Deutsch
English
Español
Français
Italiano
Polski
Português
Русский
Türkçe
Svenska
Chinese
MagyarPraktisch Testrapport: Windows 7 RC1
Evolutie or revolutie?
Het moment dat Windows 7 af raakt komt steeds dichterbij, hoog tijd dus om de veranderingen en verbeteringen die Microsoft deed, eens van dichterbij te bekijken. We hebben gedurende enkele maanden de Windows 7 Release Candidate 1 getest om na te gaan of Microsoft nog steeds lege marketing-beloften rondstrooit zoals het mislukte Windows Vista, of dat er met Windows 7 nu eindelijk een waardige opvolger is voor Windows XP.
Inleiding
Bij onze testen gebruikten we Windows XP (32bit, met Service Pack 3), die zichzelf door de jaren meer dan bewezen had, het (voor vele lezers) controversiële Windows Vista (64bit, Build 7100). De reden dat we de 32bit versie van XP gebruikten?Aan de ene kant is de 64bit versie van XP nauwelijks verspreid geraakt, en daarbij komt dat deze ook niet zo goed ontworpen is als zijn 32bit tegenhanger. We gebruikten een quad-core processor als testsysteem zodat we meteen konden nagaan hoever Microsoft staat op het gebied van multi-core optimalisatie. Alle drie operating systems werden dus naast elkaar op hetzelfde systeem geïnstalleerd.
Opgelet: Pas op als je zelf iets gelijkaardigs wilt uitproberen. Een gepaste set-up is redelijk eenvoudig: Je maakt best voor elk operating system een eigen partitie aan (in computer management). Als XP al geïnstalleerd is, kan je gewoon de DVD van Windows Vista of Windows 7 in de drive steken en die installeren naar een vrije partitie. Als XP nog niet geïnstalleerd is, begin je toch best met XP, dit werkt het eenvoudigst. Windows geeft je nu de keuze uit de verschillende operating systemen telkens je opstart.
Hier zijn de specificaties van ons testsysteem:
- Moederbord: XfX 780i SLI
- Processor: Intel Core 2 Quad Q9450 @ 3.00 GHz
- Geheugen: 4 GB DDR2-800 (2 x 2 GB) RAM
- Grafische Kaart: Ati Radeon 4870 512 MB, driver versie: 9.6
We gaan verder met de categorieën op basis waarvan we de 3 operating systemen met elkaar vergeleken hebben. Aan het einde van elke categorie hebben we punten van 0 tot 10 toegekend, met 0 voor "erbarmelijk" en 10 voor "uitstekend". Het is belangrijk nogmaals op te merken dat de resultaten voor andere systemen en "bit versies" kan verschillen.
Installatie
Ondertussen merk je bij de installatie van Windows XP dat dit operating systeem ouder begint te worden. De blauwe achtergrond, gigantische lettergrote en gedeeltelijk cryptische termen, doen nostalgisch denken aan de oude Windows 95/98/2000. Bovendien was de installatie-tijd op ons testsysteem een redelijk lange 20 minuten. Op zwakkere testsystemen kan dit natuurlijk nog meer tijd kosten.
Windows Vista is met 19 minuten nauwelijks sneller, al installeerden we wel de 64bit versie die meer plaats, en dus ook meer tijd, nodig heeft. Hieruit kan men opmaken dat Microsoft erin geslaagd is vorderingen te maken op vlak van installatie-tijd. Vooral de veel modernere en begrijpelijke lay-out springt naar voren.
De installatie van Windows 7 lijkt sterk op die van zijn voorganger, Windows Vista. De installatie-tijd is echter teruggedrongen tot 17 minuten.
Na de installatie van de drie kandidaten kan je bijna direct beginnen. Enkel bij Windows XP moeten een paar drivers zoals voor netwerken, geluid of HDMI, manueel geïnstalleerd worden. Bij Vista en Windows 7 daarentegen draait bijna alles vanzelf.
Score: XP 6/10 | Vista 7/10 | Win7 8/10
Gebruik van Middelen
De Geheugen eisen van een operating systeem zijn vandaag de dag belangrijk voor oudere laptops en hedendaagse netbooks met minder geheugen. Om dit te doen hebben we de test uitgevoerd terwijl er zo weinig mogelijk programma's actief waren.
Windows XP springt wel heel economisch om met ons testsysteem en gebruikt gemiddeld 400 MB, maar Windows Vista schokkeert met onbeperkte verspilling: 1.3 GB spreekt voor zich. Windows 7 zit ergens tussen XP en Vista met ongeveer 1.0 GB.
Wat betekent dit voor netbook gebruikers en eigenaars van oudere laptops? 1 GB geheugen is meer dan voldoende voor Windows XP, maar je draagbare toestel heeft minstens 2 GB nodig voor Windows Vista. Voor Windows 7 heb je daarentegen minimaal 1.5 GB nodig. Om geen bottlenecks te veroorzaken heb je best 3 GB voor Vista en 2 GB voor Windows 7 in je systeem.
Als je een zwakkere laptop of netbook hebt met maar 1 GB geheugen blijf je dus best bij XP. Bovendien heeft niet enkel Vista maar ook Windows 7 best een dual-core CPU om goed te draaien en grafische effecten zoals "Aero" vloeiend weer te geven.
De benodigde harde schijf ruimte van de drie operating systemen is niet mis: Windows XP heeft op ons test systeem voldoende met 8 GB, terwijl Windows 7 een nauwelijks aanvaardbare 18 GB nodig heeft. Windows Vista slaat opnieuw alles met 23 GB. Dit betekent dat je partitie voor Windows XP 32bit minstens 10 GB (of beter nog: 15) zou moeten zijn, minstens 20 GB (of beter nog: 25) voor Windows 7 64bit en tenminste 25 GB (of beter nog: 30) voor Windows Vista 64bit.
Score: XP 9/10 | Vista 5/10 | Win7 7/10
Snelheid
Een van de belangrijkste criteria voor een operating systeem is snelheid. Het is te verwachten dat XP en Windows 7 hier de overwinning tussen elkaar zullen verdelen.
Het opstarten bij Vista duurde met 60 seconden redelijk lang, was redelijk bij Windows 7 met 50 seconden, maar bij Windows XP was het bureaublad al na 40 seconden zichtbaar. Bij het opstarten van Windows en programma's zijn Windows 7 en XP aan elkaar gewaagd, maar Windows Vista lijkt iets meer tijd nodig te hebben. Als het op games aankomt zitten de drie tegenstanders elkaar dicht op de hielen. Om te zien of er wel degelijk verschillen en diverse technische verbeteringen gemaakt zijn zoals Microsoft beweert, zoals beter gebruik van multi-core systemen, hebben we een paar benchmarks uitgeprobeerd.
In de 32bit versie van Cinebench R10 haalde Windows XP 3312 punten (single core), 11640 (Multi-core) en 7556 (OpenGL). Vista en Windows 7 haalden respectievelijk 3286 en 3302 bij single-core weergaven, 11598 (Vista) en 11685 (Win7) bij multi-core weergaven en 7208 (Vista) en 7262 (Win7) voor OpenGL weergaven. Het is een beetje verwonderlijk dat Windows XP wat punten laat liggen bij de OpenGL benchmark.
We lieten Windows 7 en Vista het tegen elkaar opnemen in de 64bit versie van Cinebench. Hier is het onmiddelijk duidelijk dat de verandering van de 32bit naar de 64bit versie van Cinebench betere prestaties meebrengt. De waarden voor single-core weergaven ligt voor Vista op 3673 punten en 3707 punten voor Win7, ongeveer 400 punten meer dan in de 32bit versie van Cinebench. Bij multi-core weergaven was het verschil een enorme 1200 punten: Windows Vista had 12859 punten en Windows 7 12863 punten. Het verschil op vlak van OpenGL was iets minder: 7321 punten (Vista) en 7505 punten (Win 7).
Over het algemeen komt Windows Vista dus als traagste uit de Cinebench benchmark.
Hetzelfde plaatje keert terug in 3DMark05. Terwijl XP met 19485 punten en Windows 7 met 19459 punten dicht bij elkaar liggen, is Windows Vista nogmaals trager met 19285 punten. Op gebied van CPU score zijn er echter enorme verschillen. Terwijl Windows XP 13517 punten haalt, neemt Vista een duidelijke voorsprong met 14925 punten. Windows 7 eindigt opnieuw iets beter met 15295 punten. Dit kan veroorzaakt worden door de optimalisatie voor 64bit technologie. Het is waarschijnlijk een teken dat Microsoft wel degelijk vooruitgang geboekt heeft op gebied van multi-cores.
Daar Windows XP DirectX 10 niet ondersteund lieten we enkel Windows 7 en Vista het tegen elkaar opnemen in de 3DMark Vantage Benchmark. De waarden liggen hier erg dicht bij elkaar. Windows Vista haalde over het algemeen 9082 punten (12083 CPU, 8388 grafisch) terwijl Windows 7 9098 punten haalde (12152 CPU, 8395 grafisch).
We gebruikte World in Conflict als game benchmark. We testten het spel bij een resolutie van 1680 x 1050 met maximale details, 3x anti-aliasing en 4x anisotropische filters.
Bij DirectX 9 lagen de waarden erg dicht bij elkaar, waarbij het opviel dat Windows XP het hoogste maximale FPS (frames per second) haalde. Windows XP had een gemiddelde van 46 FPS (minimum 12, maximum 130). Windows Vista haalde gemiddelde van 44 FPS (minimaal 13, maximaal 117). Windows 7 haalde tenslotte 45 FPS gemiddeld (minimaal 14, maximaal 122).
Met DirectX 10 was Windows 7 een beetje sneller dan Windows Vista met een gemiddelde van 40 FPS (minimum 16, maximum 117) terwijl Windows Vista een gemiddelde haalde van 38 FPS (minimum 13, maximum 119).
Algemeen kunnen een paar besluiten getrokken worden op basis van snelheid:
- Ten eerste heeft 64bit zijn voordelen omdat de programma's steeds meer geoptimaliseerd worden.
- Ten tweede is het duidelijk dat Windows wel degelijk vooruitgang geboekt heeft op vlak van multi-cores.
- Ten derde zit Windows 7 qua prestaties ongeveer op hetzelfde niveau als XP wat betreft prestaties. Vista is iets trager.
Score: XP 9/10 | Vista 6/10 | Win7 8/10
Stabiliteit
Nog meer dan snelheid is het belangrijkste aspect van een operating systeem zijn stabiliteit. Het heeft geen zin om de beste features en prestaties te hebben als de PC voortdurend crasht. We moeten hier opmerken dat geen enkel operating systeem van Microsoft tot nu toe op dit vlak echt overtuigend was. Om het kort te zeggen: stabiliteit en Windows zullen in de nabije toekomst twee onverenigbare tegengestelden blijven.
Niettemin is Windows XP op dit vlak rotsvast. Zolang het systeem optimaal geconfigureerd is en de drivers en hun hardware in harmonie zijn, zijn crashes relatief zeldzaam.
Windows Vista is een heel ander verhaal: het is ongeveer even stabiel als een muur die omvergereden wordt door een tank - helemaal niet dus. Programma's, tools en games crashen voortdurend, vaak met bluescreens. Dat komt deels door de suffe ideeën van Microsoft. Zo controlleert Vista bijvoorbeeld elke paar seconden de status van de drivers. In het geval dat bijvoorbeeld de grafische kaart 5 keer na elkaar niet reageert in een periode van twee seconden, wordt een bluescreen gegenereerd.
Hier lijkt Windows 7, na drie maanden praktijkervaring, verbetering te brengen. Explorer of UAC blijven nog steeds regelmatig hangen. De Release Candidate 1 crasht veel minder vaak dan Vista, maar nog steeds meer dan XP. We blijven dus benieuwd naar hoe stabiel de afgewerkte versie van Windows 7 zal zijn.
Score: XP 9/10 | Vista 5/10 | Win7 7/10
Compatibiliteit
Laat ons beginnen met Windows XP. Hierop draaien bijna alle games, programmas en tools zonder problemen. Ook maken de fabrikanten van allerlei hardware zoals printers, scanners en digitale cameras de drivers beschikbaar.
Ondertussen werken de meeste programmas en tools inderdaad op Windows Vista en Windows 7. Oudere games geven echter vaak problemen. Gaande van conventionele problemen zoals foutmeldingen aan het begin van het spel tot vreemde en plotse prestatie dalingen door aangesloten USB apparatuur. Het volgende principe is echter van toepassing: wat draaide op Windows Vista draait ook op Windows 7. Daarbij komt nog dat de driver situatie er niet zo ideaal uitziet. Voor oudere hardware zijn er geen drivers beschikbaar, en Microsoft kan daar niet noodzakelijk iets aan doen. Drivers voor belangrijke componenten als grafische kaarten of geluidskaarten zijn natuurlijk beschikbaar.
Over het algemeen is Windows XP nog steeds de leider als het op compatibiliteit aankomt. We kunnen wel zeggen dat de driver toestand van Windows 7 VOOR de release al beter is dan die van Windows Vista ERNA...
Score: XP 9/10 | Vista 7/10 | Win7 7/10
Ergerlijkheids factor
Dit is pas belangrijk geworden sinds Windows Vista. Hoewel Windows XP misschien af en toe vervelend was met relatief weinig waarschuwingen en alarms, heeft Microsoft wel erg overdreven bij Windows Vista. Voortdurende boodschappen in de trant van "... werkt niet meer", "... reageert niet meer", "... is niet compatibel", "... kost prestaties" werken snel op de zenuwen.
Vooral de User Account Control (UAC) feature, wel degelijk ontworpen als beveiligingsfeature - blijft ons bij: " ... wil je echt... ?", "... ben je zeker dat...?" - ging zo ver dat veel gebruikers het gewoon uitschakelden. Windows 7 doet het hier beter: de UAC verschijnt zelden, wordt beter geregeld en blijft over het algemeen discreet. Zo wordt het hele scherm niet meer zwart gedimt.
Score: XP 9/10 | Vista 5/10 | Win7 7/10
Beveiliging
Een van de weinige gebieden waar Windows XP aan het korte eind trekt met zijn opvolgers is beveiliging. Het XP beveiligingscentrum biedt weinig opties en is daarbij slecht georganiseerd. De geïntegreerde firewall biedt een minimum aan bescherming en instel mogelijkheden. Windows Updates gebeuren snel omdat downloaden en installeren niet lang duurt.
Windows Vista en Windows 7 hebben de "Windows Defender" geïntegreerd als beveiligingssysteem. Dit biedt real-time bescherming en rekent af met plagen als spyware. Het moet wel gezegd worden dan Windows Defender het relatief zwak doet in vergelijking met andere (gratis) firewalls op vlak van features en detectie. Het security center zelf wordt duidelijk uitgebreider en georganiseerder gepresenteerd dan bij Windows XP. Het zogeheten UAC (User Account Control) werd voor het eerst geïntroduceert in Windows Vista. Dit zou sommige gebruikers door middel van pop-up waarschuwingen moeten afhouden van het maken van "... ongewenste systeemveranderingen" - dit is inclusief sommige Microsoft features zoals het veranderen van de instellingen van de systeem klok... Bijkomend zou de UAC de gebruiker moeten beschermen voor malware die administratieve rechten kan misbruiken. Wat betreft updates is Vista redelijk traag, Windows 7 ligt op het gebied van update snelheid tussen XP en Vista.
Met Windows 7 zorgt Microsoft voor een duidelijkere aanpak van beveiliging en onderhoud van je systeem met het zogeheten "Onderhoudscentrum". Hier kunnen verschillende zaken, zoals systeem beveiliging, internet instellingen of user accounts, ingesteld worden. Het hele beveiligingsaspect rond Windows Vista is er duidelijk op vooruit gegaan met Windows 7. Er zijn desondanks genoeg gebieden waar nog wat werk aan is, o.a. de firewall. Verder biedt Microsoft nog steeds geen geïntegreerde anti-virus oplossing. Die zou waarschijnlijk veel competitie ondervinden, maar dit is nog altijd geen reden om geen kant en klare anti-virus oplossing te bieden, zeker voor beginners.
Score: XP 2/10 | Vista 5/10 | Win7 6/10
Ontwerp en Werking
Als het op ontwerp aankomt verschillen de meningen nogal waardoor dit criterium eruit springt als erg subjectief. De selectie voorziene skins van Windows XP is erg zielig met de drie kleuren: blauw, zilver en olijfgroen. Voor andere ontwerpen en kleuren van de vensters moet je je onvermijdelijk wenden tot (gratis) tools van andere fabrikanten. Het XP ontwerp wordt ook wel het "bonbon" ontwerp genoemd, we zullen het daarbij laten.
Het "Aero"ontwerp dat geïntroduceert werd met Windows Vista, waarmee de deels doorzichtige menus, vensters en taakbalken bedoelt wordt, lijkt echt fundamenteel moderner. Je kan hen wel van vergaande speelsheid beschuldigen door het "glazige" uitzicht. Hoewel Windows Vista een redelijk gamma verschillende kleuren en ontwerpen te bieden heeft, brengt de creativiteit van Windows 7 onbegrenzde mogelijkheden mee.
Vooral de verschillen tussen Windows XP en Windows Vista springen in het oog, bij Windows 7 zijn er meer specifieke details verandert.
De menu structuur van Windows XP is relatief ouderwets en vaak minder intuïtief die doet denken aan zijn voorgangers Windows 95/98/2000: 1000 afzonderlijke vensters die wachten om aangeklikt te worden door de gebruiker.
Windows Vista and Windows 7 are fundamentally more modern and understandable here, yet the menus are partly still chaotically organised and through its different structure it comes across as a half-baked hybrid of old menus (Windows 95/98/200/XP) and new menus (Windows Vista).
Windows Vista en Windows 7 zijn fundamenteel moderner en begrijpelijker op dit vlak, maar de menu's blijven gedeeltelijk chaotisch georganiseerd, en door de andere structuur komt de laatste het over als een halfbakken hybride van oude menus (Windows 95/98/2000/XP) en nieuwe menus (Windows Vista).
Score: XP 5/10 | Vista 7/10 | Win7 8/10
Features
Omdat een doorgedreven vergelijking van Windows XP en Windows Vista op gebied van aangeboden features te ver zou gaan voor dit artikel, zullen we enkel specifieke veranderingen en nieuwe features van Windows 7 (voor meer features, zie foto's) behandelen.
Op eerste zicht valt de vernieuwde taakbalk onmiddellijk op, die nu gepresenteerd wordt als volledige combinatie met het "snelstart menu". Op die manier wordt een open of geminimaliseerde applicatie niet meer voorgesteld door een knop met kaartje, maar eerder door een symbool. Dit werkt verrassend goed omdat de symbolen van de verschillende applicaties meestal al gekend zijn. Daar de symbolen merkelijk minder plaats innemen dan een knop met kaartje, krijg je veel meer ruimte, maar de oriëntatie lijkt makkelijker. Je kan woorden toekennen aan de symbolen als je de oude stijl beter vind. Een programma op de taakbalk brengen als snelstart programma is gemakkelijk: dit gaat door ofwel te slepen en neerzetten op de taakbalk of door rechts op de applicatie te klikken en "maak vast aan taakbalk" te kiezen.
In het geval er meerdere vensters van dezelfde applicatie geopend zijn, maakt Windows dit duidelijk door kleine, bijkomende ruimtes voor de symbolen, zoals een boek kaarten. Als je de muis over een symbool beweegt wordt een kleine preview van de applicatie getoond. Als je dan de muis over een van die previews beweegt verschijnt de relevante applicatie en dimt Windows alle andere open applicaties zodat je enkel hun silhouet nog ziet. Dit wordt samen met de volgende functie "Aero Peek" genoemd. Om alle open applicaties onzichtbaar te maken en de dekstop te tonen, is er een handige knop aan de rechterkant van de taakbalk
Verder is ook de "Schud" functie handig: als een snel met een venster schud worden alle andere vensters geminimaliseerd.
Wat vooral tijdens het werk van pas komt: eens je een venster zo ver naar links of rechts beweegt dat de muis de rand van de desktop raakt, wordt het venster gemaximaliseerd over de halve desktop. Zo kan je bijvoorbeeld je tekstverwerker open hebben aan de ene kant van het scherm en een browser aan de andere kant.
Besluit
Windows 7 is zeker geen openbaring omdat het nog teveel lasten overgenomen heeft van zijn voorgangers. MAAR: Windows 7 is wel degelijk de waardige opvolger voor Windows XP geworden die Windows Vista zo graag had geweest. Je zou Windows 7 kunnen zien als Vista 2.0, aangezien het alle verbeteringen bevat die Microsoft al beloofd had bij Vista, en die nu aanbiedt in een functioneel formaat dat geschikt is voor alledaags gebruik.
Kan een Windows XP gebruiker nu zonder aarzelen naar Windows 7 overstappen? Ja, maar het is niet noodzakelijk nodig. Wie graag oudere games speelt, het zonder de nieuwste (grafische) effecten kan doen, een netbook/laptop met zwakkere prestaties of oude hardware heeft die hij/zij nog wil gebruiken, zal je in Windows XP nog steeds een handige partner vinden. Een goede optie is ook Windows XP en Windows 7 parallel te gebruiken op een PC om de voordelen van beide operating systemen te benutten.
Is het het waard voor een eigenaar van Windows Vista om te upgraden naar Windows 7? Als je systeem voldoende snel draait en redelijk stabiel is en je verder grotendeels tevreden bent met Vista, is de aankoop het niet noodzakelijk waard. Des te meer omdat Microsoft beloofd heeft DirectX 11 ook voor Windows Vista uit te brengen.
Algemene Score: XP 78% | Vista 67% | Win7 78%
