Testrapport Asus UL30A-QX050V Notebook
15-uur marathon
Het beschaafde kleine broertje van de komende Asus UL30A heeft een uitgebreide test van ons team moeten doorstaan. Degenen die kiezen voor de handige 13.3 inch versie zijn op zoek naar compacte mobiliteit. Het gebrek aan een optische schijf in de UL30A wordt geaccepteerd als compromis in dit geval. Waar het om draait is batterijduur, en dit wordt in overvloed aangeboden bij deze laptop.
In dit testrapport kijken we naar de Asus UL30A zonder verdere vergelijkingen naar de grotere broer UX50V. Dit is de eerste keer dat Asus ons team een dual core processor in de vorm van een Intel Core 2 Duo SU7300 heeft gestuurd. Deze CPU behoort tot Intel's CULV familie die tot stand is gekomen in het midden van dit jaar. Dit zijn varianten van Intel's ultra-low-voltage processors die pas sinds kort aangeboden worden in dunne notebooks voor thuisgebruik. Het voordeel hieraan is dat dunne, lichte notebooks met een batterijduur tussen de 5 en 8 uur niet langer beperkt worden door de hoge marktprijzen. Intel CULV notebooks zijn beschikbaar tegen aannemelijke prijzen tussen de 500 en 800 euro. Dit geldt ook voor de Asus UL30A, met een aantrekkelijke prijs van 650 euro. We gaan kijken naar de voor- en nadelen, en beslissen of deze notebook het waard is om te kopen.
Behuizing
Asus levert een 1,8 kilogram, 13.3 inch apparaat. De behuizing is sterk genoeg voor eventueel mobiel gebruik, maar is zeker niet perfect. De voorkant (waar de handpalm rust) is overtuigend sterk, maar de achterkant is makkelijk te buigen. De grote batterij die aan de achterkant zit beweegt aardig wat als de behuizing gebogen wordt.
Het oppervlak waar de handpalm rust en het gebied boven de toetsen zitten net als de basisplaat stevig vast en buigen nergens, zelfs niet als er grote kracht op uitgeoefend wordt. De deksel is ook aardig sterk, gezien de dunne constructie. Toen we het apparaat bij de uiteindes vasthielden konden we het maar een paar graden buigen. Lichte druk op de deksel zorgde niet direct voor drukpunten op het TFT scherm. De twee scharnieren waar het scherm aan vast zit, zijn wat losjes bevestigd. Toch wordt het scherm goed op zijn plaats gehouden in elke positie en wordt niet beïnvloed door blootstelling aan trillingen als je bijvoorbeeld in de trein of auto zit.
Asus heeft goed werk geleverd met het geborstelde aluminium oppervlak van de deksel. Het voelt koel maar kwalitatief hoogstaand aan. Helaas ziet het er door het dunne oppervlak toch uit alsof het gevoelig is voor stoten en druk. Kleine objecten in de laptoptas, zoals een balpen of een USB stick, kunnen al snel deuken in het oppervlak maken die niet meer te reparenen vallen.
Onze grootste kritiek op de behuizing is echter niet het plaatselijke gebrek aan stabiliteit, maar het oppervlak van het werkgedeelte. Wat op het eerste gezicht uitziet als een mooie glanzende afwerking verandert al snel in een verzameling vingerafdrukken. Het schermframe is van hetzelfde reflecterende materiaal gemaakt, wat storende reflecties oplevert als je de zon in de rug hebt.
Verbindingsmogelijkheden
Het feit dat de laptop geen optische schijf heeft wordt ruimschoots gecompenseerd door het grote scala aan connectiepoorten. Alle poorten zitten aan de linker- of rechterkant van de notebook, aangezien de achterkant in beslag wordt genomen door de batterij en de voorkant te dun is. De poorten zijn slim ingedeeld: links VGA pal naast HDMI, zodat geen kabels in de weg liggen bij gebruik van een rechtshandige muis. Voor linkshandige gebruikers werkt dit natuurlijk averechts, aangezien er dan rond de kabels heen gewerkt moet worden.
De kaartlezer en audio poorten bevinden zicht rechtsvooraan, zodat eventuele USB kabels de muis in zo min mogelijk situaties in de weg zit. Natuurlijk zou het ideaal zijn als de poorten zich zouden bevinden aan de achterkant, maar aangezien de batterij de hele achterkant in beslag neemt is daar geen plaats voor.
Input Apparaten
Toetsenbord
Het toetsenbord is zeker geschikt voor mensen die veel typen, aangezien het toetsenbord goed is ingedeeld. Met deze toetsen kunnen mensen met grote handen ook accuraat typen. Wij zijn alleen van mening dat de eindstop te zacht is, en dat de tegendruk van de toetsen wat versterkt mocht worden. Als we typen met dit toetsenbord hebben we niet het gevoel dat we werken met iets wat bedoeld is voor apparaten met hoge kwaliteit.
Natuurlijk kan het erger, maar het enige wat dit toetsenbord onderscheidt van de competitie is de succesvolle indeling met grote toetsen en duidelijke labeling. De blauwe functie-toetsen voor toegang tot speciale functies zoals de helderheid van het beelscherm, volume, dempen of WLAN zijn duidelijk gerangschikt in het midden van de rij van de F-toetsen. De power-stand knoppen boven het toetsenbord zijn ook goed ontworpen.
Touchpad
Het touchpad bevindt zich in het gebied waar de handpalm rust. Ter verduidelijking is het touchpad omringd door kleine groefjes. Helaas wordt het oppervlak vaak vettig en glad.
Een groot voordeel is toch wel de multi-touch-pad eigenschap (Elan Smart-Pad) die het tegelijkertijd gebruiken van twee vingers mogelijk maakt, waar de gebruiker bijvoorbeeld mee kan uit- of inzoomen en scrollen in een worddocument.
Beeldscherm
Met een zwart-waarde van 1.09 hebben we een maximaal contrast van 168:1 berekend. Een hoger contrast zou fijner zijn, maar hier valt niet op te rekenen in deze prijsklasse. De kleuren zijn bleek en dof in plaats van bros en fris. Het glanzende beeldscherm verhult dit echter een beetje en geeft de kleuren weer wat helderheid
|
Helderheidsverdeling: 81 %
Helderheid in Batterij-modus: 183.5 cd/m²
Contrast: 175:1 (Zwart: 1.09 cd/m²)
Het glanzende AUO-paneer (type AUO102C) kan de testers met goed contrast noch helderheid overtuigen. We hebben een gemiddelde van 183,5 cd/m² gemeten. De maximale gemeten licht dichtheid was 206 cd/m² en wel in de linker bovenhoek. Zeker door de hoge reflecteerbaarheid van het beeldscherm zou een verlichting van boven de 230 cd/m² wenselijk zijn. Zo is het namelijk haast onmogelijk om prettig in direct zonlicht te werken. Als de batterij wordt uitgeschakeld vermindert de helderheid niet. Een licht sensor, zoals we vinden in de 15.6 inch broeder model UX50V, heeft de UL30A niet.
De horizontale kijkhoek is vrij goed. We kunnen tot een hoek van ongeveer 45 graden nog tekst herkennen. Bij een grotere hoek inverteren de kleuren er wordt het scherm al snel zwart. Van beneden af gekeken is tot ongeveer 40 graden tekst nog te herkenen, maar de helderheid daalt al significant bij ongeveer 10 graden. Als je met een groep een film kijkt op de Asus UL30A dan zullen de kijkers die op het scherm neerkijken weinig meekrijgen. Als je al neerkijkt met een hoek van 40 graden zijn de kleuren al significant geïnverteerd en is tekst niet meer herkenbaar.
Prestaties
Aangezien de Asus UL30A geleverd werd met Windows 7 Home Premium hebben we hier de notebook met getest.
De Intel Core 2 Duo SU7300 behoort met zijn 2 x 1.3 GHz momenteel tot de snelste CULV processors van Intel. De enige processor die sneller is, is de SU9400 (2 x 1.4 GHz) die bijvoorbeeld in sommige Acer Travelmate 8471 modellen zit. "SU" staat voor "Mobile Small Package CPU", oftewel processors met een zeer hoge energie efficiëntie. De TDP is volgens Intel kleiner of gelijk aan 11.9 Watt. Bij de SU7300 ligt de TDP op 10 Watt. Dit is een opvallend lage TDP waarde, wat te danken is aan de structuur van 45 nm groot. Zoals gebruikelijk bij Asus bevat de notebook een Intel GM45 chipset. Deze economische processor werkt met een 800 MHz FSB. De L2 chache van 3 MByte is relatief royaal. Het CULV-Penitum-Dual zuster model SU4100 werkt namelijk al met een L2 cache van 2 MB.
Onze synthetic processor benchmarks geven weer dat de Core 2 Duo SU7300 een nette prestatie levert, mits beide cores gebruikt worden. In tegenstelling tot het zuster model met 1,4 GHz kloksnelheid (de Core 2 Duo SU3500), kan de SU7300 zich al bruikbaar maken met maar één van de twee cores. In de single render test scoort de SU7300 1.645 Cinebench punten terwijl de SU3500 er maar 1.500 scoort.
De lichtelijk snellere Core 2 Solo SU3500 (1.4 GHz) ondervindt altijd problemen tijdens tests met Windows Vista als een groot aantal programmas in gebruik zijn. Dit probleem zal wel wat verbeteren bij toekomstig gebruik met Windows 7, maar een 2 core processor zal toch de beste optie blijven. Het moet ook in overweging genomen worden dat virusscanners en andere programmas veel kracht van de processors eisen. Dit kan significante vertragingen in reactietijd veroorzaken aangezien dit al draaiende taken kan onderbreken.
In het algemeen zijn de prestaties van het systeem erg vloeiend. Verschillende draaiende programmas hebben de UL30A geen stress aangedaan. De snelle 4 GByte DDR3-1066 RAM is maar gedeeltelijk verantwoordelijk hiervoor. Door 64-bit Windows 7 is het namelijk mogelijk om de hele 4096 Mega bytes aan RAM te gebruiken. Bij 32-bit Windows systemen is het mogelijk om maar 3 Gigabytes aan RAM te gebruiken. Wat ook significant bijdraagt aan de snelheid is de snelle 320 GByte Hitachi harde schijf (model HTS545032B9A) en de multi-threading capaciteit van de Core 2 Duo processor.
PCMark Vantage Result | 2968 punten | |
Help |
De Intel GMA 4500MHD is geïntegreerd in de GM45 chipset en heeft geen eigen video geheugen. Daarom leent hij het nodige geheugen van de DDR3 RAM (tot maximaal 384 MByte). Moderne games met hoge eisen voor de grafische kaart zijn taboe bij de UL30A. De 4500MHD is dan wel DirectX-10 compatibel, maar de prestaties zijn zo traag dat games maar een maximum van 25 frames per seconde weten te behalen bij zeer lage resolutie en details. De GPU heeft een kloksnelheid van 475 MHz. Om het energieverbruik laag te houden worden de maximaal mogelijke 533 MHz niet gebruikt.
Een positieve eigenschap van de GMA 4500M HD is dat het de processor kan helpen met het decoderen van HD films (in formaten AVC/VC2/MPEG2) waardoor films vloeiend afgespeeld en snel bewerkt kunnen worden. Dit in tegenstelling tot bijvoorbeeld de GMA950 die we vinden in Intel Atom notebooks. Deze eigenschap heet hardware-backup en moet wel ondersteund worden door de video editor/speler.
3DMark 03 Standard | 2163 punten | |
3DMark 05 Standard | 1396 punten | |
3DMark 06 Score Unknown Setting | 722 punten | |
Help |
De Hitachi harde schijf (type HTS545032B9A) met een totale capaciteit van 320 GByte draait met de gebruikelijke snelheid van 5400 omwentelingen per minuut. Met HDTune hebben we een gemiddelde data rate van 63,5 Megabytes per seconde gemeten bij sequentieel lezen. Deze rate behoort tot net boven het gemiddelde ten opzichte van vergelijkbare harde schijven. De UL30A is tot nu toe de enige laptop waar Asus een harde schijf van deze grootte in heeft gemonteerd. Voor degenen die een grotere harde schijf willen is het mogelijk om de eigenlijke te wisselen. Als je de onderkant van de laptop eraf haalt kun je er namelijk zo bij. De bijgeleverde SATA II harde schijf is nauwelijks hoorbaar als hij in gebruik is.
Emissies
Systeem Geluid
Het volume is, gezien de warmteontwikkeling, aanvaardbaar. Met een constante 31.2 dB(A) blijft deze 13.3 inch notebook betrouwbaar stil tijdens normale taken. Voor degenen die het laten bij wat surfen op het web en af en toe een foto inlezen vanaf de geheugenkaart zal de ventilator nauwelijks hoorbaar zijn. Als de processor en chipset allebei 100% gebruikt worden is de ventilator met 37.8 dB(A) wel hoorbaar. Dit gebeurt echter eigenlijk alleen in testsituaties en het geluid is dan nog erg subtiel en niet storend.
Al met al zijn we erg tevreden, aangezien we maar zelden zo'n koele en stille Subnotebook tegenkomen.
Geluidsniveau
Onbelast |
| 31.2 / 31.2 / 31.2 dB (A) |
Belasting |
| 31.2 / 37.8 dB (A) |
| ||
30 dB stil 40 dB(A) hoorbaar 50 dB(A) luid |
||
min: , med: , max: (15 cm afstand) |
Temperatuur
De UL30A is het meest geschikt voor matig gebruik en kantoorgebruik. In deze scenarios worden de individuele onderdelen van de Asus UL30A nauwelijks warmer dan de omgevingstemperatuur tijden onze tests (23 ºC). We hebben een maximum van 29,8 ºC geconstateerd in het gebied boven de opening van de ventilator.. De onderkant kan op plaatsten warmer worden (soms tot 32,8 ºC).
Tijdens onze processor en grafische benchmarks werd de Asus UL30A warm noch luid. Boven de laptop hebben we, na een stress-test waarin CPU en GPU gebruikt werden, een maximum van 35,4 ºC gemeten. We waren erg tevreden dan we de laagste hitte uistoot (30ºC) hebben gemeten op het touchpad. De basis plaat kon gewoon worden aangeraakt tijdens deze test. We hebben op sommige plaatsten 38,3 graden Celsius gemeten. Het gemiddelde ligt rond de 32 graden Celsius.
(+) De maximumtemperatuur aan de bovenzijde bedraagt 35.4 °C / 96 F, vergeleken met het gemiddelde van 36.1 °C / 97 F, variërend van 21.4 tot 281 °C voor de klasse Subnotebook.
(+) De bodem warmt op tot een maximum van 39.3 °C / 103 F, vergeleken met een gemiddelde van 39.4 °C / 103 F
(+) De handpalmsteunen en het touchpad bereiken maximaal de huidtemperatuur (33 °C / 91.4 F) en zijn dus niet heet.
(-) De gemiddelde temperatuur van de handpalmsteun van soortgelijke toestellen bedroeg 28.3 °C / 82.9 F (-4.7 °C / -8.5 F).
Onze benchmarks (zoals Futuremark 3DMark06) kregen de Intel Core 2 Duo SU7300 niet warmer dan 47 graden Celsius. Als de Core 2 Duo SU7300 met zijn 1.3 GHz op een vast tempo doorgaat blijft de temperatuur constant rond 36 graden en is de ventilator stil.
We hebben deze temperatuur gemeten met CoreTemp 0.99. Om te kijken of we de temperatuur konden verhogn hebben we de processor benchmark Cinebench R10 en de GPU test Furmark gelijktijdig laten draaien. Dit had echter nauwelijk negatieve effecten. De Core 2 Duo SU7300 werd niet warmer dan 48 graden Celsius. Een temperatuur waar eigenaars van een gaming laptop alleen maar naar kunnen lachen. ( A temperature value, that owners of gaming notebooks can only laugh at.)
De ventilator blaast de warme lucht naar buiten door een opening aan de linker achterkant van de behuizing. Dit gebeurt zo stil en consistent dat het zelfs onder hoge belasting nauwelijks merkbaar zal zijn in een normale kantooromgeving. Bij volledig gebruik zal alleen het gebied rondom de processor en het gebied dichtbij de ventilatie-opening een temperatuur van ongeveer 38 graden krijgen.
Luidsprekers<
De geluidsboxen aan de voorkant geven beter geluid dan we hadden verwacht van een 13 inch notebook. Volgens de sticker zijn ze gemaakt door Altec Lansing. Ze maken geen basgeluiden, maar met het volume kun je wel zeker een kleine ruimte vullen zonder verstoringen te krijgen. Het geluid is niet echt blikkerig, maar de verhouding tussen hoog, midden en laag is toch niet ideaal. Het midden register komt het beste naar voren.
Het aansluiten van externe geluidsboxen via een 3,5 mm hoofdtelefoon jack kan een oplossing bieden voor deze situatie. We hebben dit getest met twee actieve Yamaha YST-M20SDP speakers. Het volume is aan te passen om de sterkte van het signaal te regelen. Bij een lage sterkte wordt er ruis van de geluidskaart merkbaar. De SRS-Sound function is erg handig bij het gebruik van een hoofdtelefoon. De intensiteit van de basgeluiden, en zo dus ook het geluid in het algemeen, wordt hierdoor significant verbeterd. Het getrainde oor zal de basgeluiden op deze manier echter te overheersend vinden.
Batterijduur
Een van de hoogtepunten die uit onze tests bleek is de lange batterijduur. Mobiele gebruikers kunnen rekekenen op een werktijd tussen de 6 en 15 uur. Dit hoor je inderdaad goed, de maximale batterijduur met BatteryEater in leesstand was 920 minuten (15:20 uur). Dit is echter niet echt een realistische meting, aangezien WLAN uitstond, het scherm op minimale helderheid stond en de processor inactief was.
Met WLAN surfing hebben we een realistischere uitkomst gekregen. Na 7,25 uur was de batterij leeg. Gedurende de hele test hebben we YouTube bezocht, verschillende bestanden gedownload en verschillende websites bezocht. De helderheid van het scherm behaalde 100 cd/m² (de op drie na hoogste stand).
Als je de Asus UL30A gebruikt als een video encoder of om constant Zip files in te pakken kun je nog steeds 6 uur werktijd verwachten (in Asus High Performance Mode). Als je Battery Saver Mode inschakelt kan daar nog eens een half uur bovenop komen.
Tijdens onze tests kijken we ook hoe lang de batterij meegaat als we een DVD kijken. Dit bleek wat lastiger te zijn aangezien een optische schijf ontbreekt, maar dit hebben we opgelost door een USB-DVD-drive aan te sluiten. Aangezien deze geen eigen voeding heeft zal dit de batterijduur significant verminderen.
Wat maakt de UL30A nu zo krachtig? Natuurlijk draagt de CULV processor met 10 Watt TDP hieraan bij. Hiernaast ook nog de batterij met 5.600 mAh (type Li-Ion A42-UL50) die met z'n 8 accumulator cells pack veel kracht levert. 440 Gram is een fijn gewicht voor een 13 inch notebook batterij. Als de laptop aan de voeding aangesloten is verbruikt hij ongeveer 7.6 Watt in inactieve stand. Dit komt door de extreem economische componenten in de chipset, LED scherm en geheugen. Verder zorgt de 4 Gigabyte DDR3 RAM nog voor extra energie efficiëntie.
Het energieverbruik door deze CULV prestaties is van het zelfde kaliber als van een netbook. Met maximale helderheid en een actieve schermbeveiliging produceerde het apparaat een gemiddeld verbruik van 17.4 Watt. De schermbeveiliging heeft hierbij het verbruik verdubbeld. De zuinige gebruiker kan deze functie dus beter uitschakelen.
Intel Atom 10 inch netbooks met Intel GMA 950 grafische kaart verbruikt tussen de 12 en 16 Watt. De Core 2 Duo SU7300 behaalde 4.4 Watt zonder taken en op de maximale energiesparende stand. Als we deze stand uitzetten en de WLAN inschakelen komen we uit op 8.8 Watt.
Uit / Standby | 0 / 0 Watt |
Inactief | 4.4 / 7.6 / 8.8 Watt |
Belasting |
21.7 / 28.5 Watt |
Key:
min: ,
med: ,
max: |
Samenvatting
Deze 13 inch notebook van Asus gaat met zijn tijd mee en bezuinigt energie overal waar mogelijk is. Zonder taken in kantoorgebruik verbruikt de laptop minder dan 10 Watt, wat voorheen alleen netbooks met een Intel Atom processor konden behalen. Voor een 13 inch notebook is dit nieuw. De economische componenten zoals de Intel Core 2 Duo SU7300 (1.3 GHz) en de DDR3-RAM helpen de UL30A aan een fenomenale Idle-mode batterijduur van 15 uur. Zelfs met realistische criteria, zoals heldere scherminstellingen en actief surfen op het web, behalen we nog een werktijd van zeven uur. Voor een subnotebook beschikbaar vanaf 650 euro is dit een gigantische prestatie.
Naast de batterijduur blinkt de Asus UL30A ook uit op het gebied van emissies. Hitte uitstoot en geluiden zijn merkbaar, maar in geen enkele situatie storend. Het gemiddelde geluidsniveau ligt maar rond de 31,2 dB(A).
De UL30A is zeker geschikt voor mobiel gebruik, ook qua materiaal, hoewel dit wel met wat beperkingen komt. De behuizing bestaat uit mat plastic (onderkant, zijkanten) en geborsteld aluminium (deksel). Helaas is het werkgebied helemaal hoogglanzend gelakt, wat een verzameling vingerafdrukken tot gevolg heeft.
Het reflecterende en te donkere scherm van AUO kan storend zijn voor mobiele gebruikers. De 1366 x 768 pixels verlichten maar tot 183,5 cd/m². Een helderder scherm is vereist om zonder stress in het park of in een café te werken.
Welke notebook je koopt wordt niet alleen bepaald door harde feiten en metingen. Het oog wil namelijk ook vaak wat. Voor diegenen die zijn geïnteresseerd in de UL30A en het 13.3 inch model mooi vinden, maar niet houden van het glanzende zwarte uiterlijk, kunnen het beste voor alternatieven gaan kijken in de Acer Timeline-Series. De Aspire 3810T heeft een vergelijkbare Core 2 Duo SU9400 (2 x 1.4 GHz) dual-core processor configuratie, ook geen optische schijf en kost iets meer dan 700 euro. Asus scoort wel wat hoger door de mildere prijs.
De Acer Travelmate 8371 Timeline of de Acer Aspire 3810T komen het beste in de buurt bij de Asus UL30A. Beide 13.3 inch notebooks hebben een slank ontwerp van hoge kwaliteit. Toch is de Asus consumer notebook wat minder dan de andere twee: hij heeft geen docking port, het scherm is reflecterend en het materiaal is niet zo robuust en perfect als het er uit ziet. Een Travelmate 8371 met een Core 2 Duo SU9400 dual-core processor zit dan wel beter in elkaar dan de UL30A, maar is dan ook weer een stuk duurder.