de E4300 met een 13,3 inch scherm, die in deze test besproken wordt, en de E4200, de compactste van de hele reeks, met een 12 inch scherm. De Latitude XT heeft het Tablet-PC label meegekregen en heeft daarmee een speciaal plekje in de lijst van de Latitudes.
De Vostro 1310 en de Precision M4200 zijn twee laptops die het vermelden waard zijn, in verband met de Latitude reeks. De Vostro 1310 is een laptop die zijn prijs zeker waard is en bedoeld is voor kopers die net in de mobiele PC wereld stappen. De Precision M4200, aan de andere kant, is het prestatie gerichte alternatief tot het 14 inch Latitude model.
Behuizing
Optisch gezien lijken alle Latitude modellen erg hard op elkaar. De geometrische layout en het, over het algemeen, erg strak design toont zich als een rode lijn doorheen de Dell Latitude en de Dell Precision reeks. We konden echter een duidelijk verschil tussen het model uit onze test en de eerder genoemde modellen uit de Dell Latitude en de Dell Precision reeks vinden.
Naast de gebruikelijke sobere, zwarte zakelijke behuizing, is er ook een rode en blauwe behuizing, waarmee ook ons testmodel is uitgerust, beschikbaar voor de Latitude E4300. De ietwat metallic gekleurde glans geeft een esthetische indruk aan de laptop in combinatie met de zwarte of zilvere behuizing van de M4300. Deze kleurrijke behuizing heeft echter niet veel te maken met een concervatief zakelijke verschijning.
De behuizing van de Latitude M4300 krijgt bijna de volle pot punten op vlak van stevigheid. Waar er ook druk op de behuizing wordt uitgeoefend, kraken of buigen doet hij nauwelijks. Dit geldt ook voor het scherm, die niet alleen erg goed tegen druk kan, maar ook de stabiliteit ervan heeft een positieve indruk op ons nagelaten.
De magnesium legering, die in de behuizing gebruikt werd, heeft een goede stevigheid/gewicht verhouding, die duidelijk merkbaar is. Verder hebben de robuuste scharnieren absoluut geen problemen met het 13,3 inch scherm in dezelfde hoek te houden, nog een positief punt voor de E4300.
Connectiviteit
Het lijkt normaal dat het aantal beschikbare poorten verminderen, evenredig met de behuizing. Dit is goed zichtbaar wanneer we ons testmodel vergelijken met de Latitude E6500, het 15,4 inch model van de reeks.
De digitale DisplayPort, die gebruikt kan worden om een extern scherm op de laptop aan te sluiten, ontbreekt op de E4300 om de voorgaande reden. Een derde USB poort is er ook niet. In de Latitude M4300 is er nog welgeteld een klassieke USB poort over. De tweede neemt wat plaats in aan de linkerzijde, maar dit is een eSATA / USB 2.0 poort.
Verder zit er nog een standaard VGA poort op de behuizing, een geïntegreerde Smart Card lezer, een 34 mm ExpressCard Slot, een Firewire poort, en de gebruikelijke 3,5 mm jacks voor een hoofdtelefoon en microfoon.
Net als bij de andere modellen uit de Latitude serie, zijn de poorten erg goed geplaatst op de behuizing. De plaatsing van de poorten aan de uitersten van de zijkanten en aan de achterkant zorgen ervoor dat er genoeg plaats is, zowel links als rechts van de laptop, om comfortabel te werken (zonder last van kabels), zowel voor links- als rechtshandigen. De positie van de poorten (geluid, USB) is zeker handig wanneer de laptop mobiel gebruikt wordt of op de schoot van de gebruiker zit.
De laptop is ook uitgerust met een docking station, dat aan de achterkant van de laptop bevestigd kan worden, zodat, indien er meer poorten noodzakelijk zijn, de gebruiker comfortabel gebruik kan maken van de extra poorten van het dockingstation.
Naarmate de laptop kleiner wordt, worden de communicatie modules in deze laptop indirect belangrijker. Daarom is draadloze communicatie technologie in een laptop eigen aan zijn mobiliteitseigenschappen, zoals de Latitude M4300, zeker belangrijk. Dell biedt verscheidene communicatie modules aan om aan deze behoefte te voldoen.
Om mee te beginnen, biedt Dell veel verschillende modellen van de Wireless LAN aan (Dell Wireless 397 802.11g, 1510 802.11 a/g/n 2x2, en de Intel Module 5100 a/g/n 1x2 en de 5300 a/g/n 3x3 die tot 300 Mbps gaan). Ze bieden ook mobiel breedband internet aan via de optitionele Dell 5530 Try-band HSDPA/HSUPA module. Dit aanbod is pas helemaal compleet met de optionele Bluetooth Standaard 2.1 module. Verder kan de laptop op kantoor of thuis nog aangesloten worden met een kabel via zijn Gigabit Ethernet poort aan de achterkant.
Op vlak van beveiliging, biedt Dell dezelfde opties aan als bij de andere modellen uit hun reeksen. Met de ingebouwde Smart Card lezer, de optionele vingerafdruk lezer, en de ingebouwde TPM 1.2 chip worden alle eisen aan een mobiele zakenlaptop vervult, zodat, wanneer de laptop verloren is, de bestanden erop veilig blijven. Dit alles kan echter waardeloos zijn als de koper de beveiligings functies niet op de juiste manier gebruikt.
Volgens hun standaard, biedt Dell 3 jaar standaard verzekering met service op de volgende werkdag voor de Latitude M4300. De laptop kan verzekerd worden tot 4 jaar service terplekke, maar dat brengt extra kosten met zich mee. Verder kan voor deze laptop eender welk besturingssyteem gekozen worden uit de Windows Vista reeks.
Dell Latitude ON-Lezer
De Latitude ON-Lezer functionaliteit is een extraatje aan de Dell Latitude E4300. Onafhankelijk van welk besturingssysteem er geinstalleerd is op de laptop, de Lezer maakt het mogelijk voor de gebruiker om snel aan de belangrijkste Outlook bestanden te komen. Nadat de software noodzakelijk voor de Lezer geinstalleerd is, kan hij gebruikt worden door met een knop naast de Aan/Uit schakelaar. Deze schakeld de Lezer in terwijl de laptop uitgeschakeld is.
De software, op zijn eigen onafhankelijke partite maakt het mogelijk om Outlook files zoals mails, contacten of de kalender toegankelijk te maken. Al deze kunnen van het laptop scherm worden afgelezen. Het is echter niet mogelijk, zoals de naam Latitude ON-Lezer al laat vermoeden, om een van deze voorgaande te schrijven of bewerken. Dell is echter van plan om tegen het einde van 2008 een geavanceerde versie van de software onder de naam van Latitude ON-schrijver, die het mogelijk maakt om bestanden te bewerken, een verbinding met het internet te maken, en online te gaan.
In de test waren de voordelen van de Latitude ON-lezer software erg beperkt. Wanneer de lezer gebruikt wordt, heeft de laptop een gemiddeld stroomverbruik van 18,8 W. Dit is meer dan het gemiddelde stroomverbruik van de laptop in idle modus, in Windows Vista, dan is het stroomverbruik 13,7 W. De lezer heeft 10 seconden nodig om op te starten en 4 seconden om uit te schakelen. Windows Vista heeft 4 seconden nodig om in te schakelen, vanaf standby modus, en 6 seconden om uit te schakelen.
Wanneer hij vergeleken wordt met de standby modus van Windows Vista, heeft de Latitude ON-lezer nauwelijks enige voordelen. Zeker de hogere energiebehoefte is verrassend. Echter, als de gebruiker snel aan een van zijn Outlook bestanden moet kunnen wanneer de laptop uit staat, heeft de Latitude ON-lezer software een duidelijk voordeel.
Invoer apparaten
Vergeleken met de 15,4 en 14,1 inch modellen uit de Latitude reeksen, is het toetsenbord van de E4300 iets smaller gemaakt zodat het in de compacte behuizing past. De kwaliteit van de interne speaker is ook veranderd, maar helaas niet in de positieve zin.
Wijzigingen in de layout van het toetsenbord zijn vooral merkbaar bij het gebruik van de functie toetsen boven de Enter toets. Deze toetsen zijn 10 millimeter kleiner geworden, en naast elkaar geperst op een enkele lijn. De cursor toetsen zijn ook versmald en dichter bij de rest van de toetsen geplaatst.
Iets wat wel hetzelfde gebleven is, is het typische Latitude type gevoel, dat ietwat schokkerig is vanwege de uitgesproken contact punten van de toetsen. Het toetsenbord in ons testexemplaar zat goed vast, maar nog steeds produceerde het, bij het typen, een iets luider dan normaal klikkend geluid, dat welliswaar niet oncomfortabel was.
De combinatie van het Touchpad en Trackpoint maken het mobiel navigeren comfortabel. In onze test bleek het touchpad een beetje trager te werken. Het touchpad heeft, ondanks zijn kleine afmetingen, twee zichtbaar aangeduide scroll gebieden, wat er soms voor zorgt dat je onbedoeld gaat scrollen.
Scherm
Er vallen geen zware keuzes te maken wanneer je het scherm voor de E4300 moet selecteren, gezien er alleen een 1280x800 resolutie LED WSGA scherm beschikbaar is. Zoals bij de andere Latitude modellen, is het scherm van de E4300 uitzonderlijk helder. In de test was de maximale waarde van de helderheid die het scherm kon weergeven 307 cd/m². In de linker onderhoek zakt het helderheidsniveau terug tot 259 cd/m², wat een lichtspreiding van 84,4% betekent.
|
Helderheidsverdeling: 84 %
Contrast: 181:1 (Zwart: 1.7 cd/m²)
De matige prestaties van het scherm, vergeleken met zijn maximum contrast doen ons denken aan de LED scherm in andere Latitude modellen die we getest hebben. Het 13,3 inch scherm in de M4300 slaagt er in een bescheiden score van 180,1 te halen in deze discipline.
Het WXGA LED paneel van de M4300 scoort goed wanneer het neerkomt op bruikbaarheid buitenshuis. Dit dankzij de matte afwerking op het scherm die storende reflecties vermeid, zelfs als de laptop zich in een erg lichte omgeving bevindt. Het scherm heeft een helderheids niveau van 300 cd/m², wat het mogelijk maakt om zelfs buiten in de zon te werken.
De stabiele kijkpunten van het scherm kunnen zeker verbeterd worden. Als voorbeeld, wanneer het scherm van de laptop verticaal wordt geopend, veranderd het beeld erg snel. Dit is een nadeel, als de laptop mobiel gebruikt wordt en de gebruik de laptop in zijn standaard positie opent, omdat deze 'fout' terug verbeterd moet worden door de positie van het scherm terug wat te veranderen, wat een overbodige irritatie veroorzaakt. Horizontaal gezien blijft het beeld langer stabiel, zelfs wanneer de kijkhoek erg plat is.
Video van de kijkhoeken van het scherm
Prestaties
De gebruikte hardware in Dell Latitude E4300 is zoals het scherm, geörienteerd naar de basis doelen van een zakelijke laptop: mobiliteit en communicatie. Daarom kan de laptop slechts met twee verschillende processors worden uitgerust. Beide zijn Intel Core 2 Duo processoren afkomstig uit de nieuwe Centrino 2 generatie. Deze twee processoren zijn de SP9300, op 2,26 GHz, en de SP9400, op 2,4 GHz, 6MB L2-Cache en 1066 MHz fronside bus respectievelijk.
Het belangrijkste verschil tussen deze twee processoren en de andere processoren uit de Intel Centrino 2 reeks, is hun TDP (Thermal Design Power) waarde, 25W. De Intel T9300 en de T9400 hebben, daarintegen, een TDP waarde van 35W. Deze TDP waarde speelt een grote rol in allerlei aspecten.
Vanwege het feit dat processoren met een lage TDP, niet zo warm worden als andere processoren, wat dan weer resulteerd in een koelere behuizing, en weer minder gebruik van het koelsysteem. Verder gaat de batterij ook langer mee dankzij het lagere stroomverbruik van de processor, wat de mobiliteit van de laptop ten goede komt.
Terwijl de ULV (Ultra Low Voltage) processoren van de oudere generatie meestal een grooter verlies in prestaties hadden, zijn de SP-processoren erg prestatie vriendelijk. Dit wordt ook bewezen door de benchmark tests waarin deze getest worden.
De prestaties in de 3D Mark 2006 benchmark van Futuremark is echter ietwat verbazingwekkend. De laptop, met een geintegreerde GMA 4500 HD videokaart, haalde maar 1000 punten, wat vergelijkbaar is met andere mobiele zakelijke laptops. Alleen modellen met erg goede grafische mogelijkheden kunnen op dit aspect beter doen. Maar dit is echter niet de specialiteit van de Dell Latitude E4300.
De notebook deed het echter veel beter in de PC Mark 2005 test. Hij haalde een totaalscore van 5414 punten, wat voor een plekje hoog in de lijst zorgt van de geteste mobiele zakelijke laptops. De E4300 heeft met deze score bewezen dat hij vergelijkbaar is met de Dell Precision M2400, alleen met hardware onderdelen die betere prestaties hebben dan die in de M2400.
De prestaties van de SP9400 processor was vooral goed in de Cinebench R10 test. In deze test, deden de chips het even goed, in de single en multi core rendering test, als de T9400 CPU in de Precision M2400. De prestaties in de OpenGL Shading test waren de beslissende factor, en helaas zijn, zoals als vermeld, de grafische kwaliteiten van de E4300 niet direct zijn sterkste kant.
Ons testexemplaar had twee gigabyte DDR3 RAM geheugen. We gebruikten twee modulen van beide 1024 MB van het type PC3-8500F (800 MHz). Voor de E4300, biedt deel tot 4GB RAM. Het Intel Montevina moederbord ondersteund een maximum geheugen van 8 GB. Als de laptop uitgerust wordt met meer dan 3 GB, is het aan te raden voor de koper een 64-bit besturingssyteem te kiezen.
Zelfs wanneer het neerkomt op hardeschijven, hebben de makers van de Latitude E4300 hem gezegend met prestatie gerichte onderdelen. De hardeschijven zijn high-performance schijven van 7200 rpm, en de SSD heeft een capaciteit van 128GB. Een goedkopere oplossing is ook beschikbaar, in de vorm van een hardeschijf die op 5400 rpm loopt. De grootst beschikbare schijf voor de laptop is momenteel 250 gigabyte.
Ons testmodel had een snelle Seagate Momentus hardeschijf (ST9250421ASG) met een snelheid van 7200 rpm en een capaciteit van 250 GB. In de HDTune test had de schijf een overdrachtsnelheid van gemiddeld 68,7 MB/seconde en een aanvaardbare toegangstijd van 17,1 milliseconden.
3DMark 2001SE Standard | 6398 punten | |
3DMark 03 Standard | 2847 punten | |
3DMark 05 Standard | 1584 punten | |
3DMark 06 1280x800 Score | 960 punten | |
Help |
PCMark 05 Standard | 5414 punten | |
PCMark Vantage Result | 3732 punten | |
Help |
Cinebench R10 | |||
Instellingen | Waarde | ||
Shading 32Bit | 1043 Points | ||
Rendering Multiple CPUs 32Bit | 5009 Points | ||
Rendering Single 32Bit | 2650 Points |
Emissies
Systeem emissies
De Dell Latitude E4300 is een erg stille metgezel. De hardeschijf, die, vanwege zijn bewegende onderdelen, per definitie een lawaaierig hardware onderdeel is maakt een constant lawaai wanneer de laptop gebruikt wordt. Het verschil tussen de 29,8 dB(A) wanneer de schijf uitgeschakeld is en de 34,6 dB(A) met een draaiende hardeschijf, is opmerkelijk. Als je een stille laptop wil, zou je je E4300 ofwel met een stille 5400 rpm hardeschijf moeten uitrusten, of de volledig stille Solid State Disk.
Onbelast draait de ventilator meestal niet. Zelfs wanneer deze draait op een laag toerental, blijft de laptop, die plotse zwaardere CPU belastingen te verwerken kan krijgen, op een waarde van 35,8 dB(A) steken.
De Dell Latitude E4300 heeft een maximale emissie van 39,2 dB(A) bij zwaar CPU gebruik. In dit geval wordt de ventilator duidelijk hoorbaar. Als de laptop echter voor alledaagse toepassingen wordt gebruikt, zoals meerdere noodzakelijke toepassingen draaien en een paar anderen, wordt dat niveau bijna nooit bereikt.
Geluidsniveau
Onbelast |
| 29.7 / 34.6 / 35.8 dB (A) |
HDD |
| 35.5 dB (A) |
DVD |
| 39.1 / dB (A) |
Belasting |
| 37.4 / 39.2 dB (A) |
| ||
30 dB stil 40 dB(A) hoorbaar 50 dB(A) luid |
||
min: , med: , max: (15 cm afstand) |
Temperatuur
Het oppervlak aan de bovenkant van de basisunit van de laptop haalt, bij zware CPU belasting, een maximum temperatuur van 35,3 °C. Over het algemeen blijft de M4300 vrij koel op 30 °C. Aan de onderkant van het chassis merkten we echter een nog grotere stijging in temperatuur op, dat is, tot 42,0 °C.
(+) De maximumtemperatuur aan de bovenzijde bedraagt 35.3 °C / 96 F, vergeleken met het gemiddelde van 36.1 °C / 97 F, variërend van 21.4 tot 281 °C voor de klasse Subnotebook.
(±) De bodem warmt op tot een maximum van 42 °C / 108 F, vergeleken met een gemiddelde van 39.4 °C / 103 F
(+) De palmsteunen en het touchpad zijn met een maximum van ###max## °C / 86.2 F koeler dan de huidtemperatuur en voelen daarom koel aan.
(±) De gemiddelde temperatuur van de handpalmsteun van soortgelijke toestellen bedroeg 28.3 °C / 82.9 F (-1.8 °C / -3.3 F).
Luidsprekers
Omdat de behuizing smaller gemaakt is, moesten de ingebouwde luidsprekers verplaatst worden. Ze zitten nu aan de voorkant bij het toetsenbord, zodat de gebruiker naar stille geluiden kan luisteren zonder enige bassen vanuit de twee spleetjes waar de speakers verstop zitten. Het maximum volume van de speaker is maar bescheiden in vergelijking met andere speakers. De enige manier om goed geluid te krijgen op een hoger volume, is door de 3,5 mm stereo hoofdtelefoon te gebruiken.
Batterij duur
Dell biedt twee variaties aan voor de hoofdbatterij gebruikt in de laptop. Een van de twee is een 3-cells batterij met een capaciteit van 30 Wh, de andere is een grotere 6-cells batterij met een maximum capaciteit van 56 Whr. Ons testexemplaar had de ietwat grotere 6-cell batterij, die wel wat aan de achterkant van de laptop uitsteekt.
Met de 6-cells batterij, haalde de E4300 in de BatteryEaters readers test, een maximum duur van 397 minuten, wat erg goed is. Bij zware CPU belasting houdt de laptop het echter maar uit voor een schaarse 88 minuten in de test. De SP9400 processor doet het dus het beste in "minimal power consumption" modus, met een erg laag CPU verbruik.
In de praktische DVD-play test, haalde de laptop, met het energie profiel op "Balanced" en de helderheid op het maximum, een batterijduur van 165 minuten. Zelfs een film die langer is dan het gemiddelde van 120 minuten, zou dus geen probleem mogen vormen voor de laptop. De laptop draaide voor een boven gemiddelde tijd in WLAN modus. In deze modus wordt de laptop in "minimal power consumption" modus gezet, en de helderheid verlaagd (niveau 13/15). De batterij hield het voor ongeveer 290 minuten vol.
In het geval dat er grotere energiebehoeften zijn bij het mobiel gebruik, biedt Dell voor alle modellen uit de Latitude reeks, een additionele externe batterij met een capaciteit van 84 Wh aan, die aan de achterkant van de laptop bevestigd kan worden om de totale batterijduur van de laptop met een significante hoeveelheid tijd te verlengen.
Uit / Standby | 0 / 0 Watt |
Inactief | 8.2 / 13.7 / 16.4 Watt |
Belasting |
44.3 / 50.1 Watt |
Samenvatting
Ongeacht naar welk model je kijkt, Dell heeft een uitstekende keuze gemaakt op het vlak van de stevigheid en stabiliteit van de behuizing door het gebruik van een magnesium legering. De voordelen van het robuuste chassis zijn erg goed gebruikt bij de Latitude modellen, zeker de kleinere en compactere, waaronder de E4300, met een 13,3 inch scherm, ook valt.
De verscheidenheid en het aantal connecties op een laptop zijn afhankelijk van de grote ervan. De Dell E4300 beperkt zichzelf tot een USB poort en een additionele USB / eSATA combo poort. Met de docking connectie aan de achterkant van de laptop is het mogelijk enkele missende poorten toe te voegen, tenminste in een niet-mobiele opstelling. Dankzij de ingebouwde UMTS/HSDPA module, heeft de Latitude E4300 zichzelf bewezen als een mobiele communicatie specialist, die dankzij de lange batterijduur (optionele additionele batterij) kan zorgen voor een lange, ononderbroken mobiele werkplek.
De hardware onderdelen in de laptop zijn ietwat beperkt om aan de primaire behoeften van een mobiele gebruiker te volstaan. Dit wordt ook aangetoont door het gebruik van de SP9400 CPU, die een laag energie verbruik combineerd met goede prestaties. Niet verbazend is dat in de test de Dell Latitude E4300 een over het algemeen stille laptop is. Een uitzondering is gemaakt voor de hardeschijf, die vanwege zijn bewegende onderdelen een constant geluid produceerd. Gelukkig biedt Dell ook stillere en minder fragiele oplossingen aan, zoals Solid State Drives.
De Latitude E4300 is daarom een handige metgezel op reis en voor alledaags gebruik buitenshuis. Meest van al is het een laptop die aan de verwachtingen van zakenlui en particulieren voldoet, zei het dan diegene die klaar zijn om dieper in hun portemonnee te tasten om voor de professionele kwaliteit te betalen die deze laptop duidelijk heeft.